سند 2030 و راهکاری برای نفوذ – بخش نخست
هوشیاری در برابر سندی در تحقیر ملی آموزش و پرورش
هدیه آقاپور
- اینکه ما برویم سند را امضا کنیم و بعد هم بیاییم بی‌سرو صدا شروع کنیم بی‌سرو صدا اجرا کردن، نخیر، این اصلا مطلقا مجاز نیست، احتیاج به این سند وجود ندارد، اینجا مبنا اسلام است، قرآن است، این سند 2030 سازمان ملل و یونسکو و این حرف‌ها چیزهایی نیست که جمهوری اسلامی بتواند شانه‌اش را زیر بار اینها بدهد.
(مقام معظم رهبری 17 اردیبهشت 96)
«بی سرو صدا» سندی امضا و اجرا شد، سندی که اما و اگرهای بسیار داشت و بالاترین مقام نظام جمهوری اسلامی ایران درباره آن از کلید واژه‌هایی چون» اجرای بی‌سر و صدا، غیر مجاز و..» استفاده کرد که نه تنها جای تامل داشته بلکه عجیب بوی نفوذ می‌داد، گرچه اعلام شده که رسما از دستور کار خارج شده اما گزارش امروز و فردای کیهان را به بررسی ابعاد مختلف این سند اختصاص داده‌ایم.
سند 2030 یونسکو چیست؟
در سپتامبر 2015 (شهریور 94)، اهداف دستور کار مبانی توسعه پایدار 2030 که 17 هدف اصلی و 169 هدف فرعی دارد جهت اقدام عملی همه کشورها برای تحقق حکومت یک‌پارچه در سازمان ملل ارائه شد.
ایران نیز از کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس بود که متعهد به اجرای این سند شد و پس از آن سند ملی آموزش 2030 جمهوری اسلامی ایران با مدیریت و برنامه‌‌ریزی دفتر یونسکو در ایران با تشکیل 30 کارگروه تخصصی تدوین و آماده و در تاریخ 20 آذر 95 رونمایی شد.
رهبران کشورهای عضو سازمان ملل، در سپتامبر 2015 در اجلاس عالی‌رتبه سازمان ملل تعهد کردند دستور کار جهانی توسعۀ پایدار 2030 را در سیاستگذاری‌های کلان خود در سطح ملی از اول ژانویه سال 2016 اجرایی کنند، براین‌اساس در بخش اهداف آموزشی موضوع آموزش و یادگیری مادام‌العمر باکیفیت، برابر و فراگیر برای همه با محوریت یونسکو تعیین شده که ایران نیز متعهد به اجرای آن است. مؤلفه‌های کلیدی در برنامه آموزش 2030 عبارتند از: برابری و فراگیر بودن، دسترسی برابر، عادلانه و باکیفیت، برابری جنسیتی، کیفیت آموزش و یادگیری مادام العمر.
در مصوبه هیئت وزیران در تاریخ 25 شهریور سال 95 آمده است: به‌منظور هماهنگی و ارائه راهکار تحقق اهداف و تعهدات آموزش 2030 همسو با اهداف و تعهدات برنامه اهداف توسعه پایدار، کارگروه ملی آموزش 2030 با مسئولیت وزارت آموزش و پرورش بدون گسترش تشکیلات سازمانی و با استفاده از امکانات و ظرفیت‌های موجود در آن وزارتخانه با حضور نمایندگان دستگاههای زیر تشکیل می‌شود.
کارگروه ملی آموزش 2030 موظف است برنامه اجرایی و نظارتی تحقق کامل آموزش 2030 را در سطوح ملی و استانی با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های موجود در دستگاههای اجرایی مرتبط و همسو با اهداف برنامه‌های توسعه کشور، اسناد راهبردی توسعه، نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه اهداف توسعه پایدار تهیه کند.
دستگاههای اجرایی برای تحقق اهداف برنامه آموزش 2030 موظف به اجرای تصمیمات کارگروه می‌باشند. کارگروه ملی آموزش 2030 موظف است گزارش پیشرفت کار و نحوه همکاری دستگاههای ذی‌ربط را سالانه به هیئت وزیران و گزارش نهایی را به کمیسیون ملی یونسکو برای ارسال به مرجع بین‌المللی مربوطه ارائه کند.
نخیر، این اصلا مطلقا مجاز نیست!
فرمایشات مقام معظم رهبری همواره فصل‌الخطاب و راهگشا در تمامی امور بوده است. به همین جهت پیش از هر نقد و بررسی‌ای لازم است تا فرموده و تذکرات ایشان آورده شود.
رهبر معظم انقلاب در دیدار هزاران نفر از معلمان سراسر کشوربا انتقاد شدید به موضوع پذیرش سند ۲۰۳۰ سازمان ملل و یونسکو از جانب دولت فرمودند: این سند و امثال آن، مواردی نیستند که جمهوری اسلامی ایران تسلیم آنها شود، و امضای این سند و اجرای بی‌سر و صدای آن قطعاً مجاز نیست و به دستگاههای مسئول نیز اعلام شده است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خاطرنشان کردند: اینجا جمهوری اسلامی ایران است و در این کشور مبنا اسلام و قرآن است. اینجا جایی نیست که سبک زندگی معیوب و ویرانگر و فاسد غربی بتواند اعمال نفوذ کند. در نظام جمهوری اسلامی پذیرش چنین سندی، معنا ندارد.(17/2/96)
کاشت بذر اشتباه در جلسه رای اعتماد
جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفتگو با گزارشگر کیهان پیرامون ابهامات و مغایرت‌های سند 2030 می‌گوید: «برخی کشورهای عضو یونسکو این سند را پذیرفتند و متعهد هستند که تا سال 2030 تمامی فرآیند‌های آموزشی و بحث‌های پرورشی و فرهنگی خود را مطابق با استانداردهای 2030 هماهنگ کنند.»
وی ادامه می‌دهد: «برخی از کشورهایی که این سند را امضا کردند، نتوانستند خود را با آن تطبیق دهند چرا که بحث‌هایی مانند اختلاط دختر و پسر و بسیاری از حریم‌هایی را که اسلام برای تعلیم و تربیت قائل است سازگار با این سند نیست در یونسکو به آنها اخطار داده و در نامه‌های تندی تاکید کرده که شما عقب هستید و باید خود را تطبیق دهید.»
نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند:» شعار این مبنی بر آموزش برای همه و کمک به کشورهای عقب مانده از نظر آموزشی و ریشه‌کن کردن بی‌سوادی شعار خوبی است اما در حوزه فرهنگی و پژوهشی به شدت تحت تاثیر نگاه غربی است، بنابراین این سند برای جمهوری اسلامی ایران قابل اجرای نیست.»
کوچکی نژاد می‌افزاید: «متاسفانه آقایان این سند را امضا کردند و آقای دانش‌آشتیانی در برنامه‌ای که برای اعتماد به مجلس ارائه دادند نیزتغییر سند بنیادین آموزش و پرورش مشاهده می‌شد و من به ایشان گفتم چگونه می‌شود سندی را که شما هنوز اجرایی نکرده‌اید سریعا اصلاح آن راپیش کشیده و راهکاری چون اجرای سند 2030 به عنوان یک تحول بین المللی ارائه داده‌اید.»
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات تاکید می‌کند:» تغییرسند تحول بنیادین و حرکت آن در جهت 2030، به‌نوعی تعویض جای حق و باطل است از طرفی هم شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس هم نباید کار را به این نقطه می‌رساند که در نهایت تذکر مقام معظم رهبری شامل حال این سند شود، به هر ترتیب شخصا نیز در مجلس به رئیس‌جمهور در این زمینه تذکر دادیم و اگر بر اجرای سند مصر باشند به یقین سؤال از ایشان را در صحن مطرح خواهیم کرد.»
در همین رابطه محمود فرشیدی نیز در گفتگو با مشرق ضمن بیان اینکه این بذر اشتباه در جلسه رای اعتماد دانش آشتیانی کاشته شده است، می‌گوید: «دانش آشتیانی بارها بر انطباق دیدگاه‌های خود با سند ۲۰۳۰ گفته بود و نمایندگان مجلس بی‌توجه به این خط فکری به برنامه هایش اعتماد کردند.»
وزیر سابق آموزش و پرورش همچنین باگلایه از رئیس‌جمهور در زمینه انتخاب وزیر آموزش وپرورش عنوان می‌کند: «رئیس‌جمهور با انتخاب وزیری خارج از بدنه آموزش و پرورش، جامعه معلمان را تحقیر کرد. او با انتخاب خود این پیام را به معلمان داد که از بین یک میلیون معلم حتی یک نفر نیز قابلیت در دست گرفتن امور این وزارتخانه را ندارد.»
وی ادامه می‌دهد: «این نگاه رئیس‌جمهور باعث تحقیر جامعه فرهنگیان شد، جامعه‌ای که با وجود مشکلات معیشتی خود را به عنوان الگوی برتر می‌پنداشتند. فرهنگیانی همچون شهید رجایی، باهنر و شهید بهشتی را به جامعه تحویل داده‌اند.»
2030 سندی بی‌اعتبار از نظر مجلس
آذرماه سال 95 بود که سندی با عنوان سند ملی آموزش 2030 ایران با حضور وزرای آموزش و پرورش و علوم رونمایی شد.
می‌گفتند این سند وضعیت حوزه آموزش در ایران بین سال‌های 2016 تا 2030 را ترسیم می‌کند که شرایط و چگونگی تحصیل و سطح سواد در ایران و دیگر کشورهای عضو این پیمان کجا و چطور باشد.
چند روز پس از رونمایی این سند، پیش‌نویسی از محتویات آن نیز منتشر شد که اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و نمایندگان مجلس به آن اعتراض کردند و معتقد بودند که این سند مغایرت‌هایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی دارد.
اما وزیر علوم قسم خورد که این سند را امضا نکرده است و طی توضیحاتی درباره 2030 اظهار داشت: «2030 یک سند نیست بلکه یک بیانیه است، یونسکو از سال 2000 تا 2015 بیانیه آموزش برای همه را تهیه کرده بود و از سال 2015 تا 2030 نیز آموزش کیفی برای همه و همه‌جا را مطرح کرده است که صرفاً آموزش سوادی نباشد که این مسئله در قالب بیانیه وزرای آموزش و پرورش کار شد و یک سال پیش در کره جنوبی در رابطه با آن بحث شد.»
سید محمد‌باقر عبادی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات در گفتگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «این‌طور که از شواهد پیداست انگار سند 2030 توسط هیئت دولت و آقای رئیس‌جمهور درست مطالعه نشد و نسبت به عوارض آن هیچ پژوهشی صورت نگرفت و به تصویب هیئت وزیران رسید.»
وی ادامه می‌دهد: «متاسفانه این، روش کاری دولت کنونی است که بدون مطالعه کار انجام می‌دهد چراکه سند 2030 هم از نظر شکل و محتوا دارای اشکالاتی بود و اجرای کار با مخفی‌سازی از مجلس شورای اسلامی و کمیسیون تحقیقات و همچنین مخفی از شورای انقلاب فرهنگی صورت گرفت.»
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات ادامه می‌دهد: «رونوشت مصوبه هیئت وزیران حتی به شورای عالی انقلاب فرهنگی نرفت و به جاهای مهم دیگر هم فرستاده نشد که این خود نیازی به واکاوی دارد و بحث قصور یقینی است.»
عبادی می‌افزاید: «بالاترین جایگاه یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی از یک طرح بسیار مهم آموزشی بی‌اطلاع گذاشته شد! ضمن آنکه ما خود دارای اسناد بالادستی در زمینه آموزشی هستیم، هنگامی که 2030 با این قاطعیت به رای هیئت وزیران گذاشته شده و تصویب می‌شود و از آن طرف معاون اول رئیس‌جمهور دستور به اجرای آن می‌دهد و با این اهتمام هفت کمیته در آموزش و پرورش تشکیل می‌شود تا سریع‌تر این سند را اجرایی کنند خودش نشان‌دهنده این است که دولت در عمل می‌خواهد 2030 را جایگزین سند بنیادین کند.»
وی تاکید می‌کند: «شاید در زبان بگویند سند بالادستی ما، اولویت است اما در عمل چیز دیگری می‌بینیم چراکه برای سند تحول بنیادین اینها تا کنون یک کمیته هم تشکیل ندادند که همگی جای تامل دارد و ما هم از 6 ماه قبل وقتی شاهد تصویب 2030 در هیئت وزیران بودیم ورود پیدا کردیم اما هرچه فریاد زدیم به جایی نرسید.»
نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی اضافه می‌کند: «متاسفانه انتقادها به گوش دولت نرفت و ناچار، مقام معظم رهبری به این بحث ورود پیدا کردند و با قاطعیت آن را متوقف کردند.»
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات می‌گوید: « این درحالی است که آمریکا و فرانسه و برخی کشورهای دیگر با دلیل بر اینکه خودمان اسناد بالادستی و بهتر در کشورمان داریم از امضای این سند سر باز زدند، بنابراین چه ضرورتی برای ما وجود دارد که آن را امضا کنیم.»
وی می‌افزاید: «2030 ابزاری برای مدیریت فرهنگ و آموزش ما توسط نظام سلطه است، بنابراین اگر این سند خوب بود ابتدا خودشان آن را می‌پذیرفتند»
سندی برای نفوذ فرهنگی
و ابزاری برای نظام سلطه
مادی‌گرایی حاکم در دنیای غرب و روح حاکم برای تلاش در زمینه لذت‌های دنیوی موضوعی است که ریشه در تمام جوانب زندگی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آنها دارد و به عقیده کارشناسان سند ۲۰۳۰ از اساس بر پایه مادی‌گرایی و لذت‌جویی است که به عبارت دیگر می‌توان از آن به عنوان نفوذ فرهنگی یاد کرد.
سید محمد حسینی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «غربی‌ها در صدد هستند تا در امور فرهنگی ما ورود پیدا و نسل جوان ما را از اعتقادات و باورهای خود دور کنند.»
وی ادامه می‌دهد: «سند 2030 دارای تعاریف متفاوتی از مباحث فرهنگی است که کاملا با مبانی کشور ما تضاد دارد و بدون شک آنها از اینکه ما کودکان و جوانان و در اصل نسلی پرورش دهیم که معتقد و متدین باشد وحشت دارند بنابراین سعی می‌کنند توصیه‌هایی را مطرح کنند که ما آنها را پذیرا باشیم.»
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌افزاید: «به عنوان مثال غرب همواره تلاش می‌کند تا با طرح بحث نفی خشونت به نحوی ایثار و شهادت را در کتاب‌های درسی ما کمرنگ کند تا بچه‌ها با این مفاهیم بلند آشنا نباشند.»
حسینی تصریح می‌کند: «ما کشوری با فرهنگی غنی هستیم و هیچ لزومی ندارد که توصیه‌های غربی را عملیاتی کنیم، همچنین در سال‌های اخیر هم تلاش شده تا سند تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش تدوین شود، بنابراین همت مسئولین هم باید بر اجرای همین سند باشد نه اینکه بخواهند نسخه‌های غربی را مد نظر قرار دهند.»
وی تاکید می‌کند: «چون نظام سلطه از رویارویی با ملت ما عاجز است در نتیجه بیشترین سرمایه‌گذاری خود را در حیطه دگرگونی افکار و اندیشه‌ها در ایران انجام می‌دهد تا متعاقبا رفتار مردم تغییر کرده و بتوانند نظام جمهوری اسلامی را در هم بشکنند.»
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید: «می‌طلبد که ما بیش از گذشته در زمینه‌های فرهنگی کار کنیم و در اصل کارهای ایجابی صورت دهیم و اگر ما ابتکار عمل را در دست نداشته باشیم قطعا دیگران خواهند آمد و افکار خود را تلقین می‌کنند.»