محمدعلی گودینی نویسنده دفاع مقدس در گفتوگو با کیهان:
نوشتن از شهدا و جانبازان ادای دین ما به آنهاست
سیدمحمد مشکوه الممالک
شهدا و جانبازان، دین عظیمی بر گردن ما دارند آنها برای سربلندی میهن و کشور خود جانفشانیها کردهاند که اگر درباره آنها ننویسیم در واقع مانند آن است که به آنها خیانت کنیم. این مسئله بهانهای شد تا در ادامه بررسی و آسیبشناسی عرصه کتاب دفاع مقدس با محمدعلی گودینی نویسنده دفاع مقدس گفتوگو کنیم.
* ویژگیهای یک کتاب خوب از نظر شما چیست؟
در رابطه با اینکه یک کتاب خوب چه ویژگیهایی باید داشته باشد به دیدگاه مخاطبین بستگی دارد؛ سلیقه افراد، متفاوت است. به عنوان مثال برخی به دنبال کتابهای تاریخی، برخی اجتماعی و برخی سیاسی و دیگر موارد هستند و بنده نمیتوانم بگویم که چه کتابی خوب است، چرا که نیازهای افراد متفاوت است. اما یک کتاب خوب باید نیم نگاهی هم به جامعه حاضر خود داشته باشد تا اگر کار او را سالها بعد دیدند بتوانند قضاوت کنند. همان طور که در حال حاضر بعضی از روانشناسها کتابهایی مانند بینوایان اثر ویکتورهوگو را میخوانند و درباره اجتماع آن زمان قضاوت میکنند. به عقیده بنده بُعد تاریخی یک کتاب نیز حائز اهمیت است.
*چرا در کتابهای خود به بُعد تاریخی میپردازید؟
بنده نویسنده کتابهای دفاع مقدس هستم و نوشتههایم نه تنها درباره مسائل اجتماعی است بلکه نیم نگاهی هم به تاریخ دارم. اگر شروع به نوشتن کتابی کنم با این دیدگاه آغاز میکنم که اثری ماندگار در زمینه تاریخی هم داشته باشد و به زمان خودش استناد کند. از آنجا که خود بنده وقتی کتابهایی را میخوانم تصور میکنم که چنین لباس میپوشیدند و چگونه افکاری داشتند، سعی میکنم در نوشتههایم به بُعد تاریخی نیز بپردازم تا برای نسلهای بعدی ملموستر به نظر برسد.
* چه انتظاری از مسئولان عرصه کتاب دارید؟
بسیاری از مسئولان متاسفانه یا فرهنگی نیستند و یا ذهنیت فرهنگی ندارند، یعنی کار را به کاردان نسپردهاند که در این میان قربانی اصلی نویسندگان و ناشران هستند که میخواهند از دفاع مقدس بنویسند و چاپ کنند اما هم از لحاظ مادی ضربه میخورند و هم دیده نمیشوند. بنده از مسئولان انتظار دارم با توجه به اینکه در رأس کارهستند مشکلات زیادی که در این حوزه است را واکاوی کنند.
*به نظر شما آیا حوزه کتاب دفاع مقدس تاکنون موفق بوده است؟
کتابهای حوزه دفاع مقدس از اقبال زیادی بین مردم برخوردار است و این نشان از موفقیت این حوزه دارد. بسیاری از کتابهای این حوزه باید تجدید چاپ شود و نویسندگان و ناشران آن از این سرمایهای که گذاشتهاند سود ببرند. بنده کتابی نوشتهام به نام «چتربازی در امواج»، زندگی نامه شهید غواصی است که کارهای بسیار بزرگی کرده اما در محل زندگیاش حتی یک کوچه به نام آن شهید نیست. چون احساس تعهد میکردم به سراغ او رفتم و با پرسش از دوستان، همسایگان و مادر شهید، داستان زندگی او را نوشتم و چاپ شد، بنابراین میتوان زندگینامه تک تک شهدا و جانبازان را به رشته تحریر در آورد و این شهید یا جانباز برای نسلی که زیر بمباران شبکههای ماهواره، فضای مجازی و ضد انقلابی هستند الگو قرار میگیرد.
*چه کار کنیم تا نسل جوان با این حوزه بیشتر انس بگیرند؟
مشکل نسل جوان این است که در جامعه دچار دوگانگیهایی میشوند چرا که برخی مسئولان ما مردم را به قناعت و تقوا دعوت میکنند اما خود زندگی شاهانه و اشرافی دارند و این تضادها سبب میشود که اعتماد نسل جوان سلب شده و به دنبال بیبندوباری روند. ما باید با فعالیت در حوزههای فرهنگی به ویژه دفاع مقدس توجه جوانان را به این حوزه بیشتر جلب کنیم تا جوانان بتوانند با آن دوران و افرادی که آن دوران میزیستند ارتباط برقرار کرده و از آنها الگو بگیرند.
*درباره کتابهایی که در حوزه دفاع مقدس نوشته اید برای آشنایی خوانندگان توضیحاتی را بفرمایید؟
آثاری که در این حوزه نوشته ام «هرمز»، «سرباز وطن»، «آیت ولایت»، «زنی با کفشهای مردانه» و «چتربازی در امواج» است. در «هرمز» به زندگینامه شهید «هرمز تاری»، در «سرباز وطن» زندگینامه داستانی مرحوم «امیر سرلشگر قاسمعلی ظهیرنژاد»، رئیس ستاد مشترک ارتش در دفاع مقدس را به نگارش درآوردهام.
تمام مستندات کتاب آیت ولایت، مبنی بر اظهار شخصیتهای حقیقی است، اینها گفتههای همکاران و دوستان شهید مظلوم دکتر سیدحسن آیت بوده که با داستانپردازی شکل گرفته است. این کتاب را براساس پیشنهاد گنگره سرداران نجفآباد، صورت گرفته است. چراکه درباره این شهید در گذشته کتابی منتشر نشده بود، به همین منظور تصمیم گرفتم برای نخستین بار در کشور این کتاب را به رشته تحریر درآورم.
*چرا برخی از نویسندگان ممکن است در این راه دچار مشکلاتی شده و کنارهگیری کنند؟
همه این مشکلات به این برمیگردد که مسئولان از نویسندگان و ناشران حمایت نمیکنند و اکثر نویسندگان ما با مشکلات عدیدهای روبرو هستند. بنده به نوشتن عشق میورزم و به این کار تعهد دارم، با اینکه از نظر مالی گاهی حتی پول برگه و قلم آن را هم در نمیآورم اما به این فکر میکنم که شهدا و جانبازان دین عظیمی بر گردن ما دارند آنها برای سربلندی میهن و کشور خود جانفشانیها کردهاند که اگر درباره آنها ننویسیم در واقع مانند آن است که به آنها خیانت کنیم.