فرانکلین، انجمن ایران و آمریکا و دیگران-37
سفر به آمریکا؛ جایزه نوشتن یک انشاء
تاسیس رادیو آمریکا
-تاسیس شعبه رادیو صدای آمریکا (VOA)، یکی دیگر از اقدامات اداره اطلاعات آمریکا در ایران بود. این رادیو که با پخش اخبار و گفتار و نوشتهها و موسیقی آمریکایی به بسط شنیداری فرهنگ و ایدئولوژی آمریکایی میپرداخت هر روز از ساعت 30/7 تا 30/9 بعداز ظهر به زبان فارسی برنامه پخش میکرد
در شماره 6 دوره شانزدهم نشریه «مرزهای نو» (نشریه اداره اطلاعات آمریکا در تهران) به تاریخ خرداد 1351 که گزارشی به مناسبت سالگرد تاسیس صدای آمریکا درج شده بود، درباره ماهیت این بنگاه سخن پراکنی آمده بود:
... صدای آمریکا به عنوان وسیله پخش اخبار اداره اطلاعات ایالات متحده از طرف دولت و مردم ایالات متحده سخن میگوید...
در گزارش یاد شده اصول تدوین شده برنامه صدای آمریکا بدین شرح آمده بود:
... -اتخاذ یک رویه متعادل در پخش افکار، نظرات و هدف آمریکاییان
-بحث و ابراز عقیده درباره سیاست ایالات متحده ...
مهمترین بخش صدای آمریکا برای جذب مخاطب و به خصوص جوانان، موسیقی به خصوص موزیکهای هیجان برانگیز غربی مانند جاز و راک بود. در همان گزارش مجله مرزهای نو در این باره آمده بود:
... موسیقی بزرگترین عامل در جذب شنوندگان رادیویی است و به همین جهت، بخش عمده برنامه صدای آمریکا را به خود اختصاص داده است. موسیقی نه تنها برای تفریح و سرگرمی است بلکه وسیله مهمی است در بیان یک پیام یا بازگو کردن یک داستان و از آنجا که موسیقی یک نوع زبان بینالمللی نیز هست، صدای آمریکا در این زمینه برنامههای ویژهای ترتیب داده است که از مرزهای تاریخی، فرهنگی، هنری و مذهبی میگذرد و عمده فعالیتها و علائق ایالات متحده و مردمانش منجمله جوانانش را منعکس میکند. از آثار باخ گرفته تا موسیقیهای راک در برنامه موسیقی صدای آمریکا گنجانده شده است. صدای آمریکا علاوه بر پخش کنسرتهای سمفونی بوسیله ارکستر فیلارمونیک نیویورک، ارکسترهای بوستن و فیلادلفیا و کنسرت بسیاری از ارکسترهای مختلف کشور را نیز پخش میکند. همچنین برنامه کامل متروپلیتن اپرا و فستیوالهای تابستانی موسیقی را از سراسر ایالات متحده پخش میکند. موسیقی جاز مورد توجه اکثر شنوندگان است و صدای آمریکا برنامههای جاز معمولی و جاز جدید و همچنین آواز خوانندگان مشهور را مرتبا پخش میکند...
پژوهشها و اسناد تاریخی از جمله کتاب «یهود بین الملل» نوشته پژوهشگر و صنعتگر معروف آمریکایی، «هنری فورد»، حکایت از تحمیل موزیکهایی همچون جاز توسط جماعت یهودیان صهیونیست به جامعه آمریکا دارد تا در روح و روان آنها تاثیر گذارده و بتوانند با به هم ریختگی و آشفتگی روحی روانی آنها که در اثر موسیقیهایی مانند جاز و راک و متال حاصل میشود، کنترل روحی شان را در دست بگیرند. آنچنان که عباراتی شبیه به این، در متن موسوم به «پروتکلهای حکمای صهیون»، از متون کلاسیک و تاریخی صهیونیستها نیز آمده است.
در كلاسهاي انجمن، از یک سوی با بازکردن مسائل خانوادگي و شخصی ایرانیان، شناخت نسبتا دقیق و نزدیکی نسبت به جامعه ایرانی نصیب مسئولان انجمن و در واقع سرویسهای اطلاعاتی و جاسوسی غرب میشد و از سوی دیگر با تبلیغ رويدادهاي جامعه غرب و چگونگي روابط انساني در جامعه به اصطلاح نوين امريكا، تصویری رویایی از آن سرزمین القاء میگردید.
تبادل دانشجو برای القای سبک زندگی
همچنین تبادل دانشجو ميان خانوادههای ایرانی و آمریکایی انجام شده و با حضور دانشجويان امريكايي در خانوادههای ایرانی که ظاهرا تعطيلات تابستاني خود را با این خانوادهها سپري مينمودند، سبک زندگی غربی و آمریکایی در میان بنیادیترین نهاد جامعه ایرانی، نفوذ داده میشد.
در شماره سوم از دوره یازدهم نشریه «مرزهای نو» (نشریه اداره اطلاعات آمریکا که در ایران چاپ و منتشر میشد) به تاریخ 1967 (1346) در گزارشی با عنوان نوجوانان سفراء خوبی هستند، در مورد اهداف این طرح که به برنامه «آمریکن فیلد سرویس» معروف شد، آمده است:
... موقعی که برنامه «آمریکن فیلد سرویس» شروع شد، بعضیها تردید داشتند در اینکه دانشآموزان دبیرستان خواهند توانست برای مدت یک سال مسئولیت کار و رفتار خود را برعهده بگیرند، ولی نتایج حاصله نشان داد که این جوانان سفیران خوبی هستند...
در طی این گزارش مبسوط با چاپ عکسهایی از حضور جوانان آمریکایی در ایران و در میان خانوادههای ایرانی درباره این حضور نوشته بود:
... برای دانش آموزانی که از آمریکا میروند، خو گرفتن با اوضاع محلی نیز سخت است و احتمال دارد در هیچ جای دنیا، جوانان بین ده و بیست سال به اندازه ایالات متحده، آزادی نداشته باشند. در آمریکا این قسمت از جوانان در اظهار عقیده، آزاد هستند و به خواستههای آنها با نظر احترام نگریسته میشود و موقعی که در کشورهای دیگر با مراقبت بیشتری روبرو میشوند، تصور میکنند به دوره کودکی تنزل یافته اند...
در گزارش یاد شده درباره حضور دانشآموزان خارجی در آمریکا آمده است:
... دانشآموزان خارجی که طبق این برنامه به ایالات متحده میآیند، در موقع پایان مسافرت با اتوبوس از قسمتهایی از این کشور که ندیدهاند، دیدن میکنند. مثلا آنهایی که در قسمت جنوب شرقی آمریکا بودهاند، مدت سه هفته در نیوانگلند و ایالات ساحل شرقی گردش میکنند و در تمام طول راه، اجتماعاتی که در این برنامه علاقه مند هستند برای دانشآموزان خوراک، منزل و وسائل تفریح فراهم میسازند. آخرین نقطه توقف دانشآموزان شهر واشنگتن پایتخت ایالات متحده میباشد و در آنجا در اجتماعی شرکت میکنند که بر بزرگی آن هرسال افزوده میشود...
پر واضح است که از خلال این برنامهها، چه نوع تفکرات و ارزشها و سبک زندگی به دانشآموزان مهمان، القاء میشود. شاید از نوشتههای یک دانش آموز آرژانتینی که در برنامه آمریکن فیلد سرویس شرکت کرده بود، بتوان القائات فوق را دریافت. وی مینویسد:
... در ایالات متحده انسان یاد میگیرد که چطور هر شخص را منفردا مورد مطالعه قرار دهد و با احساسات و تجربههای و نظریات و تبسمها و طرز دوستی و رفاقت و بیم و ترسهای او آشنا شود...
این همان «ایندویدوالیسم» یا فردگرایی افراطی آمریکایی است که از محورهای فرهنگ و ایدئولوژی آمریکایی به حساب میآید و رسانههای غربی، سعی بسیار در گسترش این نوع رفتار و سبک زندگی به خرج میدهند.
مثلا برای عید نوروز سال 1349 نوجوانانی با سنین 16 تا 18 سال از میان خانوادههای ایرانی و آمریکایی انتخاب شدند تا به مدت دو ماه جای خود را در میان خانوادهها عوض کرده و با سبک زندگی و آیین جامعه دیگر آشنا شوند که معمولا در این گونه موارد هم کودک یا نوجوان و جوان ایرانی که به میان خانواده آمریکایی میرفت، از جامعه غربی تاثیر میپذیرفت و هم آمریکاییهایی که به میان خانوادههای ایرانی میآمدند، برآنان تاثیر میگذاردند!
یکی از فعالیتهای جانبی «انجمن ایران و آمریکا»، همکاری با موسسات آمریکایی در زمینه گسترش روابط نوجوانان ایرانی و آمریکایی و مبادله شهروندان بود. در سال ۱۳۴۵ انجمن، مسابقه انشایی با موضوع «چگونه میتوان تفاهم بین ایرانیها و آمریکاییها را توسعه داد»، را میان دانشآموزان و دانشجویان با جایزه ممتاز بلیت رفت و برگشت به انضمام یک ماه اقامت و گردش در آمریکا برگزار کرد. موضوعی که میتوانست مسئله دوستی با آمریکا و آمریکاییان را از اوان جوانی به ایرانیان القاء نماید.
آگهی این مسابقه در شماره دوم از دوره دهم نشریه مرزهای نو (نشریه اداره اطلاعات آمریکا در ایران) با تیتر سفر رایگان به آمریکا همراه عکسی بزرگ از شهر نیویورک و فرم درخواست شرکت در مسابقه چاپ شد. در متن آگهی فوق آمده بود:
... انجمن ایران و آمریکا مسابقه جالبی ترتیب داده است که در آن کلیه دانشآموزان دبیرستانها از کلاس نهم به بالا و دانشجویان دانشگاهها میتوانند شرکت کنند. برنده ممتاز این مسابقه انشاء با هواپیمای شرکت پان آمریکن به آمریکا اعزام خواهد شد و مخارج اقامت و مسافرتش در سراسر آن کشور برای مدت یک ماه تماما تامین خواهد گردید. موضوع انشاء از این قرار است:
«چگونه میتوان تفاهم بین ایرانیان و آمریکاییان را توسعه داد.»