عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق‌(ع) در نشست بررسی روابط راهبردی تهران – پکن اظهار داشت: اتفاقات مهم در قرن جدید در آسیا رخ می‌دهد و وزن اروپا در معادلات بین‌المللی کم شده است. اروپا حتی در رتبه‌بندی آمریکا هم تنزل پیدا کرده است، پس هم ایران و ‌هم چین طرفدار گذار از اروپا و آمریکا هستند. 

نشست بررسی تاثیر روابط راهبردی تهران- پکن بر نظام بین‌الملل روز دوشنبه (۱ اسفند) برگزار شد.

مهدی خورسند تحلیلگر مسائل چین و اروپا در این نشست با اشاره به تغییرات دو قطبی جهان گفت: اتفاقات و فجایع انسانی که در بلوک شرق اتفاق افتاد را اگر مطالعه کنید به مختصات دوران گذار می‌رسید، بعضی‌ها معتقدند دوران جنگ سرد، دوران گذار از جهان دو قطبی بودن است. برخلاف تصورات موجود، روسیه از سال 1991 تا 1994 تغییر رویکرد می‌دهد و با رویکرد جدیدی تعاملات خود را پیش برد. 

وی افزود: چین، روسیه و جمهوری اسلامی تحولات جدیدی را در جهان رقم زدند. یک قدرتی به‌وجود آمده که هم می‌گوید رژیم صهیونیستی باید از بین برود و هم باید از منطقه بروید. چین و روسیه نیز رویکردشان مقابله با ابزار‌های هژمون‌ساز آمریکا بود. اولین رویکرد منطقه‌ای نظام‌های تک بعدی در مقابل آمریکا ادامه همکاری در قالب سازمان همکاری شانگهای و پیمان‌های منطقه‌ای بود.

خورسند با اشاره به اقدامات چین و روسیه در مقابله با آمریکا گفت: چین و روسیه دو رویکرد را به کار بردند، اولین رویکرد تقویت همکاری و ایجاد نهاد‌های منطقه‌ای بود و دومی نیز این بود که در مقابله با دلار، مبادلات دلاری را کنار گذاشتند و بر حسب واحد پولی‌شان معامله کردند. دغدغه مهم روسیه در مقابله با غربی‌ها این بود که اجازه ندهند ناتو گسترش پیدا کند. طرح صلح ابراهیم برای دست گذاشتن روی عمق استراتژیک جمهوری اسلامی تشکیل شد و نزدیک‌ترین کشور‌های عرب خلیج‌فارس نزدیک ایران نیز وارد این پیمان شدند.

تحلیلگر مسائل چین و اروپا ادامه داد: معتقدم در این دوران گذار اگر این بازیگران منتقد (روسیه، چین، ایران) در مقابل حربه آمریکا شکست بخورند شرایط بسیار سختی را در چهار دهه آینده تجربه خواهیم کرد. روس‌ها اگر در این جنگ شکست بخورند باید نفس ناتو را در آسیای مرکزی ببینم، ناتو ایجاد شده تا به این منطقه بیاید.

روح‌الامین سعیدی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق‌(ع) نیز در این نشست گفت: هم روسیه و هم چین طرفدار دوران گذار هستند. همه معتقدند که قدرت کانون جهان دارد به شرق برمی‌گردد و همچنین اتفاقات مهم در قرن جدید در آسیا رخ می‌دهد و وزن اروپا در معادلات بین‌المللی کم شده است. اروپا حتی در رتبه‌بندی آمریکا هم تنزل پیدا کرده است، پس هم ایران و‌ هم چین طرفدار گذار از اروپا و آمریکا هستند. جمهوری اسلامی و غرب نیز چالش‌هایی دارند و به نظر نمی‌آید این چالش‌ها حل شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق‌(ع) با بیان اینکه اگر ما پیگیر اجرایی شدن قرارداد ۲۵ ساله با چین نباشیم چینی‌ها خیلی پیگیر این موضوع نیستند، افزود: نخبگان و اساتید دانشگاه خیلی سر این قضیه که ما سراغ چین برویم اجماع ندارند؛ چون اجماع نخبگانی متمایل به سمت غرب بوده و این به شدت فضای بی‌اعتمادی ایجاد می‌کند.

وی تصریح تاکید کرد: شک نکنید اگر جریان غرب‌گرا بار دیگر قدرت را به دست بگیرد دوباره نگاه به شرق زیر سؤال می‌رود و ما به سمت غرب غش می‌کنیم.

روح‌الامین بیان کرد: رابطه ما با چین راهبردی نیست و نگاه چین هم با ما تاکتیکی نیست و اگر می‌خواهیم این نگاه راهبردی شود نیازمند تحول در سیاست خارجی هستیم که این رویه را در دولت سیزدهم هم نمی‌بینیم.

به گزارش دانشجو، ابراهیم متقی استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران نیز در همین رابطه گفت: طرح مسائلی مانند وابستگی ایران به چین کاملا ژورنالیستی و ایران‌اینترنشنالی است و دلیل آن این است که اجازه ندهند همکاری‌های مثبتی بین دو کشور شکل بگیرد. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که در تحلیل و رفتار نگاهمان این باشد که ما کی هستیم و در چه شرایطی قرار داریم و طرف مقابل را نیز بشناسیم.

وی تصریح کرد: ما باید بدانیم به کدام کشور‌ها اعتماد کنیم، اگر شما فقط به یک کشور خاص اعتماد کنید و با آن پیگیر برقراری ارتباط باشید با شکست مواجه خواهید شد.