مرضیه اخلاصی
پس از ‌ترور «سردار شهید محسن فخری‌زاده» دانشمند ممتاز هسته‌ای و صنعت دفاعی ایران، بسیاری از مقامات کشور‌ها و کنشگران بین‌المللی واکنش‌های مختلف و متفاوتی از خود نشان دادند؛ در این بین، واکنش منافقانه و کجدار و مریز اتحادیه اروپا و خودداری از ‌تروریستی خواندن این جنایت و درخواست از طرفین - بخوانید ایران- به خویشتنداری بسیار قابل تأمل است. برخی از واکنش‌های مقامات اروپایی، به شرح ذیل‌ اشاره می‌شود؛
1- صدور بیانیه توسط دفتر سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا؛ در این بیانیه آمده است که، ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰ (۷ آذر ۱۳۹۹) در منطقه آبسرد، یک مقام رسمی ‌دولت ایران و چندین غیرنظامی در مجموعه‌ای از حملات کشته شدند. این یک اقدام مجرمانه و مغایر اصول احترام به حقوق ‌بشر اتحادیه اروپاست. نماینده عالی مراتب تسلیت خود را به خانواده‌های قربانیان ابراز داشته و برای آنهایی که مصدوم شده‌اند آرزوی بهبودی دارد. در این دوران پُرابهام، بیش از هر زمان دیگری ضروری است که تمام طرف‌ها آرامش خود را حفظ و خویشتنداری کنند تا از تشدید اوضاع که به نفع هیچ‌کس نیست، جلوگیری شود.
2- کارل بیلت نخست‌وزیر پیشین سوئد و رئیس اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا در پی ‌ترور شهید محسن فخری‌زاده دانشمند برجسته ایرانی، در صفحه توییترش نوشت: دور از ذهن نیست که این ‌ترور انجام‌شده بخشی از تلاش‌ها برای جلوگیری از دولت جو بایدن[رئیس‌جمهور منتخب آمریکا] در احیای دیپلماسی با ایران و بازگشت به توافق هسته‌ای باشد.
او در ادامه در واکنش به پیام توییتری دیگری در این‌باره اظهار کرد: تا حد زیادی غیرمحتمل است که این رخداد امروز اتفاقی بوده باشد. بیشتر احتمال دارد که محل شناسایی شده بود و یک تصمیم سیاسی برای به قتل رساندن امروز او گرفته شده است.
3- «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس نیز بعد از دو روز از ‌ترور «شهید فخری‌زاده» دانشمند هسته‌ای ایران بی‌آنکه قصد محکوم کردن این اقدام را داشته باشد؛ در مصاحبه با اسکای‌نیوز مدعی شد: از باب وضعیت در ایران و در بُعد وسیع‌تر، منطقه نگرانیم و می‌خواهیم شاهد کاهش تنش‌ها باشیم و برای پرداختن به آنچه در ایران اتفاق افتاده، منتظریم تا شواهد و واقعیت‌ها را به‌طور کامل ببینیم؛ اما تأکید می‌کنم که ما در مورد هدف قرار دادن غیرنظامیان، به قوانین بسیار واضح بشردوستانه بین‌المللی پایبند هستیم.
4- وزیر خارجه آلمان نیز در واکنش به ‌ترور شهید فخری‌زاده، این اقدام ‌تروریستی را محکوم نکرده و تنها به درخواست حفظ خونسردی برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع منطقه بسنده کرد. «هایکو ماس» با اعلام اینکه آلمان هنوز هیچ‌گونه اطلاعات دقیقی درباره این حادثه ندارد، گفت: این مسئله روشن است که ‌ترور محسن فخری‌زاده، شرایط منطقه را تشدید می‌کند؛ آن هم زمانی که ما به چنین تشدید اوضاعی نیاز نداریم.
بررسی واکنش‌های مقامات اتحادیه اروپا و سران کشورهای اروپایی نسبت به این جنایت و ‌ترور دانشمند ایرانی، در وهله اول بیش از هر چیز رویکرد دوگانه اتحادیه اروپا نسبت به حقوق ‌بشر و ‌ترور و ‌تروریسم را بیشتر و شفاف‌تر نمایان کرد. همچنین به‌نظر می‌رسد، کشورهای اروپایی، به‌دلیل داشتن روابط استراتژیک با آمریکا و رژیم صهیونیستی، حفظ امنیت این رژیم را دارای اولویت می‌دانند و با درخواست خویشتنداری از ایران بابت عدم پاسخ به این ‌ترور و جنایت، قصد ایجاد امنیت بیشتر برای رژیم غاصب اسرائیل را دارند. لازم به ذکر است که با توجه به سخنان و اعترافات برخی کارشناسان و تحلیلگران و مقامات آمریکایی و اروپایی و صهیونیستی که در رسانه‌ها بازتاب داشته است، رژیم کودک‌کش صهیونیستی از مدت‌ها قبل برای ‌ترور شهید فخری‌زاده برنامه‌ریزی کرده بوده است و از نظر مسئولان و مقامات ایرانی، آمریکا و رژیم اسرائیل از متهمان اصلی این ‌ترور هستند و قطعا پاسخ کوبنده‌ای را دریافت خواهند کرد. و این عمل ‌تروریستی از منظر اروپاییان می‌تواند زمینه‌ای برای ایجاد بی‌ثباتی اوضاع در منطقه فراهم کند و تحریک برای واکنش شدید تهران و به خطر افتادن امنیت رژیم منحوس اسرائیل را فراهم سازد.
نکته مهم دیگر این است که، آمریکا و اروپا قصد دارند، ضمن ایجاد اجماع، تلاش برای مهار مولفه‌های مختلف قدرت ایران را به‌صورت موازی پیش ببرند.‌ تروئیکای اروپایی در پی این هستند تا در آستانه ورود جو بایدن به کاخ سفید با ایجاد جنگ رسانه‌ای و عملیات روانی و فشار بر ایران، تهران را وادار کنند تا به توافق هسته‌ای به‌صورت کامل بازگردد تا زمینه برای گفت‌و‌گوهای دو و چندجانبه بعدی در جهت اصلاح آن و گنجاندن مسائل ديگر مهیا گردد؛ و در مذاکرات مجدد مولفه‌های قدرت بیشتر و توازن بازدارندگی عمیق‌تری نصیب اروپا و آمریکا و رژیم اسرائیل شود. همچنین ‌ترسیم مجدد قواعد بازی و تغییر و جابه‌جایی خطوط قرمز و ایجاد روند راهبردی تازه، در مذاکرات جدید نیز، در دستور کار، برای غرب و اسرائیل و آمریکا است. با این استراتژی مدنظر اتحادیه اروپا،‌ ترور دانشمند و مغز متفکر برنامه هسته‌ای ایران، از منظر اروپاییان فرصتی را پدید آورد که بتوان مجدداًً هراس بیشتری در افکار عمومی دنیا از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرد و زمینه مساعد‌تری برای بازگشت ایران به تعهدات برجامی و انجام مذاکرات مجدد درباره برجام فراهم شود. ضمنا با این ‌ترور، سایر دانشمندان و متخصصان ایرانی در صنعت هسته‌ای، را مورد ارعاب و تهدید بیشتری قرار دهند که حاضر به فعالیت و اقدام در زمینه رشد صنعت هسته‌ای ایران نباشند.
در پایان باید گفت که بدون شک استانداردهای دوگانه اروپا در برابر این ‌ترور، از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران نه تنها کمکی به مسیر دیپلماسی با ایران نمی‌کند بلکه ضربه‌ای اساسی به چنین مسیری که اروپا ادعا می‌کند، وارد خواهد کرد. این قتل هدفمند فرامرزی خارج از درگیری مسلحانه، نقض قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل است و در ایران، اتفاق نظر وجود دارد که ‌ترور شهید فخری‌زاده در اتاق فکر مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی تدارک دیده شده است و ایران حق پاسخگویی را برای خود محفوظ می‌داند و قطعاً واکنش درخور را نیز نشان خواهد داد.