کارشناسان و فعالان اقتصادی:
منابع کافی برای بازگرداندن ارز به نرخهای قبلی وجود دارد
با وجود نوسانات زیاد نرخ ارز در سال گذشته، سال جاری یکی از سالهای باثبات نرخ ارز به شمار میرود اما در هفتههای گذشته تحت تاثیر رویدادهای سیاسی، بازار ارز دستخوش تغییراتی شده که به اعتقاد کارشناسان پایدار نمیماند و به دلیل وجود منابع کافی مجددا به قیمت قبل بازمیگردد.
به گزارش ایسنا، با وجود نوسانات نرخ ارز در سال گذشته که قیمت دلار را در بازار آزاد از حدود ۳۲ هزار تومان به کانال ۵۰ هزار تومان هم رساند سال جاری به گفته کارشناسان یکی از سالهای باثبات نرخ ارز به شمار میرود. آن هم با وجود تحولاتی که در خاورمیانه و کشورهای همسایه ایران رخ داد؛ از حمله حماس به اسرائیل و آغاز دیگری بین این دو درگیریها در یمن و تنش بین ایران و پاکستان.
در این میان طی هفتههای گذشته نرخ ارز بازار آزاد از کانال ۵۰ هزار تومان که ماهها در آن مانده بود جابهجا شد و تا ۵۵ هزار تومان هم پیش رفت؛ البته افزایش قیمت طلای جهانی هم در این موضوع بیتاثیر نبود. با این وجود، به اعتقاد کارشناسان، تمرکز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر تثبیت نرخ ارز بوده و هدف و انگیزه حاکمیت پولی و سیاستگذار ارزی نیز همین است.
در عین حال نظارت ضعیف بهانه میشود و سودجویان فرصت را برای افزایش قیمت غنیمت میشمرند. با وجود این، در حالی که قبلا با افزایش قیمت ارز در بازار، بانک مرکزی هم قیمت ارز را افزایش میداد و به نظر میرسید که بازار آزاد محرک بانک مرکزی است حالا به نظر میرسد بانک مرکزی این بازار را به دست گرفته است. با توجه به اظهارات مقامات بانک مرکزی مبنیبر اینکه ذخایر ارزی کمبود ندارد قطعا این موضوع به ثبات قیمت ارز کمک میکند.
نظر کارشناسان و مسئولان
کارشناسان و مسئولان هم بر بازگشت قیمتها و ثبات در بازار ارز تاکید دارند. بهنام تاجالدینی؛ عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم گفت: از 13 دی حوادث مختلفی موجب شد تا نرخ ارز روند افزایشی را طی کند اما با وجود شدت و تعدد بحرانهای سیاسی در محدوده اندکی دچار نوسان شد. در واقع در کمتر از یک ماه گذشته با وجود این بحرانها شاهد افزایش حدود هشت درصدی نرخ دلار در بازار بودهایم.
او با بیان اینکه بانک مرکزی با مدیریت صحیح نرخ ارز را به کانالهای قبلی بازمیگرداند، افزود: بانک مرکزی منابع کافی در دست دارد و میتواند نرخ ارز را به کانال قبلی برگرداند.
مجیدرضا حریری؛ رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین هم با مثبت ارزیابی کردن روند ثبات بازار ارز از ابتدای سالجاری و لزوم تداوم این وضعیت به ایبنا گفت: ثبات قیمت دلار از ابتدای سال تاکنون در حالی ادامه دارد که برخی کارشناسان پیشبینی میکردند قیمت دلار در این بازه زمانی تا ۱۲۰ هزار تومان هم افزایش خواهد یافت اما در دامنه ۵۰ هزار تومان و در محدوده اندکی در نوسان است. نکته جالب آنکه این پیشبینی در زمانی مطرح شد که درگیریهای منطقهای اعم از جنگ غزه و یمن و پاکستان و... هنوز رخ نداده بود و دلیل خاصی برای افزایش قیمت دلار وجود نداشت. در واقع جنگ در غزه هم به تنهائی این پتانسیل را داشت که قیمت ارز را تا ۳۰ درصد بالا ببرد که خوشبختانه اینگونه نشد و بازار در بحرانهای اخیر تحت کنترل درآمد.
او اظهار داشت: در این مدت با منابع ارزی که دولت و بانک مرکزی در اختیار داشت میتوانست با ارزپاشی در ماههای آخر تابستان حتی قیمت دلار را تا ۴۱ تا ۴۲ هزار تومان کاهش دهد.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با اشاره به اینکه موج کاذب و هیجانی بازار ارز فروکش کرده، افزود: همین که مردم عادی شاهد هستند در یک بازه زمانی ۹ ماهه از ابتدای سال قیمت دلار ثابت بوده و اگر سرمایه خود را به دلار تبدیل کرده بودند سود چندانی نداشتند؛ یک اتفاق مثبت و مطلوب است. بدین ترتیب مردم هم به جای سرمایهگذاری در بازار ارز به بخشهای مطمئن و سودده دیگری برای سرمایهگذاری معطوف شدند که پیام خوبی برای همه است. خوشبختانه با تداوم این شرایط، بازار بورس ما هم به خوبی متعادل شد.
تأمین تقاضا از طریق مرکز مبادله
حسین صمصامی؛ رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی هم در گفتوگو با ایرنا، اظهار کرد: بررسیها نشان میدهد اکنون اغلب تقاضاها از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران پوشش داده میشود و به نظر میرسد نیازی به بخش غیررسمی ارز در کشور نیست.
وی با اشاره به قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز صریحاً آمده هرگونه خریدوفروش ارز باید از طریق صرافیهای مجاز تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت کنند و بازاری غیر از این رسمیت ندارد.
به گفته این استاد اقتصاد دانشگاه، زمانی که دولت ارز 28 هزار و 500 تومانی برای کالاهای اساسی پرداخت میکند جای نگرانی برای نوسان در بازار غیررسمی وجود ندارد. اغلب نیازها از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران پوشش داده میشود و جای نگرانی از این بابت نیست اما متاسفانه زمانی که این بازار نوسان پیدا میکند برخی کارشناسان تاکید دارند که نرخ پایه باید هم راستا با بازار غیررسمی حرکت کند در حالی که این موضوع کاهش قدرت خرید را به دنبال دارد.
صمصامی به نوسانات ارز در زمستان اشاره کرد و توضیح داد: اغلب نوسانات ارز در طول سالهای گذشته در زمستان اتفاق افتاده که نزدیکترین گرانی به سال گذشته برمیگردد. سال گذشته نرخ دلار در بازار آزاد تا بیش از ۶۰ هزار تومان بالا رفت اما پس از مدتی کاهش یافت. زمانی که بانک مرکزی ارز ارزانتر در اختیار تولیدکنندگان و متقاضیان قرار میدهد باید نهادهای نظارتی دیگر وارد عمل شوند تا قیمت کالاها نیز بر اساس همان نرخ باشد.
استاد اقتصاد دانشگاه افزود: تنشهای منطقهای باعث نوسانات نرخ ارز شده و به نظر میرسد اگر بانک مرکزی سیاستهای خود را در این زمینه تقویت کند و شرایطی را فراهم کند که بازار غیررسمی قاچاق شناخته شود و فعالیتی در آن صورت نگیرد در مسیر بهتری قرار خواهیم گرفت و اینگونه نوسانات را شاهد نخواهیم بود.
وی پیشنهاد داد: بانک مرکزی سیاست تثبیت نرخ ارز را به طور کامل اجرا کند و شرایط را به سمتی ببرد که ارز تک نرخی داشته باشیم. همچنین باید سیاستهای بازگشت نرخ ارز حاصل از صادرات نیز به درستی اجرا شود به این دلیل که اغلب بنگاههای تولیدی از انرژی یارانهای بهره میبرند و باید ارز خود را به کشور بازگردانند.