حسنتاش کارشناس ارشد انرژی خطاب به زنگنه:
جفا به شرکتهای داخلی به محض امضای برجام آغاز شد
یک کارشناس ارشد انرژی خطاب به وزیر نفت اعلام کرد: [وعده افزایش تولید نفت] در شرایط تحریم باید با استفاده از توان داخلی انجام میشد ولی به محض امضاء برجام جفا با داخلیها آغاز شد، تواناییهای داخلی نادیده گرفته شد و حتی بعضا مناقصهها باطل شد تا کار به خارجیها داده شود.
غلامحسین حسنتاش کارشناس ارشد انرژی، رئیس اسبق موسسه مطالعات بینالمللی انرژی و عضو هیئت علمی این موسسه در یادداشتی خطاب به وزیر نفت نوشته است: وزیر نفت اخیرا در مصاحبهای گفتهاند اگر 4 میلیون بشکه صادرات میکردیم آمریکا نمیتوانست تحریممان کند و اشاره کردهاند که اگر در کار وزارتخانه تاخیر نمیانداختند صادرات نفت کشور 4 میلیون بشکه در روز بود.
البته این گونه فرافکنیهای جناب ایشان مسبوق به سابقه است. اما سرانجام روزی در پیشگاه تاریخ ایشان باید به سوالات زیر پاسخ دهند:
1- جناب وزیر؛ در دور قبل وزارتتان در هشت سال دولت اصلاحات قرار بود تولید نفت را به هفت میلیون بشکه برسانید شرایط بینالمللی هم مساعد بود و شرکتها آمدند و بیعمتقابل بستند، چرا تولید نفت از حدود 4 میلیون بشکه تجاوز نکرد؟ بر روی کدام میادین نفتی قرارداد بسته شد و آیا آن میادین اولویت توسعه داشتند؟ نتیجه قراردادها چه شد؟
2- شما تاکنون جمعا یازده سال وزیر نفت بودهاید و در هشت سال این میانه هم که وزیر نبودهاید، نفت تدریس میفرمودید و باشگاهدار نفت و نیرو بودید. اگر هنوز در نیافتهاید که میادین نفتی ایران توان تولید 6 میلیون بشکه نفت را ندارد که 4 میلیون بشکه آن صادر شود، که وامصیبتا و اگر میدانید و خدای ناکرده خلاف میگویید و به این خلافگوییها عادت فرمودهاید که بازهم وامصیبتا.
3- چه کسانی در کار وزارتخانه تاخیر انداختند؟ کسانی که به گزاف تدوین مدل قراردادی خدماتی بیع متقابل را به نام خود ثبت کرده بودند و نمیخواستند خود را از تک و تا بیندازند که تخصصی در این زمینه ندارند و شما بدون توجه به کارنامه قبلیشان تجدید نظر در قرارداد را به عهده ایشان گذاشتید و چند سال وقت صنعت نفت برای مدل مجهول و مجعولی بنام IPC تلف شد. یا گروهبانهایی که لباس ژنرالی بر آنها پوشاندید؟ یا ساختاری که در دوره قبلی وزارتتان به شدت ناکارآمدش فرمودید؟
4- جنابعالی ظاهرا فراموش نمودهاید که در سال 92 به صراحت در مجلس تعهد فرمودید که حتی در شرایط تحریم تا پایان سال 1396 تولید نفت و میعانات گازی کشور را به 5/7 میلیون بشکه در روز میرسانید. که البته اهل فن به خوبی میدانستند که این وعده دست نیافتنی است.
علیالقاعده در شرایط تحریم این کار باید با استفاده از توان داخلی انجام میشد ولی به محض امضاء برجام جفا با داخلیها آغاز شد، تواناییهای داخلی نادیده گرفته شد و حتی بعضا مناقصهها باطل شد تا کار به خارجیها داده شود که خارجیها هم گیج و منگ IPC بودند، و حالا میفرمائید که اگر پنج قرارداد دیگر مانند توتال منعقد شده بود به 4 میلیون بشکه صادرات میرسیدیم. البته در دوره قبل وزارتتان این تعداد قرارداد و شاید بیشتر از آن تجربه شده بود و تولید نفت از 4 میلیون بشکه در روز تجاوز نکرد.
نکته مهم دیگری که البته در حوزه اطلاعات جنابعالی نیست ولی خوب است ذکر شود این است که بزرگترین مشکل ساختاری اقتصاد کشور پیش و بیش از تحریم، پدیده «نفرین منابع» و به تعبیر من «استسقای نفتی» و وابستگی به نفت است که اگر امروز چهار میلیون بشکه صادرات نفت داشتیم احتمالا شدت آسیبپذیری اقتصادمان دو برابر و مشکلات اساسی اقتصادیمان بسیار بیشتر بود.
راه نجات کشور از تحریم و غیر تحریم ارتقاء توان تولید ملی (در تولید کالا و خدمات) و توسعه صنعت و متنوع کردن اقتصاد است. همان چیزی که ریچارد نفیو در کتاب هنر تحریمها هدف اصلی میداند و تصادفا به طرز عجیبی بسیاری از سیاستهای اقتصادی ما هماهنگ با آن بوده است.