مقامات ایران و ونزوئلا در سفر رئیس‌جمهوری به کاراکاس سندها و قراردادهای مختلفی امضا کردند، به‌گونه‌ای که سهم صنعت نفت در این قراردادها خیره‌کننده بود و حاکی از ورود دانش‌بنیان‌های ایرانی به ونزوئلا برای نخستین بار است.

به گزارش ایسنا، بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران، تجارت بین ایران و ونزوئلا در سال گذشته رشد قابل توجهی نسبت به سال ۱۴۰۰ پیدا کرده و با افزایش ۱۹۷ درصدی از نظر دلاری، رشد ۵۰۷ درصدی از نظر ریالی و افزایش ۴۹ درصدی از نظر وزنی مواجه شده است.

این میزان جهش تجاری به‌خاطر افزایش صادرات ایران به ونزوئلا بوده است و نشان می‌دهد که تاجران ایرانی در این کارزار تجاری از رقیب خود پیشی گرفته‌اند. 

کالاهای مبادله شده بین ایران و ونزوئلا 

بررسی جزییات صادرات ایران به ونزوئلا نشان می‌دهد که صنایع بسیاری در ونزوئلا با تجهیزات و دانش ایرانی در حال توسعه است. تانکرها، قطعات وسایل نقلیه موتوری و اجزاء و قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوایی، نزدیک به نصف صادرات کشورمان به این شریک تجاری را شامل می‌شود. 

مواد شیمیایی، تراکتورهای کشاورزی، محصولات شیلاتی، شیرینی و شکلات، رب گوجه فرنگی، روغن موتور، دارو و واکسن، کود، شوینده‌ها، پوشاک، صنایع دستی، کاشی و سرامیک، انواع لوله و پروفیل، شیرآلات، و پوشش سلولزی برای تولید سوسیس هم از دیگر کالای ایرانی است که روانه ونزوئلا شده است.

اجزاء و قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوایی هم نخستین کالای وارداتی است که برای ایران بیش از ۷۶۵ هزار دلار خرج برداشته و 94 درصد واردات ونزوئلا به کشورمان را شامل می‌شود. 

بعد از آن اجزاء و قطعات مدارهای مجتمع شده (آی‌سی‌ها) الکترونیک است که با ارزشی بالغ بر ۳۲ هزار دلار و سهم چهار درصدی دومین رتبه را به خود اختصاص می‌دهد.

 تقویت فشار گاز ونزوئلا با دانش‌بنیان‌های ایرانی

حالا در پی سفر رئیس‌جمهور کشورمان به ونزوئلا، روابط اقتصادی طرفین وارد مرحله جدیدی شده است. شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با حمایت وزارت نفت، قرار است پنج ایستگاه‌ تقویت فشار گاز ونزوئلا را تجهیز کنند.

در قالب این قرارداد صادرات و تجهیز پنج ایستگاه تقویت فشار گاز که با ونزوئلا در زمینه تجهیزات سیستم‌های اتوماسیون، مخابرات و ابزار دقیق، تله‌متری و دیگر تجهیزات مورد نیاز ایستگاه‌های تقویت فشار امضا شده است، تجهیزات مورد نیاز این ایستگاه‌های تقویت فشار گاز، توسط دانش‌بنیان‌های ایرانی، ساخته و نصب خواهد شد.

برای نخستین بار است که شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با حمایت وزارت نفت برای فروش خدمات دانش‌بنیان نفتی به یک شرکت خارجی قرارداد امضا می‌کنند و این اقدام همسو با تحقق رویکرد وزارت نفت دولت سیزدهم به‌منظور حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی فعال در صنعت نفت انجام شده است.

 نخستین قرارداد پتروشیمی‌های فراسرزمینی

همچنین نخستین قرارداد بازسازی و نوسازی پتروشیمی‌های فراسرزمینی هم در دولت سیزدهم برای نوسازی یک مجتمع تولید آمونیاک در ونزوئلا امضا شده است.

بر این اساس شرکت‌های ایرانی در قالب این قرارداد تعمیر بخشی از واحدهای یک مجتمع آمونیاک ونزوئلا را انجام خواهد داد و با شراکت در فروش محصولات این مجتمع بازپرداخت سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد.

کارشناسان صنعت پتروشیمی ایران دو ماه کار کارشناسی مفصل روی این واحد پتروشیمی انجام داده و به‌طور کامل نیازسنجی آن انجام شده است. با تعمیر این مجتمع صادرات خدمات فنی‌ مهندسی و تجهیزات ایرانی انجام خواهد شد و این موضوع کمک بسیار زیادی به دیگر خدمات فنی مهندسی و تجهیزات و کالاها و تجارت شرکت‌های خصوصی ایرانی در سطح بین‌المللی خواهد کرد.

ونزوئلا دارای ۱۲ میلیون تن ظرفیت پتروشیمی نصب شده است که هم‌اکنون به‌دلیل تحریم‌های آمریکا تنها دو میلیون تن از این ظرفیت فعال است. 

بررسی‌های کارشناسی وزارت نفت نشان می‌دهد که با صادرات خدمات فنی‌ مهندسی و تجهیزات ایرانی به‌راحتی می‌توان چهار میلیون تن از ظرفیت بالقوه ونزوئلا را به ظرفیت بالفعل تبدیل کرد.

مذاکرات درباره‌ مجتمع‌های دیگر پتروشیمی ونزوئلا هم برای فعال کردن ظرفیت بخش خصوصی ایرانی در حال انجام است.

 توسعه پایانه نفتی با توان متخصصان ایرانی

قرارداد توسعه و تعمیرات اساسی پایانه نفتی خوزه ونزوئلا هم به‌دست متخصصان ایرانی همزمان با سفر رئیس‌جمهور به کاراکاس در حضور وزیر نفت امضا شد.

این نخستین قرارداد به‌شیوه ئی‌پی‌سی شرکت‌های ایرانی در خارج از کشور است که گامی بلند به‌منظور صادرات خدمات فنی و مهندسی و ورود به بازارهای جهانی برای شرکت‌های نفتی ایرانی به‌شمار می‌آید. در این شیوه، تأمین مالی قرارداد به‌عهده طرف ونزوئلایی است.

اجرای این پروژه افزون بر آنکه اهداف همکاری‌های دوجانبه ایران و ونزوئلا درباره تبادل نفت خام، میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی را تسهیل و تسریع می‌کند، در عین حال اجرای آن برای شرکت پتروپارس سودآور و به نفع ارتباطات کلان و راهبردی تهران و کاراکاس خواهد بود.

پایانه نفتی خوزه ونزوئلا یکی از دو پایانه بزرگ نفتی در منطقه آمریکای لاتین است که صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و واردات نفت و میعانات گازی از طریق آن انجام می‌شود.

گفتنی است ونزوئلا هم‌اکنون یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه ظرفیت فرآورش نفت در پالایشگاه‌هایش دارد که به‌دلیل تحریم‌ها تنها ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه از آن عملیاتی است. تاکنون بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه و تجهیز ایرانی از سوی ۱۶۰۰ سازنده ایرانی در پالایشگاه‌های ونزوئلا نصب و راه‌اندازی شده است و بخشی از نفت خام و میعانات گازی ایران نیز در همین پالایشگاه‌ها در حال فرآوری است.