جذب گسترده اساتید خارجی کمک به رشد علمی یا پروژه نفوذ؟!
رئیس دانشگاه تهران به تازگی از جذب اعضای هیئت علمی خارجی در این دانشگاه خبر داده و گفته است که دانشگاه تهران، برگزاری دوره زبانهای غیرفارسی را آغاز کرده است. وی با بیان اینکه با این برنامه میتوانیم دانشجوی خارجی بیشتری جذب کنیم، از برنامه دانشگاه تهران برای جذب اعضای هیئت علمی خارجی خبر داد.
رئیس دانشگاه تهران همچنین از برگزاری دورههای مشترک با دانشگاههای آمریکا و فرانسه و توسعه ارتباط با دانشگاههای اروپایی خبر داده و گفته است: تبادل هیئتهای دانشگاهی و همچنین اعزام اساتید و دانشجویان به دانشگاههای خارج از کشور تغییر عمدهای داشته، البته معتقدم تحول و تغییر اساسی بعد از پیادهسازی تفاهمنامههایی است که به امضای دانشگاهها رسیده است.
این مسئله اما طی هفتههای اخیر با انعکاس آن از سوی تعدادی از روزنامههای اصلاحطلب روبرو شد؛ آرمان اخیرا در تیتری با عنوان «اساتید آمریکایی در دانشگاه تهران»، این اتفاق را یک فرصت خوب برای رشد «کیفی» آموزشی دانشگاههای ایران دانست.
از سوی دیگر اخیرا نیز مجتبی شریعتی نیاسر معاون آموزشی وزیر علوم با اشاره به برنامه ششم توسعه از ایجاد شعب واحدهای آموزشی خارجی و دانشگاههای معتبر بینالمللی سخن گفته بود.
جدای از مسائل امنیتی، یکی از سوالاتی که مطرح میشود این است که آیا صرفا جذب اساتید آمریکایی و خارجی و ورود دانشگاههای بینالمللی به کشور منجر به رشد آموزش عالی ایران خواهند شد؟ آیا این اتفاق، زمینه شناسایی نخبگان ایرانی از طرف کشورهای خارجی را تسهیل نمیکند؟ این در حالی است که طبق سیاست های کلی برنامه ششم توسعه، هدف آموزش عالی ایران تاثیرگذاری بر کشورهای اسلامی و منطقه است نه تاثیرپذیری از غرب!
جالبتر اینجا است که با توجه به قانون منع صدور روادید که کنگره آمریکا مدتی قبل برخلاف برجام آن را مصوب و اجرایی کرد، پرسش اینجاست که سرنوشت اساتید آمریکایی و خارجی که قرار است جذب هیئتهای علمی ما شوند چیست؟ آیا مشمول قانون فوق میشوند؟حتی اگر جواب را «منتفی» فرض کنیم، باید پرسید که چرا آمریکا تنها در این بخش قرار است مسامحه کند و استثنا قائل شود؟!اگر پروژه نفوذ در کشور کلید زده شود، به چند علت، سهلترین و در دسترسترین بستر آن دانشگاه است چون محتوا و نرم افزارهای دانشگاهی، متون، روشهای پژوهشی و آموزشی ما تقریبا غربی است.
اما نرم افزار وابستهسازی علمی و در ادامه آن صنعتی و در نهایت وابستگی کشور که شاید بر روی سخت افزار اساتید خارجی سوار شده باشد، با فرهنگ استقلال و استکبارستیزی سنخیتی ندارد.
به نظر میرسد امروز که در برخی عرصهها سرعت رشد علمی با شتاب فزاینده رو به بهبود است، باز شدن پای اساتید خارجی به فضای آکادمیک داخلی که به مثابه راه دادن سربازان علمی غرب در اسب چوبی نفوذ آمریکا به کشور است.رهبرمعظم انقلاب در این خصوص اظهار داشتند: فراگیری علم یک مسئله است، تولید علم یک مسئله دیگر است. نباید ما در مسئله علم، واگن خودمان را به لوکوموتیو غرب ببندیم. البته اگر این وابستگی ایجاد بشود، یک پیشرفتهایی پیدا خواهد شد، در این شکی نیست لیکن دنبالهروی، نداشتن ابتکار، زیرِ دست بودنِ معنوی، لازمه قطعیِ این چنین پیشرویای است و این جایز نیست. بنابراین، ما باید علم را خودمان تولید کنیم و آن را بجوشانیم.
منبع: iusnews.ir