پرسش:
امام علی(ع) در خطبه یا منبر «سلونی قبل ان تفقدونی» چه پاسخ‌هایی را به سوال‌های مخاطبین خود ارائه داده‌اند؟
پاسخ:
در پنج بخش قبلی پاسخ به این سوال، امام علی(ع) به شانزده پرسش مخاطبین خود، پاسخ‌های حکیمانه‌ای فرمودند. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی می‌گیریم.
17- سائل هفدهم از گوشه دیگر مسجد کوفه برخاست و پرسید: یا علی! زهد را در یک جمله برای من تعریف کن!
امیرالمومنین علی(ع) فرمود: خدا در یک جمله قرآن زهد را به زیبایی تعریف فرموده است: (لکیلا تأسوا علی ما فاتکم و لاتفرحوا بما آتاکم (سوره مبارکه حدید- 23)
زاهد کسی است که آنچه از خوشی‌های زندگی نصیب او می‌شود، خود را نبازد و آنچه از ناخوشی‌ها نصیب او می‌شود، به ناله و زاری نیفتد.
این سوال‌کننده هم جواب سوال خود را گرفت و نشست.
18- سائل هجدهم از گوشه دیگر مسجد کوفه برخاست و پرسید: یا علی! کدام عبادت است که هم انجام دادن آن عقوبت دارد و هم ترک آن؟
امیرالمومنین علی(ع) فرمود: نماز خواندن انسان مست، انجام این نماز عقوبت دارد چون در حالت مستی نماز گزارد، ترک آن هم عقوبت دارد چون نماز را ترک نموده است.
سوال‌کننده هجدهم هم جواب سوال خود را گرفت و نشست.
19- سائل نوزدهم از گوشه دیگر مسجد کوفه برخاست و پرسید: یا علی! تفاوت انسان با سایر موجودات در چیست؟
امیرالمومنین علی(ع) فرمود: انسان تنها موجودی است که در زمین زندگی می‌کند ولی موجودی آسمانی است.(ماهیتی آسمانی دارد)
توضیح بیشتر:
انسان درخت واژگونه‌ای است که ریشه در آسمان دارد... و فی‌السماء رزقکم و ما توعدون. روزی شما و آنچه وعده داده شده‌اید در آسمان است.(الذاریات- 22)
خطبه یا منبر سلونی از قول پیامبر گرامی اسلام(ص)، امام علی(ع) و امام صادق(ع) در منابع معتبر شیعه و سنی نقل شده است که برخی از اهم آنها را در پایان ذکر می‌کنیم:
1- اصول کافی، ج 1، ص 250/ الفوائد الطوسیه، شیخ حر عاملی، ص 268/ تهذیب الکمال، ج 5، ص 79
2- صحیح بخاری، ج1، ص 47 و 200/ فضائل‌الصحابه، ج 2، ص 802/ المستدرک علی الصحیحین، ج 2، ص 383