مردم یمن با سلاح کدام کشورها کشته میشوند؟
منبع: گاردین
ترجمه از محمدرضا مرادی
شاید بتوان یکی از مهمترین دلایل طولانی شدن جنگ یمن را فروش سلاح به کشورهای متجاوز بخصوص عربستان عنوان کرد. این مسئله باعث شده است تا عربستان با استفاده از مدرنترین سلاحها به نابودی زیرساختهای یمن بپردازد و همین مسئله ابعاد فاجعه در یمن را بسیار گستردهتر کرده است. در این ارتباط راضیه المتوکل فعال حقوق بشری یمن در روزنامه گاردین با انتقاد از فروش سلاح به عربستان از کشورهای غربی خواستار توقف این روند شده است. «راضیه المتوکل» رئیس و بنیانگذار سازمان حقوق بشری مواطنه است که با هدف دفاع وحمایت از حقوق بشر ایجاد شده است. او قرار است به نمایندگی از کشورهای عضو پیمان تجارت اسلحه در سومین کنفرانس سالانه مربوط به این پیمان سخنرانی کند.
وی در این باره گفته، من امروز (11 سپتامبر) در یک کنفرانس بینالمللی پرمخاطب صحبت خواهم کرد که این کنفرانس توانایی توقف فروش سلاحهایی که باعث رنج شدید بسیاری از مردم میشود را دارد. من امیدوار هستم که شرکتکنندگان در این کنفرانس واقعا به صحبتهای من گوش فرا دهند. من میخواهم که آنها را مجاب کنم که این قدرت چقدر میتواند اهمیت داشته باشد.
من یک یمنی هستم که کشورم بیش از دو سال است در روند نابودی و ویرانی قرار گرفته است. یمن به وسیله جریانهای بزرگ سلاح که تجهیزات مورد نیاز طرفهای اصلی درگیری (ائتلاف سعودی، علی عبدالله صالح رئیسجمهور سابق، نیروهای رئیسجمهور فراری یمن یعنی منصور هادی و گروههای مسلح که وفادار به او هستند) را فراهم میکنند، تحریک میشود. طیف سلاحهای به کار گرفته شده بر علیه شهروندان یمن بسیار وسیع است، خمپارهاندازها، موشکهای بالستیک، جتهای جنگی، بمبهای خوشه ای،انواع تفنگ هاو...
بنابر اعلام سازمان ملل در جنگ یمن 10 هزار نفر کشته و بیش از 40 هزار تن دیگر زخمی شدهاند، بسیاری از این افراد زن و یا بچه هستند. در یمن هیچ کس امنیت ندارد و تقریبا 3 میلیون نفر مجبور به فرار از خانههای خود شدهاند. مرکز تحت مدیریت من (سازمان غيردولتي محلي موسوم به «مرکز حقوق بشر مواطنه») صدها مورد از نقض حقوق بشر توسط گروههای مختلف را مستند کرده است.
دیدن مردمی که به شدت مجروح شدهاند در حالی که بسیاری از بیمارستانها بمباران شدهاند و بسیاری دیگر که هنوز سرپا هستند اما فاقد هرگونه تجهیزات، دارو، نیروی انسانی، برق و یا آب آشامیدنی هستند، بسیار اندوهناک است. ائتلاف سعودی فرودگاه اصلی شهر صنعا پایتخت یمن رابیش از یک سال است که بسته است، این امر باعث عدم ورود تجهیزات پزشکی و کمکهای حیاتی به یمن شده است. یمن در حال حاضر در حال تجربه بدترین بحران انسانی و بزرگترین نمونه شیوع وبا در جهان است. بیش از 17 میلیون نفر با قحطی و گرسنگی مواجه هستند و 2 هزار نفر تاکنون به دلیل بیماری وبا مردهاند و 600 هزار تن دیگر نیز مشکوک به وبا هستند. در یمن کسی وجود ندارد که تحت تاثیر این بحران قرار نگرفته باشد. مردم میگویند که اگر از بمباران جان سالم به در ببرند از گرسنگی و وبا خواهند مرد.
بنابراین این همه سلاح از کجا میآید؟ عربستان به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندههای سلاح و 19 کشوری که سلاحهای عربستان را تامین کردهاند همگی معاهده تجارت سلاح را امضا کردهاند. امضای این معاهده بدین معنی است که این کشورها متعهد شدند در جایی که این خطر عمده وجود دارد که عرضه تسلیحات به نقض آشکار حقوق بشر کمک کند، اقدام به چنین کاری نکنند.
چه میزان شواهد لازم است؟ چرا کشتارهای وحشیانه و قحطی و گرسنگی هموطنان من اینقدر کوچک شمرده میشود؟ متاسفانه این مسئله منجر به پیروزی منافع اقتصادی بر خون مردم بیگناه یمن میشود.
از آغاز سال 2015 که جنگ در یمن شروع شد انگلیس فروش بیش از 3 میلیارد و 700 میلیون پوند سلاح به عربستان را تصویب کرده است و این مسئله همچنان ادامه دارد. یک هیئت سعودی درصدد است تا سهام خود را در سلاحهای ساخت انگلیس در نمایشگاه بینالمللی تجهیزات دفاعی و امنیتی که یکی از بزرگترین نمایشگاههای جهان است و هفته جاری در لندن برگزار میشود افزایش دهد. «مایکل فالون» وزیر خارجه انگلیس و «لیام فاکس» وزیر تجارت انگلیس قرار است سخنرانیهای مهمی در این نمایشگاه داشته باشند. چرا آنها در عوض در کنفرانس کشورهای عضو پیمان تجارت اسلحه(سیاسپی) شرکت نمیکنند و برای اجرای این پیمان تلاش نمیکنند.
من در جولای سال جاری زمانی که دادگاه عالی انگلیس اعلام کرد که دولت این کشور با ادامه فروش سلاح به عربستان اقدامی غیر قانونی انجام نداده است عمیقا ناامید شدم. این مسئله پیام وحشتناکی را ارسال میکند که فروش سلاح به رژیمهای وحشی که از سلاحهای خریداری شده برای انجام نقض حقوق بشر وحشتناک استفاده میکند عملی خوب و قابل دفاع است. کشورهای دیگری که به عربستان سعودی سلاح میفروشند و پیمان تجارت اسلحه را امضا و تصویب کردهاند شامل فرانسه، ایتالیا، و اسپانیا هستند. آمریکا که این پیمان را امضا کرده اما آن را تصویب نکرده است در ماه می2017 قرارداد فروش 110 میلیارد دلار سلاح به عربستان را امضا کرد. چه تعداد زندگی دیگر در نتیجه این معاملات سودآور باید به صورت بیرحمانه گرفته شود؟
نمایندگان کشورهایی که در کنفرانس کشورهای عضو پیمان تجارت اسلحه شرکت میکنند ممکن است قربانیان غیرنظامی در یمن را نشناسند و یا در جریان آنچه که در جنگ روزانه و رو به پیشرفت یمن اتفاق میافتد، نباشند. متاسفانه بسیاری از مردم عادی یمن به این آگاهی رسیدهاند که این کشورها از طریق فروش سلاحهای سنگین باعث خرابی خانههای آنها، کشتار خانوادههایشان و تجزیه کشورشان هستند.
روایت من در مورد یمن بسیار وحشتناک است اما متاسفانه این روایت تنها منحصر به یمن نیست. من در حالی در کنار همکاران خود از آفریقا، آسیا، آمریکا، حوزه کاراییب و اقیانوس آرام مینشینم که همگی در مورد رنجها و تبعات فروان حاصل از فروش اسلحه صحبت میکنند. به همین دلیل است که کنفرانس مربوط به تجارت اسلحه در این هفته نیز طبق معمول موفق نخواهد بود.
همه کشورها باید فورا انتقال سلاح به عربستان سعودی و همه کشورهای دیگر که از سلاحها برای نقض حقوق بشر استفاده میکنند متوقف کنند. همچنین باید یک کمیسیون مستقل بینالمللی برای تحقیق درباره نقض حقوق بشر به وسیله تمام گروهها در یمن به عنوان نخستین گام در جهت پاسخگویی و پایان دادن به فرار از مجازات (پایان مصونیت) تشکیل شود.
در کنفرانس سال گذشته زمان زیادی به مسائل کوچک و بوروکراتیک اختصاص داده شد. در حالی که زمان برای مردم کشورهایی مانند یمن که تلفات در آنجا به سرعت رو به افزایش است و در هر10 دقیقه یک کودک در اثر گرسنگی و یا بیماری میمیرد. بسیار مهم است پیمان تجارت اسلحه این توانایی و پتانسیل را دارد تا زندگی میلیونها نفر را نجات دهد و درد و رنجها را در سراسر جهان کاهش دهد اما این مسئله تنها زمانی قابل تحقق است که کشورها عملا به آن پایبند باشند. اکنون زمان روی دادن و اجرا شدن این مسئله است.