گروه اقتصادی-

موضوع کسری بودجه در دولت حسن روحانی سرگذشتی همراه با فراز و نشیب دارد، هنوز مدت زیادی از بررسی وضعیت کسری بودجه سال 95 و 96 (تا سه ماه نخست امسال) توسط کیهان نگذشت که معاون رئیس‌جمهور نیز از وجود کسری بودجه برای سال جاری، خبر داد.  
به گزارش مهر، محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران در خصوص مهم‌ترین مصوباتی که در هیئت دولت تصویب شد، گفت: بخش عمده وقت هیئت دولت به گزارش سازمان برنامه و بودجه در خصوص پیش‌بینی منابع و مصارفی که امسال خواهیم داشت اختصاص یافت.
وی افزود: با توجه به اینکه در بودجه امسال قیمت نفت ۵۰ دلار در نظر گرفته شده است، اما با توجه به اینکه شاهد افت قیمت نفت در بازارهای جهانی بودیم و  امروز به حدود ۴۷ دلار رسیده است، پیش‌بینی ما این است تا پایان سال به پایین‌تر از این رقم می‌رسد، بنابراین بودجه ۳۴۶ هزار میلیارد تومانی را که در قانون آمده است عملا پیش‌بینی ما آن است که در حد ۳۰۹ هزار میلیارد تومان تحقق پیدا می کند.
معاون رئیس‌جمهور ادامه داد: سازمان برنامه و بودجه موظف بود راهی را برای جبران کاستی‌ها از طریق صرفه‌جویی در هزینه‌های جاری پیدا کند تا بتوانیم بدون کسری بودجه را به پایان برسانیم.
به عبارت دیگر در سال جاری حدود 37 هزار میلیارد تومان‌(بدون در نظر گرفتن صرفه‌جویی‌هایی که در آینده شاید انجام بشود) عدم تحقق در درآمد‌ها رخ داده که به خودی خود منجر به کسری بودجه‌(یعنی عدم توازن بین درآمد‌ها و پرداخت‌ها) خواهد شد.
دوباره ایران، دوباره کسری
هر چند معاون رئیس‌جمهور که مسئولیت سازمان برنامه و بودجه را هم بر عهده دارد، اعلام کرده از طریق صرفه‌جویی‌ها شاید امسال را بدون کسری سپری کنیم ولی توجه به پیشینه سخنان وی چندان جای امیدی در این زمینه باقی نمی‌گذارد.
چراکه ابتدای سال جاری نیز، وی از نبود کسری بودجه در سال 95 خبر داده بود ولی آمار‌های رسمی بانک مرکزی حاکی از وجود 28 هزار میلیارد تومان کسری در تراز عملیاتی و سرمایه‌ای کشور بود.
فارغ از غلط بودن ادعای نوبخت در زمینه نبود کسری در سال گذشته، باید گفت دولت روحانی که همواره دعوی رعایت انضباط مالی را داشته است، نتوانسته عملکرد قابل قبولی در این زمینه حداقل در سال گذشته ارائه دهد.  
بنابراین، با توجه به کسری بودجه سال گذشته و سخنان جدید نوبخت مبنی بر کسری بودجه سال جاری، باید منتظر باشیم تا برای یک سال دیگر نیز این کسری ادامه پیدا کرده و امید چندانی برای نبود کسری باقی نماند.
گفتنی است، بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی تا خرداد ماه سال جاری نیز تراز عملیاتی و سرمایه‌ای منفی 17/4 هزار میلیارد تومان بوده است، ضمن اینکه رقم مصوب بودجه در این زمینه هشت هزار میلیارد تومان کسری بوده که متاسفانه عملکرد دولت باعث دو برابر شدن کسری شده است.
بودجه عمرانی، گوشت قربانی
متاسفانه در دوره دولت روحانی با وجود مشکلات بزرگی مانند رکود اقتصادی، شاهد قربانی شدن بودجه عمرانی (که یکی از راه‌های به حرکت درآمدن چرخ تولید و خروج از رکود محسوب می‌شود) بودیم، چنان‌که هر کجا مشکلی در تامین بودجه رخ می‌داد، اعتبارات عمرانی جزو اولین اولویت‌های کاهش قرار می‌گرفت!
به عنوان نمونه؛ بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی در بخش مالی و بودجه که مربوط به خرداد ماه سال جاری می‌باشد، میزان تحقق هزینه‌های عمرانی در سه ماه نخست امسال، معادل 4/5 درصد بوده ولی میزان تحقق هزینه‌های جاری دولت، حدود 85 درصد تحقق داشته است!!
به عبارت دیگر میزان پرداخت‌های عمرانی امسال، نه تنها در مقابل هزینه‌های جاریِ پرداخت شده، بلکه به خودی خود نیز «تقریبا هیچ» محسوب می‌شود.