kayhan.ir

کد خبر: ۱۰۳۷۲۰
تاریخ انتشار : ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۱۸:۲۶

منشأ شش‌گانه گناهان (کیمیای اخلاق)


رُوِيَ عَنِ الصَّادِقِ (عَلَيهِ السَّلَامُ) قَالَ: إِنَّ أَوَّلَ مَا عُصِيَ اللَّهُ بِهِ سِتٌّ ؛ حُبُّ الدُّنْيَا وَ حُبُّ الرِّئَاسَةِ وَ حُبُّ الطَّعَامِ وَ حُبُّ النِّسَاءِ وَ حُبُّ النَّوْمِ وَ حُبُّ الرَّاحَةِ.[1]
  شرح حدیث:
درروايتی از امام صادق(ع) منقول است كه حضرت فرمودند: سرآمد اموري كه موجب مي‏شود انسان از فرمان الهي سرپيچي كند و نسبت به خداوند ‌گناه و عصيان كند، شش مورد است. يعني اين شش مورد سرآمد هستند؛ نه اينكه موارد ديگر موجبِ گناه نمي‌شود. اينها غالباً‌ سرآمد هستند. گناهانی كه از انسان سر مي‏زند، ‌منشأش غالباً يكي از اينها است.
اول: حبّ الدنيا؛
پول‌دوستي موجب مي‏شود كه نه حرام سرش بشود نه حلال. لذا موجب عصيان مي شود. دو نوع گناه داريم كه يكي از آنها ترك واجب است؛ خودِ ترك واجب هم گناه است. پول‌دوستي منشأ گناه مي‏شود.
دوم: حبّ الرئاسهًْ؛
جاه‌طلبي، ‌رياست‌طلبي. اين هم منشأ گناهان و معاصی دیگر مي‏شود.
سوم: حبّ الطعام؛
«ابن‌البطن»، یعنی كساني كه به اسارت شكم مي‏روند. این هم منشأ گناهان بعدی می‏شود.
چهارم: حبّ النساء؛
منظور «ابن الفرج» است. مراد از حبّ النساء ؛ شهوت جنسي است.
از آن طرف، حبّ الطعام‌ به تعبير ما شهوت بطني و شكم‌پرستي است، از اين طرف هم شهوت جنسي را مطرح می‏فرماید كه از اين دو  تعبير مي‏شود به «ابن البطن و الفرج». اينها اسيرند و به اسارت شكم و شهوت جنسي‏شان درآمده‌اند و اين خود منشأ گناه می‌شود.
پنجم: حبّ النوم؛‌
يعني كساني كه خيلي مقيّدند به خوابيدن. اينها هم به معصيت مي‏افتند. يك سنخ معاصي هست كه ‌منشأش حبّ نوم و خواب است. صبح نماز صبحش قضا مي‏شود، براي چه؟ چون مي‌خواهد بخوابد.
ششم: حب الراحهًْ؛
یعنی راحت‌طلبي. این هم منشأ یک سنخ از معاصی است.
يك رشته‌ای وجود دارد كه همه اين شش مورد را به هم پيوسته مي‏كند و آن «حُبّ» است. همه اینها مثل دانه‏هاي تسبيحی در یک نخ هستند و آن نخ تسبیح، همین «حبّ دنيا و امور مادّي» است. لذا همه اینها مربوط به هم هستند. متعلّق به اين عالم مادّه است كه انسان را به گناه مي‏كشاند که اگر این نباشد، هيچ وقت گناه سر نمي‏زند و ‌واجب هم ترك نمي‏شود.
____________________
 [1]. بحارالانوار، ج70، ص 60
از: حوزه نیوز