هرچند تاثیرات مخرب آلودگی هوا بر سلامت انسان همیشه آشکار بوده است اما طی سال‌های اخیر تحقیقات بیشتر در این زمینه حاکی از آن است که آلودگی هوا به حملات قلبی بیشتر و افسردگی منجر می‌شود.
به گزارش مهر، در دنیای امروزی آلودگی هوا به یکی از معضلات پیچیده و البته همیشگی در زندگی انسان‌های سراسر جهان تبدیل شده است. انتشار گازهای گلخانه‌ای طی دهه‌های متمادی و از نیمه قرن بیستم میلادی تاکنون هر سال بیشتر شده است. انتشار این گازها همزمان تغییراتی در زیست بوم انسان و جانوران ایجاد کرده است.
اما این پایان ماجرا نیست تاثیرات مخرب آلودگی هوا بر بدن انسان قابل انکار نیست. تحقیقات مختلف حاکی از آن هستند که ذرات ریز معلق در هوا، گازهای گلخانه‌ای و مسموم بر ذره ذره وجود انسان تاثیر منفی دارند. تحقیقات مختلف رابطه میان آلودگی هوا و بیماری‌های پوستی، گوارشی، قلبی و ریوی را نشان داده‌اند. اما تکان دهنده‌تر آنکه طبق پژوهشی جدید این نوع آلودگی بر سلول‌های مغز و ایجاد افسردگی در بدن افراد نیز تاثیرگذار است.
آلودگی هوا برای قلب انسان و آبزیان
مضر است
به نوشته یورک آلرت، نتایج تحقیقی که در ۱۵ دسامبر سال جاری میلادی در نشریه The Journal of Physiology منتشر شده، نشان می‌دهد آلودگی هوا تاثیر قابل توجهی بر سلامت انسان دارد و ریسک بیماری‌های قلبی و حمله قلبی را افزایش می‌دهد. این پژوهش که توسط محققان دانشگاه منچستر انجام شده و نشان می‌دهد تاثیرات آلودگی هوا بر قلب آبزیان را می‌توان به انسان‌ها نیز تعمیم داد زیرا مکانیسم علمکرد هر دو عضو یکسان است.
فقط در انگلیس سالانه ۱۱ هزار مرگ به دلیل بیماری و حمله قلبی به آلودگی هوا مرتبط شده که دلیل آن «ذرات ریز خاصی» موجود در هوا (particulate matter (PM است که مشکلات سلامتی متعددی به وجود می‌آورد.Pm۲.۵ یکی از ریزترین و خطرناک‌ترین ذرات ریز است که هنوز در انگلیس بالا است.
محققان در این پژوهش جانوران مهره دار متعددی را بررسی و روی ترکیباتی تمرکز کردند که سطح ذرات ریز را به یکدیگر پیوند می‌دهد. این ترکیبات هیدروکربن‌های پلی سایکلیک آروماتیک (PAH) نام دارند و مقدار آنها با میزان تاثیرگذاری آلودگی هوا روی قلب مرتبط است. هرچند دانشمندان می‌دانستند آلودگی هوا برای انسان‌ها خطرناک است اما فقط طی ۵ سال گذشته تحقیقات با این موضوع انجام شده‌اند.
آلودگی هوا روی عملکرد ورزشکاران
و کارمندان ساده تاثیر می‌گذارد
از سوی دیگر نشریه اینترنتی« وکس» نیز در گزارشی به تاثیرات آلودگی پرداخته و می‌نویسد: طی سال‌های اخیر طیف وسیعی از تحقیقات درباره تاثیر آلودگی هوا بر قابلیت‌های شناختی انسان منتشر شده است. این پژوهش‌ها نشان دهنده تاثیرات آلودگی هوا در طیف وسیعی است. درهمین راستا «پاتریک کولیسون» مدیر ارشد اجراییStripe (شرکت فناوری پردازش پراخت) به این موضوع علاقه نشان داده و تعداد زیادی از تحقیقات کلیدی در این باره را در وبلاگ شخصی خود منتشر کرده است. برخی از نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض ذرات ریز آلاینده هوا در بلندمدت به افزایش بروز فراموشی و آلزایمر در افراد سالمند منجر می‌شود.
تحقیقی روی ۲۰ هزار زن مسن نشان داد قرار گرفتن در معرض ۱۰ میکروگرم ذرات آلاینده هوا در بلندمدت معادل ۲ سال تسریع فرایند پیری است.
البته تاثیرات آلایندگی هوا فقط به سالمندان مربوط نیست و در بلندمدت ظاهر نمی‌شود. به نظرمی رسد گروهی از متخصصان به دلیل آلودگی هوا دچار اختلالاتی در کوتاه مدت نیز شده‌اند. به عنوان مثال شطرنج بازان ماهر هنگام مسابقه در روزهای آلوده‌اشتباهات بیشتری انجام می‌دهند. بازیکنان بیس بال نیز در روزهای آلوده عملکرد چندان مناسبی در زمین بازی ندارند.
کارمندان عادی نیز تحت تاثیرات آلودگی قرار می‌گیرند. نتایج آزمون قابلیت‌های شناختی آنها در محیط‌هایی با آلودگی کمتر، بهتر است. جالب آنکه طبق تحقیقی دیگر مشخص شده دلالان سهام در روزهای آلوده عملکرد چندان مناسبی نداشتند.
پژوهشی میان کارگران یک واحد بسته بندی میوه نشان داد آلودگی بیشتر در هوای آزاد از لحاظ آماری و اقتصادی تاثیر قابل توجهی روی سرعت بسته بندی کارگران داخل کارگاه دارد.
روزنامه گاردین نیز در گزارشی‌اشاره می‌کند تحقیقات جدید حاکی از آن است که در شرایط افزایش آلودگی هوا تعداد بیماران بیشتری به دلایل مختلف از حمله قلبی گرفته تا عفونت ادراری در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند.
هرچند در پژوهش فقط یکی از اجزای آلودگی هوا بررسی شده، اما تحلیل جهانی که اوایل سال جاری منتشر شده نشان می‌دهد تقریبا تمام سلول‌های بدن انسان تحت تاثیر آلودگی قرار می‌گیرند.
فرانچسکا دومینیسی از دانشگاه‌ هاروارد و محقق ارشد این پژوهش همراه همکارانش بیش از ۹۵ میلیون پرونده مطالبات بیمه بیمارانی را بررسی کردند که بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲ میلادی در بیمارستان‌ها بستری شده بودند. این بیماران ۶۵ ساله یا مسن‌تر بودند.
از سوی دیگر آنها یکی از شاخص‌های آلودگی هوا به نام PM۲.۵ را بررسی کردند که توسط وسایل نقلیه و واحدهای تولید برق تولید می‌شود. محققان با بررسی اطلاعات مربوط به کیفیت هوا و منطقه محل سکونت افراد، سطح PM۲.۵ را برای هر بیمار به طور جداگانه تخمین زدند.
نتایج این تحلیل نشان داد حتی اندک افزایش PM۲.۵ به اندازه یک میکروگرم در یک متر مربع طی بازه‌ای دو روزه با افزایش بستری شدن فرد در بیمارستان مرتبط است. به بیان ساده‌تر افزایش آلودگی هوا احتمال بستری شدن افراد با حمله قلبی را بیشتر می‌کند.از سوی دیگر این محققان متوجه شدند در بازه‌های زمانی با آلودگی بیشتر بیماری‌هایی از جمله عفونت ادراری، پارکینسون و عفونت خونی بیشتر می‌شود.
آلودگی بیشتر ما را افسرده می‌کند
نشریه گاردین در گزارشی دیگر به تحقیقی پرداخته که تاثیر آلودگی بر میزان افسردگی را بررسی کرده است. طبق این پژوهش در اماکن با هوای آلوده میزان افسردگی نیز بیشتر است.
جوزف هیز یکی از محققان این پژوهش می‌گوید: شواهد نشان می‌دهند آلودگی هوا به زعم خود بهداشت روان را به خطر می‌اندازد. تحقیق مذکور در نشریه Environmental Health Perspectives, منتشر شده و از اطلاعات مربوط به ۱۶ کشور در آن استفاده شده است.
نیاز به تحقیقات بیشتر
برای ارتباط آلودگی و سلامت انسان
هرچند سؤالاتی درباره روش انجام هر کدام از این پژوهش‌ها وجود دارد اما به طور دقیق مشخص نیست این یافته‌ها به انجام پژوهش‌های دقیق‌تر منجر می‌شود. با این وجود انبوه یافته‌ها درباره تاثیرات آلودگی هوا خارق العاده است و در پایین‌ترین سطح نیاز به تحقیقاتی سیستماتیک برای بررسی آلودگی و قابلیت‌های شناختی انسان را ضروری می‌کند.
به نظر می‌رسدآلودگی عواقبی شفاف و قابل ردیابی در کوتاه و بلندمدت بر بدن انسان دارد. این تاثیرات در کودکان، سالمندان و افراد در سن‌اشتغال کاملا واضح است. همینطور پژوهش‌ها نشان می‌دهد آلودگی هوا بر روی نیروی کار ماهر و تازه کار به یک اندازه تاثیرگذار است.