اتحاد امت اسلام نهفته در پیاده‌روی اربعین - بخش پایانی
پیام زائران اربعین در سکوت رسانه‌های استکبار
هدیه آقاپور
سفری که از دل شروع شده و به چشم‌ها ختم می‌شود، عاشقان حسینی با پیاده‌روی سه روزه چشمشان به کعبه ایثار و عشق روشن شده و با درک و شبیه‌سازی گوشه‌ای از دردی که اسرای کربلا کشیدند، راه حسین(ع) را لبیک می‌گویند.
رسم پیاده‌روی اربعین با دل سپردن به آن آسمان با 72 ستاره، عظمتی دارد که مفهوم و تفسیرش در اینجا نگنجیده و چندین کتاب را در بر می‌گیرد.
اما این کنگره عظیم انسانی با اینکه جلوه‌گر حضور میلیونی شیعیان است دیگرمذاهب از ملیت‌های مختلف را مجذوب خود کرده است تا به صورت کاروانی راه حسین(ع) را لبیک گویند. به عنوان مثال حضور کاروان مسیحیان و دیگر مذاهب و ملیت‌ها که راه طولانی‌ای را از سر ارادت می‌پیمایند تا نظاره‌گر این شکوه و عظمت از نزدیک باشند.
این حضور میلیونی شیعیان، مسلمانان و مذاهب با ملیت‌های مختلف در راهپیمایی اربعین نشان می‌دهد که جهان هنوز تشنه راه حسین(ع) است و عدالت‌محوری باید در راس همه برنامه‌ها قرار بگیرد.
جلوه‌ای از جامعه مهدوی در اربعین
تجمع قریب به 30 میلیون انسان در موعد مقرر در یک سرزمین یک حکومت مقتدری می‌خواهد که با وزارت‌خانه‌های متعددی به این مردم خدمت‌رسانی کند.
اما حکومت الهی که در سایه پرچم امام حسین علیه‌السلام در کربلا رقم خورده مردم را چنان خاضع و خاشع ساخته است که هیچ‌کس درصدد منافع فردی و بدست آوردن لقمه نانی نیست بلکه هر کجای آن سرزمین مردم از جان و مال خود گذشته‌اند تا ارتزاق و مکان استراحت زائران را به نحو شایسته تهیه کنند.
وحدت و برادری، ایثار و فداکاری، امنیت در جهات مختلف، سعی و تلاش همگانی برای تقرب به خداوند، احترام به حقوق دیگران، گذشت از منافع مادی، سعی در خدمت به خلق خدا و...از نشانه‌های یک جامعه توحیدی است که خداوند وعده تحقق آن را داده است و در عصر ظهور به بهترین شکل ممکن انشاءالله فراهم خواهد شد، اما گوشه‌ایی از این از خودگذشتگی در پیاده‌روی اربعین دیده می‌شود.
در این پیاده‌روی با صحنه‌هایی روبرو می‌شویم که در هیچ مراسم و مناسکی مشاهده نمی‌شود این‌گونه پذیرایی کردن از زائران درحالی که التماس می‌کنند تا از پذیرایی آنها استفاده کنید، افرادی که کفش‌ها را واکس می‌زنند، پاشویه می‌کنند و یا با دست و دستگاه مشت و مال می‌دهند، هیچ کدام در هیچ جایی پیدا نمی‌شود.
کارشناسان مذهبی معتقدند زیبایی‌های پیاده‌روی اربعین، همان ویژگی‌های جامعه مهدوی است. ایثار و همدلی، وجود امنیت روانی بالا، برخی‌ها از پیاده‌روی اربعین این‌گونه تعبیر می‌کنند که مانند بهشت است، هرچه بخواهی به بهترین شکل در اختیار شماست.
جالب است که هافینگتون پست در گزارش خود با اشاره به اینکه در طول راهپیمایی اربعین حسینی می‌توان تجسم عینی ارزش‌هایی چون صبر، خویشتنداری، فداکاری، از خودگذشتگی، بخشش و اخوت و برادری را مشاهده کرد، این‌گونه می‌نویسد: قهرمانان واقعی این افراد هستند که ترسیم‌کننده و به وجود آورنده بزرگ‌ترین حماسه بشری هستند، نه قهرمانان واهی و پوشالی که هالیوود در استودیوهای خود خلق می‌کند.
این نشریه آمریکایی یادآور می‌شود: اگر حقیقتا می‌خواهید با اسلام واقعی و حقیقی آشنا شوید، به شما زیارت اربعین توصیه می‌شود، چراکه جشنواره و همایش ارزش‌هایی است که محمد(ص) آنها را به بشریت عرضه کرد و تکفیری‌های افراطی تلاش می‌کنند، آن را تحریف کنند، همان کسانی که نوادگان قاتلان حسین(ع) در روز عاشورا هستند!
آیت‌الله حسن ممدوحی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «رفتار و کردار مردم حاکی از انگیزه و عشق است، هرچه کار سخت‌تر باشد و مردم به آن حساس‌تر باشند عشق فراوان‌تری را هم می‌طلبد.»
وی ادامه می‌دهد: «عشق ولایی مردم نسبت به اباعبدالله علیه‌السلام محرک حرکت آنها در اربعین حسینی است که می‌بینیم همه چیز به طرز عجیبی خاضعانه و خاشعانه در همه سطوح و زوایا در طبق اخلاص قرار می‌گیرد.»
آیت‌الله ممدوحی خاطرنشان می‌کند: «انتظار فرج کلی، موضوعی است قدرتبخش به این معنا که ما می‌دانیم صاحب عصر و زمان داریم، همین امر استعداد ما را اشباع می‌کند و اشتیاقمان را چند برابر که در اربعین حسینی شاهد جلوه کوچکی از جامعه مهدوی هستیم که انشاءالله در نزدیکی شاهد ظهور مولایمان باشیم.»
پیامدهای اجتماعی و تربیتی اربعین
مشی اربعین با مختصات خاص خود همچون فراغت از الگوهای مألوف زندگی روزمره و تجربه شیوه‌ای جدید از زندگی معنوی، تمرینی برای سبک زندگی اسلامی است که از گوشه گوشه آن شمیم راه و رسم امام حسین علیه‌السلام استشمام می‌شود. آنگاه که زائر اربعین، تمامی تعلقات خود را به گوشه‌ای وا می‌نهد و مسیر عشق را می‌پیماید، شیوه‌ای جدید از زندگی را تجربه می‌کند که بر محور توحید است، زیرا همه آنچه غیر اوست را وانهاده و در راه قربانی راه حق (راه امام حسین(ع) روزها و ساعت‌ها طی طریق می‌کند و این همان معنای زندگی توحیدی است.
حضور زائران حسینی از کشورهای مختلف جهان و حتی مذاهب متفاوت در مراسم اربعین، تا حد زیادی از مجادلات بی‌پایه‌ای چون عرب - عجم، شیعه - سنی و... می‌کاهد. به معنای دیگر تنوع قومی و مذهبی در مراسم اربعین کمک می‌کند تا مفهوم امت به جای ملت نشسته و از هزینه‌های تفرقه در جهان اسلام کاسته شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن اختری دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت علیهم‌السلام در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «اساسا زیارت‌هایی که برای ائمه‌معصومین(ع) قرار داده شده به ویژه زیارت حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام برای ارتباط، علاقه و محبت میان طرفداران، علاقمندان و پیشوایانشان است.»
وی ادامه می‌دهد: «اینکه به ما دستور دادند که به زیارت ائمه‌اطهار(ع) برویم برای آن است که تجدید ارتباط و محبت شود و ارادت خودمان را به آن بزرگواران اعلام کنیم و ثمرات آن پی بردن به اهداف و رسالتی است که در آن شخصیت عظیم وجود دارد.»
حجت‌الاسلام والمسلمین اختری در ادامه همین بحث تصریح می‌کند: «همه بزرگان سفارش به زیارت اباعبدالله(ع) کردند چرا که مردم از اهداف مقدس سالار شهیدان دور نیفتند و این یک بحث تربیتی است.»
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) تاکید می‌کند: «مباحثی چون مبارزه و ایستادگی اباعبدالله(ع)، جهاد در راه خدا در زیارت امام حسین(ع) جلوه‌گر است و به انسان انگیزه می‌دهد تا این جهاد را سرلوحه زندگی خویش قرار دهد تا به اقتضا در میدان جهاد حضور پیدا کند.»
وی با اشاره به مسئله امر به معروف و نهی از منکر در جهان اسلام اظهار می‌دارد: «در این زیارت ما شهادت می‌دهیم که مولایمان برای امر به معروف و نهی از منکر قیام کرد و همین موضوع برای خودمان نیز درس و انگیزه‌ای است برای ادامه امر به معروف و نهی از منکر تا در جامعه، فردی خنثی نباشیم.»
حجت‌الاسلام اختری اضافه می‌کند: «زیارت امام حسین(ع) همه‌اش درس است تا انسان آن را در زندگی به کار گیرد، اربعین تنها رفتن و خسته شدن نیست بلکه گرفتن درس و آموزش، ایجاد ارتباط، مودت و اظهار ارادت به ساحت اباعبدالله است.»
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) پیرامون زیارت اربعین حسینی می‌گوید: «بسیار بجا است که در این حرکت میلیونی راهپیمایی اربعین آموزه‌های دینی امام حسین(ع) را نشر داده و از این فرصت برای ریشه‌دار کردن باورهای دینی استفاده کنیم، زیارت ایمان را تقویت کرده و شجاعت را افزایش می‌دهد.»
وی درباره بازسازی روحی در زیارت اربعین می‌گوید: «کسانی که آماده این زیارت می‌شوند باید با معرف به آن قدم بگذارند و از سوی دیگر انسانی که به زیارت امام حسین می‌رود و باز‌می‌گردد باید تغییر پیدا کند و حسینی بازگردد.»
بازتاب غیر قابل کتمان
تسهیل امکان انتقال پیام تشیع در سطح جهان از طریق مراسم اربعین موضوع مهمی است، از آنجا که تشیع در طول تاریخ در اقلیّت بوده و به همین جهت صاحبان قدرت و ثروت از نشر عقاید آن ممانعت به عمل آورده‌اند، نیاز به فضایی دارد تا توجه جهانیان را به پیام خود جلب نماید و اربعین به عنوان بزرگ‌ترین اجتماع بشری امکان چنین امری را مهیا ساخته است.
عظمت اربعین هم از حیث کثرت و هم از حیث محتوا، نادیده گرفتن آن را ناممکن ساخته و علی‌رغم تلاش غول‌های رسانه‌ای جهان برای عبور بی‌سرو صدا از کنار آن، پژواک لازم را در سطح جهانی یافته است.
همچنین بخش عمده زیارت رفتن و زیارت نامه‌ها را موضوع سیاسی تشکیل می‌دهند؛ زیرا در زیارت‌نامه معمولا علاوه بر سلام و درود فرستادند به شخص زیارت شوند اعلام همسویی و موضع‌گیری، شهادت و تأیید شخص زیارت‌شونده ولعن بر قاتلان آن امام نیز هست، این چیزی است که در متن اکثر زیارت‌نامه‌ها وجود دارد. اما از اینکه بگذریم شرکت در همایش میلیونی اربعین حسینی در این چند سال اخیر از اهمیت خاص سیاسی - عبادی برخوردار است.
محمدحسن قدیری ابیانه کارشناس مسائل سیاسی در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «راهپیمای اربعین بزرگ‌ترین تجمع و راهپیمایی در همه کشورها در طول تاریخ است و قدرت شیعیان را به نمایش می‌گذارد.»
وی ادامه می‌دهد: «در این راهپیمایی عظیم اربعین حدود نزدیک به 3 میلیون ایرانی شرکت می‌کنند، هرچند رسانه‌های استکباری تلاش می‌کنند عظمت این راهپیمایی را نادیده گرفته و یا کوچک شمارند اما سیاستمداران آنها اهمیت آن را به خوبی درک می‌کنند و پیام اربعین را می‌فهمند و به همین دلیل از انتشار دقیق و گسترده اخبار مربوط به اربعین ترس و واهمه دارند و اجازه نمی‌دهند به درستی این رخداد عظیم در صدر اخبار رسانه هایشان قرار بگیرد.»
این کارشناس مسائل سیاسی می‌افزاید: «جالب است که موانع و تهدید تروریست‌ها باعث نشده تا حضور میلیونی مردم در راهپیمایی اربعین کم شود. با آغاز راهپیمایی اربعین حسینی ابعاد و اهمیت آن بیش از پیش مشخص می‌شود.»
قدیری ابیانه در پایان خاطرنشان می‌کند: «این راهپیمایی و پذیرایی شگرف عراقی‌ها از زائران و حضور 3 میلیون زائر ایرانی پیوند میان ملت ایران و عراق را مستحکم‌تر خواهد کرد:»
امام حسین(ع) و نهضت عاشورا با وجود تمام تلاش‌هایی که در این زمینه صورت گرفته است بازهم برای بسیاری از جهانیان ناشناخته است یا تصویر درستی از آن ندارند.
همایش بزرگ و میلیونی اربعین حسینی همگان را برای شناخت امام حسین(ع) و قضیه که در سال ۶۱ ه.ق. در کربلا اتفاق افتاد فرا می‌خواند.
و کیست که نداند این نهضت تا قیام ولی‌عصر ارواحنافداه ادامه خواهد داشت و یاران آخرالزمانی حضرت مهدی موعود(ع) در این حرکت نمادین به امام حسین(ع) اعلام می‌کنند که تمامی سعی خود را خواهیم کرد تا برای فرزندت مهدی(ع) یارانی همچون یاران عاشورایی شما باشیم.