بررسی ضربات اغتشاشات به اقتصاد
افزایش گرانی و بیکاری هدیه آشوبگران به مردم
امنیت یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های پیشرفت هر کشور در تمام عرصه‌ها است، امنیت ثبات را ایجاد کرده و ثبات باعث پیشرفت و دورنمایی مثبت برای آینده کشور خواهد شد، طبیعتاً کشورهایی می‌توانند پیشرفت‌های همه‌جانبه داشته باشند که ابتدا توانسته باشند امنیت را برای مردم و سپس برای گردشگران و سرمایه‌گذاران خارجی مهیا کنند.
ایران در ماه‌های اخیر شاهد اغتشاشاتی بود که به گواه آمار مستند و صحبت‌های مسئولان امر اثرات سویی بر روی اقتصاد کشور گذاشت که سرعت رشد و پیشرفت را کند کرد.
خبرگزاری مهر در گزارشی به برخی از اثرات مخرب این اغتشاشات پرداخته است.
افت ۴۰ درصدی ورود گردشگران سلامت
با ایجاد اغتشاشات در ایران و جو سنگین رسانه‌های غربی علیه کشورمان،گردشگران خارجی برای ورود به ایران دچار تردید می‌شوند و طبعاً بر گردشگری ایران نیز تأثیر بسیار منفی ایجاد خواهد کرد، ایجاد اغتشاشات باعث حوادثی مانند حمله تروریستی داعش به حرم شاه‌چراغ شد و این نوع حملات می‌تواند گردشگری زیارتی ایران را نیز تهدید کند، بخش عمده‌ای از گردشگران خارجی گردشگران زیارتی هستند و اغتشاشات باعث کاهش جدی گردشگران شده است.
علاوه‌بر آن، اغتشاشات باعث شد، فرصت بسیار خوب جام جهانی قطر برای جزیره کیش کاملاً از دست برود و جزیره کیش حتی با کاهش گردشگران داخلی نیز مواجه شود، مهدی کشاورز مدیرعامل منطقه آزاد کیش در این باره گفت: «متأسفانه اغتشاشات اخیر در کشور به شدت به جزیره کیش ضربه زده و حضور گردشگران به طور چشمگیری کاهش یافته است. عدم ورود گردشگر باعث می‌شود تا هتل‌ها پر نشود و کسبه بازار و همچنین مراکز تفریحی نیز بلااستفاده خواهند ماند که ضربه زیادی به اقتصاد خواهد زد.»
نیکونام رئیس‌جامعه حرفه‌ای گردشگری سلامت ایران نیز در مصاحبه با یکی از رسانه‌ها گفت: «هرچند که بعد از فروکش کردن بلندای موج کرونا شاهد رشد ۲۰۰ درصدی این حوزه از اردیبهشت سال جاری در کشور بودیم اما متأسفانه اغتشاشات و آشوب‌های اخیر نیز به صورت مستقیم بر روند صعودی آن تأثیر سو و منفی محسوسی برجای گذاشت و مجدداً شاهد سیر نزولی از ورودی گردشگران سلامت به ایران هستیم. کشورهایی مانند عراق و افغانستان که بخش قابل توجهی از بازار هدف گردشگری سلامت ایران را تشکیل می‌دهند، آمار ورودی بیماران از این دو کشور با توجه به اتفاقات اخیر نیز بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش یافته است. این موضوع در حالی است که تعداد بیماران ورودی از کشورهای اروپایی متأثر از اغتشاشات ایران با کاهش نزدیک به ۹۰ درصد و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیز افتی نزدیک به ۶۰ تا ۷۰ درصدی را به همراه داشته است.»
ضربه اغتشاشات به کاسبان و اصناف
بعد از شکست اغتشاشات خیابانی با کلید واژه‌های فریبنده، دشمن سعی کرد تا پای اغتشاشات را به بازارهای کشور از جمله تهران وارد کند و هر از چند گاهی برخی از مناطق این بازار مانند لاله‌زار، میدان حسن آباد، بهارستان، فردوسی شاهد اغتشاشات از افراد معدود بود، اما این اغتشاشات باعث کاهش فعالیت کسبه در این مناطق و نارضایتی آنان شد، یکی از کسبه این منطقه به خبرنگار مهر گفت: «دو ماه است در کاسبی روی خوش ندیده‌ایم و با کاهش فروش جدی مواجه هستیم.»
اسماعیل کاظمی نایب‌رئیس‌اتاق اصناف تهران در این باره معتقد است: «هر گونه اغتشاشی در کشور و به طور مشخص اغتشاشات اخیر که بنگاه‌های کوچک را هدف گرفته را محکوم می‌کنیم و با تمام قدرت در مقابل این مسائل می‌ایستیم و هرگونه اقدامی که بخواهد مسائل صنفی و کسبی اصناف را تحت‌الشعاع قرار دهد را نیز محکوم می‌کنیم.»
«قاسم نوده فراهانی» رئیس‌اتاق اصناف ایران با اشاره به اغتشاشات و ناآرامی‌های اخیر در کشور، اظهار داشت: اصناف در بخش‌های مختلف کشور از این وضعیت آسیب دیدند، زیرا بخشی از کسبه فعالیت خود در ساعات عصر آغاز و تا ساعت پایانی شب ادامه می‌دادند.
وی افزود: این بخش از افراد در اغتشاشات مجبور به بستن مغازه‌های خود می‌شدند تا از آسیب و خسارت به اموال جلوگیری کنند، به همین دلیل مشکلات اقتصادی برای آنها ایجاد شده و می‌شود.
نوده فراهانی با بیان اینکه در صورت بسته نبودن مغازه‌ها در خیابان‌هایی که ناآرامی‌ها در آن رخ می‌دهد امکان تعرض و خسارت بیشتر وجود دارد، تاکید کرد: با عدم فروش محصولات در عصرها از سوی صنف‌های مختلف، این روند اقتصاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه امنیت و آرامش، اقتصاد حاکم بر کسب‌وکارها را تأمین می‌کند، تصریح کرد: با توجه به این وضعیت، کسبه و بازاری‌هایی که به طور مستقیم با شرایط خیابان در ارتباط نیستند، نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و به طور قطع بر چرخه اقتصادی کشور تأثیر خواهد گذاشت.
رئیس‌اتاق اصناف تهران خاطرنشان کرد: در چرخه اقتصادی تمام بخش‌ها به یکدیگر وابسته هستند و ایجاد خلل در یکی از بخش‌ها، حوزه‌های دیگر را نیز درگیر خواهد کرد، زیرا اصناف باید به صورت مجموعه و نه فردی فعالیت می‌کنند.
وی با توجه به اغتشاشات اخیر گفت: واحدهای صنفی باید خود را بیمه کنند تا در صورت خسارت بتوانند بخشی از آسیب را به این ترتیب تأمین کنند.
فرهاد عزت پور عضو اتاق اصناف ایران نیز گفته بود: «به‌طور متوسط میانگین روزانه درآمد صنوف در استان کردستان حدود یک‌میلیون تومان است که در یکی از روزهای هفته قبل که صنوف با فشار اغتشاشگران و تبلیغات گسترده رسانه‌های معاند مجبور به تعطیلی شدند، زیان مالی چند ده میلیارد تومانی را متحمل شدند.»
ضربه اغتشاشات به بازار دلار
اغتشاشات علاوه‌بر ضربه به گردشگری مانع گردش پول دلار در کشور شده و ضرباتی را بر عرضه و تقاضای بازار ارز وارد کرده و تعادل این بازار را به هم زد، علاوه بر آن دشمن در رسانه‌های وابسته خود با ایجاد جو ناآرامی سعی می‌کنند دورنمای اقتصاد و آینده ایران را سیاه جلوه داده و این عامل نیز در افزایش قیمت دلار مؤثر است.
سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد درباره تلاطم‌های اخیر نرخ ارز گفته است: «برخی التهابات کشور و نیز فضای رسانه‌ای که با ایجاد جو روانی، صاحبان سرمایه را ترغیب به تبدیل پول‌های خود به دلار می‌کنند در افزایش قیمت ارز تأثیرگذار هستند. درست است که کلاً ممکن است چند هزار نفر بیشتر تحت تأثیر این فضا قرار نگیرند، اما به‌خاطر کم عمقی بازارها، ورود و خروج روزانه چند صد میلیارد تومان نیز می‌تواند آنها را تحت تأثیر قرار دهد. مسئله مهم این است که بتوانیم بر این نا آرامی‌ها و نا اطمینانی‌های ذهنی نسبت به آینده اقتصاد غلبه کنیم. اتفاقات اخیر منجر به نوعی نا اطمینانی و موج تبدیل دارایی‌ها به ارز و خروج از کشور شد، این در حالی است که اقتصاد ایران کاملاً پایدار بوده و در مسیر مهار تورم حرکت می‌کند و باید تلاش را صرف پاک کردن هراسی کنیم که بیهوده در ذهن فعالان اقتصادی پیدا شده است.»
ضربه اغتشاشات به سرمایه‌گذاری خارجی
امروز ایران به شدت نیاز به توسعه روابط با کشورهای دوست و همسایه و توسعه روابط اقتصادی با کشورهای دیگر است، در تحولات جدید جهان، ایران باید به سرعت جایگاه اصلی خود را پیدا کرده و یکی از اموری که می‌تواند به این امر کمک شایانی کند توسعه زیرساخت‌های ایران به ویژه در صنعت حمل‌ونقل بوده که بسیار حیاتی است، ایران برای پیشبرد اهداف اقتصادی کلان باید توسعه روابط اقتصادی را در سرلوحه کار قرار داده و از این جهت اغتشاشات و ایجاد فضای ناامنی،شاید برخی کشورهای خارجی را برای سرمایه‌گذاری در ایران دچار تردید کند.
ریزش‌های سنگین بازار سرمایه با شروع اغتشاشات
بازار سرمایه درست است که در دو سال اخیر به صورت نوسانی و ریزشی به کار خود ادامه داد اما در مهر ماه سال جاری برای رشد بسیار مستعد بود، اما اغتشاشات و فضای ناامنی سبب شد تا علی‌رغم رشد 200هزار واحدی در یک مقطع زمانی دوباره بورس دچار ریزش شود این درحالی است که شرایط فعلی بازار سرمایه با ابتدای ریزش سال ۹۹ از لحاظ بنیادی بسیار متفاوت بوده و نمادهای بورسی توانسته‌اند به کف حمایتی و ارزندگی بنیادی خود نزدیک شده و برای خرید جذاب باشند اما اغتشاشات نمی‌گذارد این جذابیت اثرگذار باشد.
اغتشاشات باعث شد شاخص کل در تاریخ ۱۷ مهر با ریزش ۱۱۶۳۹ واحدی به یک میلیون و ۳۰۵هزار واحد برسد و در ادامه حمایت قوی ناحیه یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی را از دست بدهد، تداوم ناامنی در برخی از نقاط کشور باعث شد شاخص کل تا ناحیه یک میلیون و ۲۴۰ هزار واحدی ریزش کند، اگر شرایط کشور به همان شکل ادامه می‌یافت. البته دولت با ارائه بسته 10بندی حمایت از بورس و نیز نوسانات نرخ ارز نگذاشت بورس با ریزش بیشتری همراه شود.
آسیب 500میلیارد تومانی به تهران
در کنار خسارت‌های فوق چندی پیش،شهردار تهران هم میزان خسارت‌های وارد شده به اموال عمومی شهر تهران در جریان اغتشاشات اخیر را اعلام کرد. به گزارش ایسنا، علیرضا زاکانی در پاسخ به اینکه در حوادث اخیر چقدر به اموال عمومی آسیب وارد شده است، اعلام کرد: این رقم بالغ بر ۵۰۰ میلیارد تومان است.
البته رقم فوق فقط خسارت اموال عمومی تهران ناشی از اغتشاشات است و میزان خسارت به اموال شخصی مردم نظیر ماشین‌ها،مغازه‌ها و منازل و... و نیز میزان خسارت به اموال عمومی در سایر شهرها و استانها مشخص نیست.
نکته دیگر اینکه دایره خسارات اقتصادی این آشوبها فقط به خسارات فعلی ظاهری محدود نمی‌شود بلکه افزایش تورم ناشی از رکود کسب و کارها را نیز باید به آن اضافه کرد.پس بیراه نیست که گفته شود آشوبگران هر روز که به فضای ناامنی دامن می‌زدند به افزایش تورم و گرانی و بیکاری در کشور می‌افزایند.