گزارش بیبیسی از نقش آمریکا در جنایت شیمیایی سردشت(خبر ویژه)
در حالی که آمریکا مدعی مبارزه با سلاح شیمیایی در سوریه است، شبکه دولتی انگلیس اذعان کرد آمریکا حامی اصلی رژیم صدام در حمله شیمیایی به سردشت بوده است.
وبسایت بیبیسی نوشت: حمله شیمیایی عراق به سردشت، 9 ماه پس از آن صورت گرفت که واشنگتن، تلاش اکثریت اعضای شورای امنیت را برای صدور یک بیانیه در محکومیت استفاده از سلاحهای شیمیایی از سوی عراق وتو کرد. حمله به سردشت، به ویژه در بستری از بیتفاوتی ایالات متحده نسبت به استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی علیه ایران صورت گرفت. بیتفاوتی همراهانهای که مدتی بعد، به بمباران شیمیایی حلبچه با بیش از 5 هزار کشته منجر شد.
ششماه مانده به سرنگونی حکومت صدام حسین، جورج بوش در بخشی از سخنرانی 7 اکتبر 2002 خود در توجیه حمله به عراق گفت: «صدام حسین دستور انجام حملات شیمیایی علیه ایران و بیش از 40 روستای عراق را داد. این حملات، منجر به کشته و زخمی شدن حداقل 20 هزار نفر شد.»
استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی علیه ایران، موضوعی نبود که دولت ایالات متحده به تازگی در جریان آن قرار گرفته باشد. با وجود این، واشنگتن تا زمانی که جنگ ایران و عراق ادامه داشت، در عمل مخالفتی با استفاده صدام حسین از اسلحه شیمیایی نشان نداد.
عراق از سال 1982، که ایران پس از آزادی خرمشهر وارد خاک این کشور شد، به استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه ایرانیها پرداخت و در سال 1983، استفاده از این سلاحها را به میزان قابل ملاحظهای افزایش داد.
روزنامه واشنگتنپست، در گزارشی در 4 سپتامبر 2013، یادآوری کرده که دولت رونالد ریگان نیز از سال 1983 و به دنبال تلاشهای ایران برای تصرف بصره، مصمم شده بود جلوی پیروزی تهران را در جنگ بگیرد.
تصمیم دولت ایالات متحده برای حمایت از عراق، در دستورالعمل امنیت ملی شماره 114 ایالات متحده به تاریخ 26 نوامبر 1983 توضیح داده شده و تصریح دارد باید با استفاده از «هر اقدام لازم و قانونی» جلوی شکست عراق در مقابل ایران گرفته شود.
بنابر یک گزارش تحقیقی نشریه آمریکایی فارین پالیسی در 26 اوت 2013، مصاحبه با افسران سابق اطلاعاتی آمریکا و اسناد سازمان سیا که در همین سال از طبقهبندی محرمانه خارج شده نشان میدهند آمریکاییها از آغاز 1983 به «شواهد قطعی» استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی دسترسی داشتهاند.
در سال 1988، ماهوارههای جاسوسی آمریکا کشف کردند که ایران با استفاده از شکافی در خطوط دفاعی عراق، در آستانه یک پیروزی استراتژیک مهم است. به نوشته فارینپالیسی دولت آمریکا در این مقطع، با «اطلاع کامل» از اینکه ارتش عراق برای متوقف کردن ایرانیها از سلاحهای شیمیایی استفاده خواهد کرد، محل استقرار نیروهای ایرانی را به عراقیها اطلاع داد.
واشنگتن پست در گزارشی در 4 سپتامبر 2013، یادآوری کرده که در نوامبر 1983، یک مسئول ارشد وزارت امور خارجه به وزیر وقت، جورج شولتز، گفته است گزارشهای اطلاعاتی آمریکا از استفاده نیروهای عراقی از گلولههای شیمیایی علیه ایرانیها «به صورت تقریباً روزانه» حکایت دارند (استفاده از تسلیحات شیمیایی در مقیاس بزرگ، در موارد خاص صورت گرفته،اما شواهدی وجود دارد که عراقیها مستمراً از گلولههای توپ یا خمپاره دارای ترکیبات سمی استفاده میکردهاند که شاید بسیاری از آنها برای آزمایش تأثیرات این مواد بوده).
تمام اینها در حالی بود که در طول جنگ ایران و عراق، چند بار رؤسای وقت شورای امنیت با صدور بیانیههای غیرالزامآور، عراق را به خاطر استفاده از سلاحهای شیمیایی محکوم کردند. اما این شورا، به خاطر نفوذ و حق وتوی قدرتهای بزرگ، هیچ گاه نتوانست با صدور قطعنامه الزامآور، عراق را به خاطر استفاده از این سلاحها محکوم کند.
در یکی از آخرین تلاشها پیش از حمله سردشت، در 21 مارس 1986، تلاش اکثریت اعضای شورای امنیت برای تصویب یک بیانیه در محکومیت حملات شیمیایی مکرر عراق علیه نیروهای ایرانی، با رأی منفی ایالات متحده ناکام ماند. 10 کشور دیگر عضو شورا به این متن رأی مثبت دادند و کشورهای بریتانیا، فرانسه، استرالیا و دانمارک، در رأيگیری شرکت نکردند.
بیتفاوتی جهانی نسبت به استفاده مکرر بغداد از سلاحهای شیمیایی، حدود 8 ماه پس از بمباران سردشت، به پرتلفاتترین بمباران شیمیایی یک شهر در تاریخ جهان منجر شد.