نگاهی به شور و حال سفرهای تابستانی در بین خانوادهها و چالشهای پیش رو - بخش دوم
مدیریت بهینه در سفر راحت،مطمئن و ارزان
برای اینکه یک سفر دلنشین و خاطرهانگیز تابستانی را برای خود و خانوادهتان رقم بزنید، هرگز بیبرنامه حرکت نکنید وهرگز بدون جمعآوری اطلاعات و بررسی گزینههای مختلف اقدام به برنامهریزی نکنید. برای اینکه یک برنامهریزی باکیفیت داشته باشید به این قبیل نکات توجه فراوانی داشته باشید: انتخاب مقصد،انتخاب زمان، انتخاب وسیله نقلیه، انتخاب محل اقامت، تعیین میزان بودجه سفر، برنامه تغذیه در سفر،لوازم سفر،برنامه روزانه سفرو.... برای برنامه ریزی یک سفر تابستانی خوب لازم نیست جای دوری بروید.از روستاهای اطراف شهر محل سکونت خود آغاز کنید.
دراطراف تهران دست کم ده روستای شاخص خوش آب و هوا با جاذبههای گردشگری مجذوبکننده وجود دارد که ازآن جمله میتوان این 10 روستا را نام برد: روستای زرین دشت در ۴۰ کیلومتری جنوب فیروزکوه، روستای آبنیک روستایی سرسبز و خوش آب و هوا از توابع بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات استان تهران، روستای خور با داشتن ارتفاع ۲۸۰۰ متری در دامنه غربی قله گندم چال که دارای ۳۶۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا در شمال غرب تهران و یکی از مناطق مرتفع البرز مرکزی، آبشار گزو و جنگلهای لفور سوادکوه؛ این آبشار زیبا در منطقه جنگلی، سر سبز و زیبای لفور مازندران در کنار امامزادهای معروف به سه بزرگوار گزو در فاصله ۱۵ کیلومتری «زیراب» سوادکوه قرار دارد. چلاو نام دهستانی است در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی آمل و در شرق جاده هراز که منطقهای جنگلی با طبیعتی بکر است. آبشار برجی کلا نیز در دره چلاو و نزدیکی روستای برجی کلا واقع شده است. روستای افجه از توابع بخش لواسانات شهرستان شمیران در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و در جوار دشتهای هویچ و گرچال و قله ساکا واقع شده است. آب و هوای روستای افجه به دلیل استقرار در ناحیه کوهستانی البرز در بهار و تابستان مطبوع و در پاییز و زمستان سرد است. روستای فیلبند یکی از زیباترین روستاهای مناطق جنوبی بابل و آمل است که مسیر دسترسی به آن از جاده هراز، ۲۵ کیلومتری جنوب آمل به سمت شرق و به سمت سنگچال جدا میشود.در شمال شرق طالقان روستای کوچک زیبایی قرار دارد که دارای ماهیتی متفاوت با روستاهای دیگر بوده و به نام کرکبود نامیده میشود. در غربیترین نقطه شهر تهران و در امتداد جادهای کوهستانی و پیچ در پیچ، دو روستای کوچک و آرام در دل کوههای البرز میانی قرار گرفتهاند به نام وَردیج و واریش. روستاهایی که فارغ از همهمه و شلوغی شهر تهران، ساکت و آرام در دل کوهستان البرز جا خوش کردهاند. در کیلومتر ۲ جاده فیروزکوه - تهران یک جاده فرعی و طی حدود ۹ کیلومتر، روستای جلیزجند وجود دارد. بعد از عبور از روستا و طی ۴ کیلومتر به محل پیاده روی تنگه ساوشی شروع میشود.
ایمنی و بهداشت در سفر
تابستان است، اما گرمای هوا نباید مانع از سفر رفتن شما شود.برای سفر تابستانی باید به نکات زیادی مانند دور نگه داشتن تنقلات از گرما، نوع لباس و پارچهای که باید انتخاب کنید و... توجه فراوان داشته باشید تا ضمن لذت از سفر خود و بازدید جاذبههای طبیعی مناطق گردشگری کشورمان به سلامت از سفر بازگردید. این نکات زمانی اهمیت ویژه تری پیدا میکنند که به همراه فرزندان خردسال خود اقدام به سفر تابستانی میکنید.
مهرداد صفاری کارشناس ارشد بهداشت درباره رعایت نکات ایمنی و بهداشتی درسفربرایمان توضیح میدهد: «اگر شما در حال برنامهریزی سفر برای ماههای گرم تابستان هستید، پس باید توجه زیادی به لباسهایتان داشته باشید. بلوز و شلوارتان باید نخی و راحت باشد، کفشتان نیز علاوه بر حفاظت پا در برابر نور، گرمای زیادی هم نداشته باشد. عینک آفتابی و کلاه لبهدار را نیز هرگز فراموش نکنید. غذاهای خیابانی همیشه شگفتانگیز هستند،اما در تابستان به دلیل چرب و سرخ شده بودن آنها که منجر به کم آبی بدن و اسهال میشوند، به شدت خودداری کنید. در عوض سعی کنید از غذایی با طبع سرد و آبکی مانند خیار و هندوانه در طول روز بیشتر استفاده کنید. برخی از داروها وجودشان در سفر تابستانی بسیار ضروری است. این داروها شامل داروی ضد استفراغ، اسهال، دل درد، پودرهای آبرسان خوراکی و ... است.»
وی در ادامه میگوید: «زمانی که در راه هستید،فرقی نمیکند درماشین، هواپیما، اتوبوس و یا هر چیز دیگری باشید، نیاز دارید که برای استراحت از سر و گردن خود محافظت کنید. هراز چندگاهی پیاده شوید و راه بروید، حتی به بهانه دستشویی رفتن. در حین راه رفتن کششی نیز به بدن خود دهید تا خستگیها از بین برود. نوشیدن آب همیشه یکی از مهمترین کارها در سفر بوده است، اما حال که در تابستان هستید، اهمیت این امر دو چندان میشود.»
معضل سرویس بهداشتی بین راهی
در سفرهای خانوادگی
کافی است سفری با خودرو در هر کدام از جادهها و اتوبانهای کشور - اعم از اصلی و فرعی - داشته باشید تا دو موضوع، به شدت رنجتان دهد: دستشویی پیدا نمیشود و گاه باید بیش از یکصد کیلومتر رانندگی کرد. وقتی هم که دستشویی پیدا میشود، معمولا بسیار شلوغ و با صفهای طولانی است و بدترین بخش اینکه، اکثرا به فجیعترین شکل ممکن، آلودهاند به طوریکه گاه برخی افراد ترجیح میدهند تا رسیدن به مقصد از خیر دستشوییهای بین راهی بگذرند.
مریم بهرام زدگان یک مسافر با دیدی منصفانه میگوید: «نمیتوان تنها مسئولان را مقصر دانست، بهتراست به خودمان نیز نهیبی بزنیم؛ چرا که ما مردم هستیم که همین تعداد اندک دستشوییهای بین راهی را با استفاده نادرست وغیر بهداشتی آلوده میکنیم؛ این در حالی است که فرد فرد ما، اصول بهداشتیاش را میدانیم و در دستشوییهای خانههایمان رعایتشان میکنیم. کافی است تنها درصد کمی از افراد، حقوق دیگران را محترم نشمارند و سرویس بهداشتی را به محلی متعفن تبدیل کنند.»
صادق تقیزاده یک مسافر برای تامین سرویس بهداشتی در جاهایی که حقیقتا ضروری است،پیشنهاد میدهد: «مسئولان وظیفه دارند زمینه ساخت سرویس بهداشتی را در جاهایی که مورد نیاز است، فراهم کنند، حال با هزینههای دولتی این کار را بکند یا آن که بخش خصوصی را وارد عرصه کنند. راهکار چندان پیچیدهای هم در میان نیست. کافی است به بخش خصوصی اجازه داده شود در فواصل مشخصی در جادهها، مجتمعهای خدماتی و حتی تک فروشگاههای بین راهی تأسیس کند و به جای دادن عوارض و مالیات به دولت، موظف باشند دستشوییهایی را با تعداد و استانداردهای مشخص،احداث و نگهداری مستمرکنند. این واحدها قرار است مالیات دهند که دولت با مالیات آنها ، به مردم خدمترسانی کند. در این پیشنهاد، دولت از میان برمیخیزد و نظارت میکند تا مردم مستقیما در خدمت مردم باشند. حتی در مواردی میتوان بر اساس محاسبات اقتصادی، بخشی از مالیات را نگرفت.»
چگونه آسانتر وکم هزینهتر سفر کنیم؟
یک کارشناس رفتار شناسی در سفر توضیح میدهد: «معمولا مردم کشورهای پیشرفته، برعکس ما ایرانیها، خیلی راحت و سبک سفر میکنند؛ به طورکلی در بیشتر کشورهای پیشرفته، تسهیلاتی مانند وسایل نقلیه مطمئن، رستورانهای بین راهی مناسب، جادههای خوب، هتلها و متلهایی با درجههای مختلف برای افرادی با درآمد مالی متفاوت، برای رفت وآمد و مسافرت وجود دارد و تمام این تسهیلات باعث میشوند که سفر برای آنها راحت باشد. مردمان بیشتر کشورهای پیشرفته فقط با در دست گرفتن یک ساک حاوی لوازم شخصی به سفر میروند،اما اگر ما ایرانیها بخواهیم به یک سفر یکی دو روزه هم برویم، آنقدر اسباب و اثاثیه با خودمان جمع میکنیم و تشریفات مختلف میچینیم که گاهی از سفر پشیمان میشویم یا به خاطر سختیهای سفر، قید چیدن برنامه مسافرت برای ایام تعطیل را میزنیم. این در حالی است که سفر کردن میتواند باعث تغییر خلق وخو و رسیدن به آرامش روانی پس از طی روزهای سخت و متمادی کاری در طول سال باشد. به طور کلی میتوان سخت سفر کردن و راحت نگرفتن مسافرت در میان ایرانیها را به چند دلیل اصلی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم، ربط داد: در کشور ما، امکانات لازم و کافی در مقصد سفر و بین راه نسبتا کم و ناکافی است.امکان ایجاد مشکل یا حادثه غیرمترقبه به دلیل عدم آمادگی لازم در جادهها وجود دارد.»این کارشناس اهل فن درباره چگونگی کاهش هزینههای سفر میگوید: «بیشتر مردم به دلیل حساب و کتابهای اقتصادی، ترجیح میدهند وسایل اولیه و مورد نیاز را با خود همراه ببرند تا در مقصد یا بین راه مجبور به خرید کالاهای مورد نیازشان با قیمتی بالاتر نباشند. در این صورت به همه افراد پیشنهاد میشود کالاهایی سبک و ساده را برای سفر همراه داشته باشند؛ مثلا ظرفهای سبکتر که حجم کمتری اشغال میکنند یا موادغذایی کنسروی که تهیه و آماده کردن آنها در سفر ساده باشد. ضمن اینکه در چند روز سفر باید از دیدن مکانهای جدید لذت برد و خیلی در قید و بند خورد و خوراک نبود. مثلا میتوان وعدههای غذایی را کمتر و محدود به خوراکیهایی سبک و سالم مانند نان و پنیر، سیب زمینی پخته یا سایر غذاهای ساده کرد. به این ترتیب، نیاز به رفتن به رستوران و پرداخت هزینههای سنگین و گاهی هم مصرف غذاهای ناسالم از بین میرود و سفر کمی سادهتر میشود.»وی در تکمیل صحبتهایش میگوید: «گاهی برخی از خانوادهها به دلیل مشکلات اقتصادی و گران بودن هزینه هتل، ترجیح میدهند چادر و وسایل مخصوص خواب را هم در کنار لوازم لازم برای پخت و پز و شستن ظرفها با خود همراه داشته باشند و به جای پرداخت هزینه اضافی برای اقامت در هتل یا مسافرخانه، در پارکها یا حتی کنار خیابان چادر بزنند و به این ترتیب، هزینههای سفرشان را تا حدی کاهش دهند. این کار باید در محلهای اقامتی از پیش تعیین شده توسط مسئولان امر صورت پذیرد تا امنیت مسافران نیز تامین گردد. ضمن اینکه باید هزینه و درجهبندی هتلها به گونهای باشد که هر خانوادهای با هر میزان درآمدی توان استفاده از اقامتگاههایی چون هتلها و مسافرخانهها را داشته باشند و خود آزادانه محل اقامتشان را در طول سفر- اعم ازهتل، چادر و یا کرایه سوئیت و خانه- انتخاب کنند.»
مسافرت با «اسکروچ» از لذت سفر میکاهد!
این همه درباره شیوههای کاهش هزینه سفر گفتیم، اما این را هم بگوییم که مسافرت هم مانند هر برنامه دیگری هزینههای خودش را دارد. برای اینکه سفر به شما خوش بگذرد، باید برای آن در حد مناسب و معقول هزینه کنید. از خرید، خورد و خوراک، بازدید از مکانهای تاریخی گرفته تا میل کردن یکی از تنقلات معروف شهر یا کشوری که به آن سفر کردهاید همگی نیاز به صرف هزینه دارد.اگر تصمیم به سفر گرفتهاید حتما باید این هزینهها را نیز محاسبه کنید. بنابراین با فرد خسیسی که حاضر نیست برای بازدید از موزه، خوردن خوراکی معروف شهر یا کشوری که به آن سفر کردهاید تا خریدهای ساده و کوچک دیگر هزینه کند، مسافرت نروید. این سفر به جز آزار و اذیت و شنیدن کنایههای مختلف مبنی بر اینکه شما فرد ولخرجی هستید، چیز دیگری برایتان نخواهد داشت. در سفر، دور فرد خسیس را خط بکشید، مگراینکه شما هم خسیس باشید!