رئیس شورای فقهی بانک مرکزی: در سود بانکی بازنگری می‌کنیم
به گزارش خبرگزاری فارس، غلامرضا مصباحی‌مقدم در سی‌ودومین همایش بانکداری اسلامی اظهار کرد: براساس فقه، سود مخصوص فعالیت اشخاص و بنگاه‌ها است و به پول تعلق نمی‌گیرد. حرکتی که شورای فقهی بانک مرکزی آغاز کرده است، به سمت آرمان‌های بانکداری اسلامی است.
وی اضافه کرد: در نظام اسلامی رابطه تنگاتنگی بین بازار کالا، خدمات و پول وجود دارد، اقتصاد اسلامی فقط به حذف ربا اکتفا نمی‌کند، بلکه مبحث مهم عدالت را هم پیگیری می‌کند که هدف همه انبیا دعوت مردم به اجرای عدل و قسط بوده است.
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی همچنین در جمع خبرنگاران اظهار داشت: یکی از دستورالعمل‌های شورای فقهی بانک مرکزی بازنگری در سود بانکی است، در این زمینه کارهای زیادی باید انجام شود. سود کنونی در بانکها مناقشه دارد، سود باید از تجارت و تولید باشد.
مصباحی‌مقدم افزود: قراردادهای کنونی بانکها پیچیده است و افراد آن را بدون مطالعه امضا می‌کنند در حالی که در قراردادهای شرعی طرفین قرارداد باید نسبت به عقد قرارداد قصد واقعی داشته باشند و همان‌گونه که گفته می‌شود «العقود تابعه للقصود» و عقود بانکی باید شفاف، روشن و قابل فهم عامه
باشد.
وی در مورد این پرسش که قراردادهای صوری در بانکها چه زمانی برچیده می‌شود؟ اظهار داشت: انتظار این است که قراردادهای صوری برچیده شود. امیدواریم در بازنگری قراردادها دستورالعمل و نرم‌افزار تهیه شود و نظارت بر قراردادها سیستمی شود.
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی در مورد اینکه چند درصد قراردادهای بانکی صوری است؟ گفت: درصد آن را نمی‌دانم ولی باید قراردادهای صوری برچیده شود. آنچه که امسال در دستورکار شورای فقهی قرار دارد استقرار ناظران شرعی در هر بانک و نه در شعب بانکی است؛ یعنی در هر یک از بانکها یک نفر مستقر می‌شود که دستورالعمل‌های شورای فقهی را که تهیه شده است با عملیات بانکها تطبیق دهد.
مصباحی‌مقدم در پاسخ به این سؤال که ناظران شرعی چه ضمانت اجرایی در بانکها دارند؟ گفت: ناظر شرعی براساس چک‌لیست‌هایی که دبیرخانه شورای فقهی تهیه کرده است عمل می‌کند و آنچه که گزارش می‌شود پیگیری خواهد شد و باید ضعف‌های سیستم بانکی به‌تدریج برطرف شود.
مطالبه رئیس‌جمهور
برای اجرای بانکداری اسلامی
در این مراسم، رئیس کل بانک مرکزی هم تأکید کرد: نظارت سیستمی و کار سیستمی بانکداری اسلامی برعهده ما است و مصوبات شورای فقهی باید در شورای بانکی رعایت شود. لذا برای این منظور کمیته تطبیق در هر بانک و نه هر شعبه تشکیل می‌شود که یک نفر منتخب هیئت مدیره بانک عضو کمیته تطبیق عملیات بانک با مصوبات شورای فقهی خواهد شد.
علی صالح‌آبادی افزود: افرادی که عضو کمیته تطبیق بانک می‌شوند باید گواهی بانکداری اسلامی داشته باشند و علاوه بر آن در آزمونی که بانک مرکزی برگزار می‌کند مشارکت کرده و نمره قبولی به دست بیاورند.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین اظهار داشت: از ابتدای دولت سیزدهم شخص رئیس‌جمهور از من خواست موضوع بانکداری اسلامی را پیگیری کنیم زیرا به گفته رئیس‌جمهور وقتی به بازاریان و یا مراجع تقلید مراجعه می‌کنند شبهات زیادی مطرح می‌شود بنابراین باید تلاش شود شبهات در مورد بانکداری اسلامی برطرف شود.
صالح‌آبادی افزود: امروز نیاز به این است که بانک مرکزی در کنار شورای فقهی بانکها کمک کند مقررات بانکداری اسلامی اجرا شود، در حال حاضر دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی فعال است، نشست مشترکی با همفکری بانکها برگزار شده و این نشست‌ها یکطرفه نیست.