پذیرش اینستکس از سوی وزارت خارجه پیامدهای خسارتبار دارد(خبر ویژه)
پذیرش سازوکار اروپا موسوم به اینستکس پیامدهای حقوقی خسارتبار برای کشور دارد.
روزنامه جوان دراینباره نوشت: مطابق اصول کلی حقوقی، توافق زمانی صورت میگیرد که ایجاب (پیشنهاد) بدون هر شرط دیگری توسط طرف مقابل قبول شود و اگر ایجاب (پیشنهاد) به صورت مشروط پذیرفته شود، یک ایجاب (پیشنهاد) جدید به وجود آمده است و ایجاب سابق ملغی شده است.
کنوانسیون ۱۹۶۹ وین، در مواد ۱۹ تا ۲۳ خود به این مسئلهاشاره کرده است متن بیانیه سه کشور اروپایی (INSTEX) شرایطی را به وجود آورده است که نتیجه آن تحمیل پیامدهای جدید حقوقی به طرف ایرانی علاوهبر متن توافق هستهای است. بعد از خروج ایالاتمتحده آمریکا، طرف ایرانی استمرار اجرای تعهدات برجامی خود را مشروط به «اقدام عملی طرف اروپایی برای ایجاد یک سازوکارمالی جهت ایجاد و توسعه روابط اقتصادی و تجاری ایران با سایر کشورها» کرد و امروز کشورهای اروپاییها روی شرط ایران شرط گذاشته و با طرح درخواستهای جدید در قالب INSTEX، ایجاب طرف ایرانی را ملغی و یک ایجاب جدید را به وجود آوردهاند. به بیان سادهتر، اروپا هیچکدام از تعهدات قبل و بعد از خروج آمریکا را اجرایی نکرده است و بعد از گذشت سه سال از تعلل در اجرای وظایف برجامی خود، شرط بدعتآمیزی را پیش روی طرف ایرانی گذاشته است؛ به واقع طرف اروپایی نه تنها شروط موجود در متن برجام (تعهدات برجامی) را که در قالب تعهدات دهگانه در پیوست ۲ برجام موجود است، اجرایی نکرده بلکه شروط ثانویه ایران در روز خروج آمریکا از برجام مبنی بر «اقدام عملی طرف اروپایی برای ایجاد یک سازوکارمالی جهت ایجاد و توسعه روابط اقتصادی و تجاری ایران با سایر کشورها» را نیز کماکان طرد کرده و در یک اقدام تهاجمی همچنان در جهت تحمیل «تعهدات مالایطاق» به طرف ایرانی متمرکز شده است.
اروپاییها شروط دوگانه ایران الف- در متن برجام و ب- در دوره پساخروج آمریکا از برجام را نادیده گرفته و شروطی جدید با ادبیات «دستوری» و با قید «فوریت» در قالب بیانیه (INSTEX) طراحی کردهاند که خود یک ایجاب جدید بوده و ملغیکننده ایجاب طرف ایرانی است و در واقع وظایف جدیدی (علاوهبر وظایف گسترده برجامی) برای طرف ایرانی احصا میکند.
اروپا حتی وظایف حداقلی خود را نیز در قبال تعهداتی که به طرف ایرانی داده اجرایی نکرده است در حالی که در ماده ۲۹ از متن برجام از ضرورت خودداری اتحادیه اروپا و دولتهای عضو آن جهت «اعمال سیاستهایی عادیسازی روابط اقتصادی تجاری ایران با کشورها» به صراحت سخن به میان آمده است در حالی که اروپا به گفته آقای محمدجواد ظریف (در گفتوگوی اسفندماه سال ۹۶ با روزنامه اعتماد) ناقض برجام بوده است.
اروپا حتی در مواردی همانند آمریکا و برخلاف روح و متن برجام به تحریم جمهوری اسلامی ایران نیز اقدام کرده است؛ به عنوان نمونه برخلاف تعهدات دهگانه اتحادیه اروپا در پیوست ۲ برجام، درمهر سال ۹۵ «شرکت ملی نفتکش از طرف دادگاهی در اتحادیه اروپا تحریم میشود» که بر اساس این حکم هیچ دادگاهی در اتحادیه اروپا حق فسخ این حکم را تا ۳۰ سال آینده ندارد و بیمههای اروپایی نیز حق بیمه کردن نفتکشهای ایرانی را ندارند. یا در ۶ تیرماه ۹۶ اتحادیه اروپا فهرست اسامی ۲۳ شخص حقیقی و ۱۴ شخص حقوقی را در رابطه با «تحریمهای موشکی بالستیک / منعاشاعه سلاحهای هستهای» ایران مطابق با اصلاحیههای شورای امنیت سازمان ملل متحد، اعمال و به روز میکند که برخلاف ماده ۲۹ مقدمه ومفاد مندرج در پیوست ۲ برجام میباشد. بر این اساس که اروپاییها اجرای تعهدات منزج و مبرهن خود در برجام مشروط به تصویب و پذیرش لوایح FATF کردهاند نقض برجام است، بهطوری که «موضوع» و «هدف» INSTEX در تناقض با مفاد برجام است و نقض آشکار آن به شمار میآید.