فقط به خاطریک مشت رأی!(یادداشت روز)
دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری و پنجمین دور انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا هم روز گذشته یعنی 29 اردیبهشت ماه 96 برگزار شد. شواهد و قرائن نشان می‌دهد، مشارکت در این دور از انتخابات «بسیار بالاست» طوری که دیروز حتی صحبت از تمدید انتخابات تا 3 صبح روز شنبه شد! مردم دیروز حقیقتا نیز سنگ تمام گذاشتند و به قول رهبر معظم انقلاب، حماسه آفریدند. این دور از انتخابات اما، با تمام فراز و نشیب‌هایی که پشت سر گذاشت، گفتنی‌هایی دارد که موضوع این نوشتار را تشکیل می‌دهد:
1- امروز دیگر هیچ کس حتی دشمن «قادر» نیست از نمایشی بودن انتخابات در ایران بگوید. مناظره‌های زنده و به شدت چالشی، طرح‌ها و برنامه‌های چالشی، سخنرانی‌های بی‌پرده و از همه مهمتر حضور حیرت‌انگیز مردم در صحنه نشان می‌دهد، انتخابات در جمهوری اسلامی ایران، در دنیا بدون اغراق بی‌نظیر است. این بار دیگر برای بدبین‌ترین افراد هم ثابت شده، جمهوری اسلامی ایران یکی از مردمی‌ترین حکومت‌های جهان را داراست. در هیچ کجای دنیا نمی‌توان کشوری را سراغ گرفت که به طور میانگین، در هر سال، یک انتخابات برگزار شده باشد. برخی پیش‌بینی‌ها میزان مشارکت در این دور از انتخابات را حدود «80 درصد» اعلام می‌کنند. در این صورت می‌توان با افتخار گفت، ایران عزیز، در دموکراسی و مردم سالاری، از بسیاری کشورهای دنیا فرسنگ‌ها فاصله دارد. داشتن چنین دموکراسی، امروز بین مردم‌کشورهای منطقه خودمان، یک «رویای دست نیافتنی» و به تعبیر رهبر عزیز«رشک‌برانگیز» است. شاید مقایسه دموکراسی در ایران با کشورهایی مثل عربستان، قطر، امارات و ... اهانت به کشورمان باشد اما به هر حال این سؤال، سؤال مهمی است که باید مردم به پاسخ آن فکر کنند: « در کدام کشور، چنین انتخاباتی برگزار می‌شود!؟»
2- این دور از انتخابات با وجود تمام این ویژگی‌های منحصر به فردش، «حاشیه‌های دوست نداشتنی» هم داشت. برخی بداخلاقی‌ها، برخی خبرسازی‌ها، اتهام‌زنی‌ها، لجن‌پراکنی‌ها و ناجوانمردی‌ها اگر نبود، قطعا، هم مردم راضی‌تر بودند و هم مشارکت بالاتر از این می‌رفت. فرهنگ ایرانی و اسلامی، مردم این مرز و بوم را به گونه‌ای بار آورده که اگر در حق کسی ظلمی شود، تهمتی زده شود و دریدگی صورت بگیرد، آنها را دلزده می‌کند. در مناظره‌ها هم دیدیم وقتی برخی نامزدها از خطوط اخلاق و نظام گذشتند و برای کسب یک مشت رای بیشتر پنجه بر صورت نظام کشیدند، چطور نتیجه عکس گرفتند.
3- برخی هنجارشکنی‌ها و بداخلاقی‌ها در مناظرات که برای نظام هزینه تراشید نشان می‌دهد، مسئولین محترم می‌بایست قوانینی را از رای بگذرانند تا ضمن حفظ طراوت و شادابی مناظرات، کمترین هزینه به کشور تحمیل شود. آیا اینکه یکی از نامزدها برای جذب آراء بگوید، در 38 سال گذشته برخی در کشور فقط حکم اعدام صادر کرده‌اند، نمی‌تواند پاس گلی باشد برای دشمن، دشمنی که مترصد فرصتی است تا با استناد به چنین اظهاراتی، به تحمیل تحریم‌های حقوق بشری اقدام نماید؟! شاید قوانینی در این باره تصویب شده باشد اما گویا، همت لازم برای اجرای این قوانین وجود ندارد. مسئولین مربوطه ممکن است اینگونه استدلال کنند که، رسیدگی به چنین تخلفاتی که در فضای هیجانی جامعه صورت می‌گیرد، ممکن نیست و باید پس از عبور از چنین فضایی اقدام کرد که در پاسخ باید پرسید؛ وقتی کار از کار گذشت و متخلف به هدفی که از انجام چنین تخلفی داشت رسید، رسیدگی به این تخلف چه تاثیری خواهد داشت؟!
4- می‌گویند در مثل جای مناقشه نیست. بلاتشبیه، در انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا دیدیم که چگونه نامزدها به جنگ یکدیگر رفتند و برای رسیدن به قدرت، چطور حریم‌ها را دریدند. از اتاق خواب یکدیگر و از خصوصی‌ترین مسائل هم، فیلم و صدا تهیه کردند و آمریکا را در دنیا رسوا کردند. حتی بحث وقوع تقلب به کمک روس‌ها برای پیروزی ترامپ هم مطرح شد. هیلاری کلینتون می‌گوید روسیه با استفاده از اطلاعات فوق محرمانه ادوارد اسنودن توانست، در شکست او نقش موثری ایفا کند. سوای از این که این اتهامات وارد است یا خیر، وقتی ترامپ با آن ویژگی‌های غیر قابل تحملش پیروز شد، هیلاری کلینتون که قطعا بهتر از ترامپ نیست، پیروزی او را تبریک گفت! سال 88 جای چنین «فرهنگ سیاسی» در کشور واقعا خالی بود!
امروز نتایج این دور از انتخابات رسما اعلام خواهد شد. ممکن است در اطراف نامزدهای محترم باشند افرادی که نخواهند به آراء مردم تمکین نمایند. اگرچه چنین احتمالی ضعیف است اما به هر حال این احتمال وجود دارد. پذیرفتن نتایج انتخابات شاید، جزو آن دسته از فرهنگ‌های سیاسی باشد که در کشور به آن نیاز داریم. چه خوب است در صورت پیروزی هر یک از نامزدها، نامزد دیگر تمام آنچه در ایام مبارزات انتخاباتی گذشت را فراموش کرده و به منتخب مردم تبریک بگوید تا از این فرهنگ زیبا نیز بی‌نصیب نمانیم. «مشارکت بالا» در انتخابات هر کشوری برای آن کشور یک فرصت است. دولتی که با آراء بالای مردمش روی کار بیاید، با اقتدار و قدرت بیشتری می‌تواند وارد معادلات سیاسی در جهان شود. در صورت عدم تمکین نامزدها به آراء مردم، این فرصت چه بسا به تهدید تبدیل شود؛ درست مانند آنچه در سال 88 رخ داد. خوب است نامزدهای محترم قبل از اعلام نتایج اعلام می‌کردند که نتایج هر چه باشد به آن تمکین خواهند کرد. هرچند این مسئله به این معنا نیست که نامزدها اگر دلایلی برای وقوع تخلف دارند از مسیر قانونی اقدام ننمایند.
5- سیستم خاص انتخاباتی که در ایران اجرا می‌شود اصولا طوری است که امکان وقوع «تقلب» در انتخابات را «در سطح موثر» نمی‌دهد. برخی کارشناسان و مسئولین گفته‌اند شاید بتوان با انجام «تخلف»، حداکثر چند صد هزار رای را جا به جا کرد اما بیش از این، «امکان وقوع» ندارد. نامزدهای شرکت‌کننده در انتخابات، شورای نگهبان، وزارت کشور و نیروی انتظامی هر یک در شعب اخذ رای، نمایندگان خود را دارند و در کنار ناظرها، تیم‌های بازرسی سیار هم هستند که سر زده به شعب اخذ رای سرکشی می‌کنند. در چنین سیستمی، امکان وقوع «تخلف موثر» فقط زمانی وجود دارد که رقابت بسیار نزدیک و به اصطلاح شانه به شانه باشد، چرا که در این صورت، جا به جایی تعداد نه چندان زیاد آراء می‌تواند جای دو نامزد را تغییر بدهد! شاید عده‌ای کارشکنی بکنند، اقدام به خرید و فروش رای نمایند یا حتی با شناسایی شهرهایی که رقیب در آن بیشترین رای را دارد، بخواهند شیطنت‌هایی نمایند تا بدین ترتیب با جمع‌آوری «آراء حرام» حق‌الناس را ضایع نمایند. دیروز برخی منابع رسمی از وقوع چنین تخلفاتی از سوی نامزد خاص خبر دادند. برای چنین مواقعی نیز، مسیر قانونی کاملا مشخص شده و نامزدهای محترم می‌توانند از این مسیر اعتراض خود را دنبال کنند.
6- جدای‌از اینکه چه کسی فردا رای خواهد آورد باید گفت، برنده انتخابات باشکوه دیروز، همانطور که رهبری عزیز هم فرمودند ملت و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است و تا وقتی این ملت اینگونه در صحنه حاضر هستند، بزرگتر از آمریکا نیز هیچ غلطی نمی‌تواند بکند. با این ملت نه سایه جنگی می‌ماند و نه تحریمی موثر واقع می‌شود نه اقتصاد معطل می‌ماند. مردم اگر در کشوری در صحنه باشند، هیچ دشمن و هیچ مشکلی جلودار آن کشور نخواهد بود. دیروز مردم هم پیروز شدند و هم کشور و نظام را بیمه کردند:
«در انتخابات نامزدهای متعددی هستند؛ هرکدام حرف می‌زنند، نظر می‌دهند و هرکدام طرفدارانی دارند... روز جمعه با رأی مردم، در نهایت یک نفر از میان نامزدها انتخاب خواهد شد. من معتقد به برنده و بازنده در انتخابات نیستم زیرا هر کس رأی بیاورد، برنده اصلیِ انتخابات، نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران است.» (رهبر انقلاب چهارشنبه 27 اردیبهشت 96 در دیدار اقشار مختلف مردم)
جعفر بلوری