اسرائیل در مسیر قهقرا (نگاه)
محمدرضا کلهر
«زاهاو گیلون» رهبر سابق حزب مرتس اعلام کرده، رویکرد عربده کشی که ارتش و ساختارهای امنیتی و نظامی اسرائیل در پیش گرفتهاند چیزی جز اقدامات مافیایی نیست امری که این رژیم را در مسیر قهقرا قرار داده است. البته تنها این مقام صهیونیستی نیست که به نابودی و فروپاشی اسرائیل اعتراف کرده است. جدای از مقامات صهیونیستی رهبر معظم انقلاب در شهریور 94 وعده نابودی اسرائیل در 25 سال آینده را دادهاند. نشانههای موجود در سرزمینهای اشغالی نیز به خوبی اثباتکننده این مسئله است.
اسرائیل در شرایط فعلی با مشکلات امنیتی- سیاسی و اقتصادی روبهرو
است. بحران مشروعیت در سرزمین های اشغالی به دنبال فساد مقامات صهیونیستی باعث شده است که حتی نهادهای اطلاعاتی غربی نیز نسبت به بقای اسرائیل با شک و تردید نگاه کنند. یکی از مهمترین مشکلات و چالشهای کنونی در جامعه اسرائیل «تبعیض قومی-طبقاتی» است. جامعه صهیونیستی از دو گروه عمده تشکیل میشود که اشکنازی و سفاردی نامیده میشوند. اشکنازیها در تمدن غربی و همچنین دولت رژیم صهیونیستی موقعیت برجستهای یافتهاند. برخی از تحلیلگران معتقدند که شکاف میان سفاردیها و اشکنازیها بیشتر اقتصادی است تا ایدئولوژیک. به همین دلیل، قابل پر کردن است. اما عدهای دیگر معتقدند که این نابرابری نهادینه شده است. از نظر اقتصادی نیز سیاستهای کلی بهگونهای طراحی شده است که منجر به تقویت بنیان اقتصادی اشکنازیها و فقر و بیکاری و ناامیدی سفاردیها میشود. نتیجه این سیاستها، ایجاد دو طبقه فرادست و فرودست در میان جامعه یهودیان است.
چالش دیگر مهاجرت معکوس است. اساس شکلگیری رژیم صهیونیستی بر تشویق یهودیان به مهاجرت از سراسر جهان به فلسطین بود. با وجود آنکه صهیونیستها موفق شدند جمعیت زیادی را در رژیم جعلی خود گرد هم بیاورند، اما امروزه این رژیم با پدیدهای به نام «مهاجرت معکوس» مواجه شده است. در این پدیده، ساکنان سرزمینهایاشغالی بهدلایل مختلف، بهویژه ناامنی مستمر و عدم تحقق رؤیای «رفاه اجتماعی»، اسرائیل را ترک میگویند و به کشورهای دیگر مهاجرت میکنند. یکی از پژوهشهای جدید صورتگرفته در رژیم صهیونیستی نشان میدهد که طی دو دهه گذشته، یک میلیون صهیونیست سرزمینهای اشغالی را ترک کردهاند. براساس گزارشهای رسمی این رژیم، در حال حاضر حدود ۷۵۰ الی ۸۵۰ هزار یهودی با تابعیت اسرائیلی در خارج از (فلسطیناشغالی) زندگی میکنند. در نظرسنجیهای انجامگرفته در این مورد، دو عامل «ضعف ایده صهیونیست» و «کاهش امنیت و رفاه اجتماعی» بهعنوان دو عامل مهم مهاجرت ذکر شده است. در سال ۲۰۱۴ میلادی شبکه تلویزیونی «العاشره» رژیم صهیونیستی نیز نتایج یک نظرسنجی در مورد مهاجرت معکوس در اسرائیل را منتشر کرد. بنا بر این نظرسنجی، بیشتر از نیممیلیون نفر بهدلیل شرایط بد معیشتی، آماده ترک اسرائیل هستند و پنجاه درصد از ساکنان سرزمینهایاشغالی به فکر آماده کردن شرایط برای خروج از این رژیم هستند. این شبکه همچنین اعلام کرد که تاکنون 800 هزار نفر بهصورت دائمی و همیشگی اسرائیل را ترک کردهاند.
نداشتن عمق استراتژیک نیز چالش دیگر اسرائیل است. رژیم صهیونیستی بُعد جغرافیایی و سکونت استراتژیک که آن را برای درگیریهای نظامی و امنیتی طولانیمدت آماده کند، در اختیار ندارد. سرزمینهایاشغالی از نظر مساحت جغرافیایی کوچک است و بهسهولت میتوان آن را تحت پوشش موشکها و توپخانههای سنتی قرار داد و زیرساختها و مبانی اقتصادی آن را تخریب کرد. رژیم صهیونیستی از نظر ساکنان جمعیتی نیز کوچک بوده و تمرکز انسانی ضروری برای مقابله با تمرکز بالای عربی و اسلامی را ندارد، به همین علت است که اسرائیلیها بیشترین آمادگی و بسیج نیروها را دارند. بسیج اسرائیلیها طی سالهای گذشته و بهصورت مشخص از سال 2000 و از زمان فرار ارتش اسرائیل از جنوب لبنان به هم خورده است. مشخص است که این به هم ریختگی در نتیجه ناتوانی ارتش از پیروزی بر حزبالله در سال 2006 و در مقابله با حماس در سالهای 2009 و 2012 و 2014 و 2021تحقق یافت، به این ترتیب ارتشی که گفته میشد شکستناپذیر است، در 5 جنگ متوالی شکست خورد.
در واقع اسرائیل به دلیل چهار عامل فوق بیش از هر زمانی با ضعف استراتژیک مواجه بوده و بسیاری از ناظران بینالمللی بر این اعتقادند عمر این رژیم جعلی به سر آمده است.