ضرورت رعایت هشدارهای ایمنی در جاده‌های زمستانی(بخش پایانی)
افزایش استانداردهای راه و خودرو به موازات رعایـت قــوانین
گالیا توانگر
تفاوت زمان رسيدن به مقصد با سرعت غيرمجاز و سرعت ايمن، کمتر از 10 تا 20 دقيقه است؛ برای اين فرصت زمانی ناچيز حق زندگی را از خود و ديگران نگيريم.
شدت حوادث ناگوار رانندگی و خسارات ناشی از آن رابطه مستقيمی با سرعت غیرمجاز خودرو دارد. سرعت بالای خودرو، چرخ‌های عقب را تحت‌تأثیر قرار داده و سبب غیرقابل‌کنترل شدن خودرو می‌گردد.
توجه دقيق يك راننده به نکات ايمنی، حافظ جان خود و سرنشينان خودرو است. از انجام رفتارهای پر‌خطر (نقض قوانين، سهل‌انگاری، خستگی، عدم تمركز و خواب‌آلودگی، سبقت بی‌جا، صحبت و بحث با سرنشينان، پاسخگویی به تلفن همراه) خودداری کنید.
قدرت بينايی انسان در شب، يک ششم روز است. از مهم‌‌ترين اصول اساسی در رانندگی، دقت در صحيح‌ديدن و دیده‌شدن است.
در صورت مه‌آلود بودن جاده، چراغ‌های مه‌شکن خودرو را روشن و سرعت خود را کم کنيد.
اگر خودرو شما در برف‌گیر کرد، اصلاً گاز ندهيد، زيرا باعث عميق‌تر شدن محل فرورفتگی چرخها می‌شود.
در هوای برفی و بارانی از ترمز گرفتن‌های بی‌موقع و انحراف ناگهانی خودرو، خودداری کنید.
هنگام رانندگی در شب برای حفظ ايمنی خود و خودروهايی که از رو‌به‌رو می‌آيند، از نور پايين استفاده کنید. مراقب باشيد، افتادن وسايلی مانند: بطری آب، آچار، قفل فرمان و... زير پای راننده يا زير پدال، باعث ازکارافتادن ترمز خودرو نشود. ورود به شانه خاکی جاده با سرعت بالا، مساوی با انحراف و چپ شدن خودرو است.
برای اينکه در سطوح لغزنده زياد از ترمز استفاده نکنيد، با سرعت مطمئنه حرکت کنید. در هوای مه‌آلود، به چراغ‌های عقب خودرو جلویی، اعتماد کامل نداشته باشيد.
فاصله مجاز و ايمن خودرو از ديگر وسايل نقليه هنگام بارندگی، دوبرابر فاصله آن در روزهای صاف و آفتابی است.
اگر خودرو شما لیز خورد بدون ترمز‌گرفتن، پدال گاز را رها كنيد و با خونسردی فرمان را در جهت حركت خودرو بچرخانيد تا خودرو به طور مستقيم در مسير صحيح قرار گیرد تا زمانی كه خودرو به حالت مستقيم در‌نيامده از دنده سنگین‌تر استفاده نكنيد.
ثبت روزانه ۲ هزار تصادف در شهر تهران
سردار محمدحسین حمیدی فرمانده پلیس راهور تهران می‌گوید: «شهر تهران جمعیت ساکن و متغیر ۱۳ میلیونی را دارد و همچنین روزانه ۲۰ میلیون سفر در شهر تهران ثبت می‌شود که این میزان سفر به دلیل تمرکز بخش‌های آموزش، بهداشت، اقتصاد و... در شهر است و در واقع خدمت‌رسانی در پایتخت سخت و دشوار است.»
وی با اشاره به اینکه در شرایط عادی نیز وضعیت ترافیک در پایتخت سنگین است، می‌افزاید: «قطعاً با بارش برف‌وباران شرایط ترافیکی بحرانی می‌شود.»
فرمانده پلیس راهور تهران با اشاره به همکاری پلیس راهور و شهرداری تهران جهت کاهش بار ترافیکی در تهران می‌گوید: «در این حوزه نیز باید مردم ما را همیاری کنند.»
سردار حمیدی با اشاره به اینکه نزدیک به
۴۰ هزار نیروی خدماتی و پلیس راهور آمادگی‌های لازم را برای بارش‌های برف‌وباران خواهند داشت، تصریح می‌کند: «امیدواریم با همکاری مشترک دستگاه‌ها و البته مردم امسال شاهد مشکلات کمتری در مواقع برف‌وباران باشیم.»
وی در پایان با اشاره به اینکه روزانه ۲ هزار تصادف در سطح شهر تهران ثبت شده است، در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «رعایت قوانین باعث می‌شود روزهای بارانی، روزهای پربرکت و گذار ما از خشکسالی باشند، نه اینکه حادثه‌ساز.»
بررسی اولیه مصدوم در محل حادثه
زمانی که به‌عنوان یک فرد امدادگر قصد انجام بررسی اولیه از فرد مصدوم با آسیب به سر را دارید؛ به روش دستی سروگردن را در یک خط (در امتداد بدن و در حالت خنثی) نگه دارید، سپس نوبت به وضعیت سطح پاسخ‌دهی فرد مصدوم می‌رسد که از تغییرات سطح آگاهی و ذهنی فرد مصدوم آگاهی داشته باشید.
امین رفیعی یک امدادگر ضمن بیان مطلب بالا در ادامه می‌گوید: «چنان‌که شواهد در صحنه حادثه مبنی بر وجود آسیب‌ها با شدت بالا باشد، پس به وجود آسیب‌های ستون فقرات شک کنید. راه هوایی و سروگردن فرد مصدوم را به روش دستی تثبیت کنید. تنفس و معیارهای آن را مورد بررسی قرار دهید. گردش خون و کنترل خونریزی خارجی را مدنظر قرار دهید.»
وی در ادامه هشدار می‌دهد: «توجه کنید تا زمانی که مطمئن نشدید فرد مصدوم نیاز به بی‌حرکت سازی کامل دارد، سروگردن مصدوم را چرخش ندهید و تثبیت دستی خود را تا اطمینان کامل، ادامه دهید. به یاد داشته باشیم که استفاده از کلارگردنی (گردن‌بند) یکی از مهم‌ترین اقدامات برای امداد‌رسانی به افراد مصدوم است.»
وی درباره اقدامات امداد و نجات حرفه‌ای‌تر توضیح می‌دهد: «خون- حس- حرکت (CSM) را قبل از استفاده از دستگاه‌ها و یا تجهیزات پزشکی انجام دهید. قبل از هرگونه اقدامات و به‌کاربردن کلارگردنی، سروگردن را در امتداد بدن و ستون فقرات در یک موقعیت خنثی و در یک امتداد قرار دهید و سپس سایز استفاده از کلارگردنی را انتخاب کنید.»
نقص استاندارد خودرو
اولين اقدام در برخورد با خودرو تصادفی، خاموش‌‌كردن موتور خودرو، سنگ‌چین چرخها، گذاردن دنده در مخالف جهت شيب، كشيدن ترمز دستی و برداشتن سرباتری خودرو است. حتماً معاینه فنی خودرو را قبل از اقدام به سفر زمستانی جدی بگیرید، چرا که طبق قانون جدید، تصادف به علت نقص فنی خودرو، جرم تلقی می‌شود.
مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ هشدار می‌دهد: «چنان‌که در تصادف مشخص شود که حادثه به علت نقص فنی خودرو بوده است، راننده باید تمام خسارات را جبران و این سهل‌انگاری وی جرم تلقی می‌شود.» اما در این میان نباید از نقص استاندارد کیفیت خودروهای تولید داخل غافل بود.
سردار سید تیمور حسینی جانشین رئیس‌پلیس راهور فراجا می‌گوید: «نمی‌توانیم به بهانه حمایت از تولید داخل، نسبت به جان انسان‌ها بی‌تفاوت باشیم.»
وی با اعلام اینکه خودروها دو نقش مهم را ایفا می‌کنند، می‌گوید: «یکی نقش پیشا وقوعی است که می‌تواند از بروز تصادفات جلوگیری کند و دیگری نقش پسا وقوعی است که در صورت بروز تصادف با امکانات و تجهیزات خودرو از جان راننده و سرنشینان محافظت می‌کند؛ درصورتی‌که خودروهای داخلی از هیچ‌یک از این دو قابلیت برخوردار نیستند.»
وی با بیان اینکه اگر تمامی خودروهای داخلی را با خودروهای روز و استاندارد دنیا جابه‌جا کنیم، شاهد کاهش بیش از ۶۰ درصدی میزان تصادفات و تعداد جان‌باختگان و مصدومان خواهیم بود، می‌افزاید: «اگر بخواهیم به این موضوع خوش‌بینانه نگاه کنیم، حداقل ۵۰ درصد از تصادفات کشور، مربوط به نقص فنی خودروهای داخلی است.»
سردار حسینی می‌افزاید: «اگر پلیس ایران، از کیفیت تولیدات خودروسازان انتقاد نکند، پلیس از کره مریخ بیاید و بگوید کیفیت خودروهای شما ضعیف است و به‌وسیله آنها، جان انسان‌ها را به خطر‌انداخته‌اید؟!»
جانشین رئیس‌پلیس راهور فراجا یادآور می‌شود: «بخش قابل‌ملاحظه‌ای از ترافیک این روزهای تهران و دیگر کلان‌شهرهای کشور نیز به‌واسطه نابسامانی و مشکلات مبتلا به این حوزه است، اگر لایحه‌ای که در مورد اسقاط خودروهای فرسوده از سوی دولت به مجلس ارائه شده به تصویب برسد، می‌توانیم آن را آخرین میخی بدانیم که بر تابوت اسقاط خودروها زده می‌شود.»
سردار حسینی با تأکید بر اینکه اگر اسقاط خودروها تعطیل شود، وضعیت نگران‌کننده‌تری را در صنعت خودرو، ایمنی خودروها و جان انسان‌ها شاهد خواهیم بود، می‌افزاید: «تصویب لایحه پلاک‌شدن یک خودرو به‌ازای اسقاط هر چهار خودروی فرسوده در مجلس، حرکتی روبه‌جلو و اقدامی امیدوارکننده است که اگر پلیس ورود نکرده بود و پافشاری و پیگیری‌های لازم را نداشت، امروز چنین نتیجه‌ای را شاهد نبودیم.»
وی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «اساساً یکی از کارکردهای مهم در خودروهای استاندارد و ایمن اجتناب و جلوگیری از قرارگرفتن راننده در شرایط عدم فرار است که می‌تواند هنگام مواجه‌شدن راننده با خطر جلوی وقوع حادثه را بگیرد.»
یکی از نقاط حادثه‌خیز کشور
آمار نشان می‌دهد، متوسط سرعت خودرو در استان خراسان جنوبی ۸۹ کیلومتر و در کشور ۷۹ کیلومتر است و این افزایش سرعت باعث شده تصادفات شدت بیشتری داشته باشد، لذا با آمار بالای فوتی مواجه هستیم.
فوت در صحنه هم به‌سرعت وابسته است. متوسط کشوری فوت در صحنه ۵۲ درصد و در خراسان جنوبی ۵۹ درصد بوده که ناشی از شدت تصادفات است.
سردار مؤمنی رئیس‌پلیس‌راه کشور با بیان اینکه ۶۰ درصد متوفیان تصادف در کشور بین ۲۰ تا ۳۰ سال سن دارند، می‌گوید: «سال گذشته شاهد افزایش ۱۶ درصدی تصادفات در استان بودیم که باتوجه‌به شرایط کرونا و کاهش تردد در سال ماقبل قابل پیش‌بینی بود، اما آنچه در هفت ماه امسال رقم خورد، حدود ۲۶.۵ درصد افزایش فوتی ناشی از تصادفات را در خراسان جنوبی شاهد هستیم.»
رئیس‌پلیس‌راه راهور فراجا به بالابودن آمار واژگونی خودرو و تصادف موتورسواران در خراسان جنوبی اشاره کرده و می‌گوید: «این آمارها نگران‌کننده است. آمار جان‌باختگان در حوزه روستایی خراسان جنوبی نیز نسبت به میانگین کشور بالا است. این آمار در کشور هشت درصد و در استان خراسان جنوبی ۲۰ درصد است که نیاز به توجه دارد.»
وی صراحتاً می‌گوید: «برخی مسیرها واقعاً ایمن نیست، لذا شیب شیروانی باید اصلاح شود؛ چون واژگونی‌ها باعث می‌شود که تلفات هم‌افزایش یابد.»
وی برخورد با شتر را از دیگر مشکلات در سطح جاده‌های منطقه عنوان کرده و توضیح می‌دهد: «این موضوع باید به‌خوبی ساماندهی شود تا صاحبان شتر سهم تقصیر در تصادفات را به عهده بگیرند.»
سردار مؤمنی احداث استراحتگاه‌ها در استان‌های کویری مانند خراسان جنوبی را ضروری دانسته و اظهار می‌دارد: «هر جا در چنین جاده‌هایی که راننده خسته می‌شود، توانستیم استراحتگاه حتی موقت ایجاد کنیم، اثرگذاری خوبی داشته است.»
آزاد‌سازی خودرو از برف
در صورت گیرافتادن ماشین در برف بدون زنجیرچرخ چه کنیم؟
فصل سرما آمادگی‌های خاص خود را قبل از شروع رانندگی، مثل باد مناسب لاستیک‌ها، داشتن زنجیرچرخ، سالم‌بودن چراغ‌های مه‌شکن، سیستم گرمایشی و غیره می‌طلبد. یکی از چیزهایی که در زمستان برای بسیاری از راننده‌ها مشکل‌آفرین می‌شود، گیرافتادن ماشین در برف‌ویخ است.
محسن اردکانی یک امدادخودرو برایمان توضیح می‌دهد: «قبل از هر چیز اطراف ماشین را بررسی کنید و مطمئن شوید برف جلوی لوله اگزوز را نگرفته و آن را تمیز کنید. سپس با یک بیل کوچک برفی در کیت زمستانی ماشین- اگر نداشتید، با دست یا هر وسیله دیگری- اطراف لاستیک‌ها را از برف‌ویخ پاک کنید.»
وی در ادامه می‌افزاید: «دور و اطراف ماشین را از برف تمیز کنید. سیستم کنترل کشش را غیرفعال کنید. پشت فرمان بنشینید، چرخها را صاف کنید و با کمترین دنده آرام گاز بدهید. حواستان باشد حرکت سریع چرخها شما را بیشتر در دردسر می‌اندازد.
همان‌طور که آرام گاز می‌دهید، از افراد بخواهید تا ماشین را به عقب و جلو تکان بدهند تا فضا برای آزادشدن ماشین فراهم شود. با دنده یک به‌آرامی سعی کنید ماشین را به حرکت دربیاورید. اگر نشد، جهت فرمان را تغییر دهید و بار دیگر امتحان کنید. اگر نتوانستید، از یک زیرانداز ساده استفاده کنید و آن را زیر چرخ عقب پهن کنید. اگر نداشتید، از کف‌پوش ماشینتان هم می‌توانید استفاده کنید. راه دیگر، ریختن نمک، خاک و شن روی زمین است. در صورت لزوم از ضدیخ استفاده کنید.
حواستان باشد پس از استفاده، آن را از زمین تمیز کنید، چون برای محیط‌زیست و حیوانات خطرناک است.کمی از باد لاستیک‌ها کم کنید تا سطح تماس آنها را بالاتر ببرید. پس از آزادشدن خودرو، آنها را دوباره باد کنید. اگر ماشین از برف آزاد شد، سیستم کنترل کشش را بار دیگر فعال کنید..»