استاد اقتصاد دانشگاه تهران:
اعلام تورم صفر بازی با آمار است
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه اعلام تورم صفر بازی با آمار و ارقام است و در بهمن ماه شاخص ماهانه قیمت صفر بوده نه تورم، گفت: حتی تورم نقطه به نقطه هم یک اسم جعلی است و در هیچ کتاب اقتصادی چنین اصطلاحی نداریم.
ابوالقاسم حکیمیپور در گفتوگو با تسنیم با اشاره به ایجاد شبهه در رابطه با تورم صفر درصدی در بهمن اظهار کرد: رئیسجمهوری اخیراً تورم بهمن را صفر درصد اعلام کرد و در ادامه معاون اول رئیسجمهوری نیز کسانی را که به تورم صفر درصدی شک و شبهه وارد کردند، بیسواد قلمداد کرد.
وی تصریح کرد: اولا اینکه، آن چیزی که آقای رئیسجمهوری در رابطه با تورم صفر درصد مطرح کرد شاخص ماهانه قیمت است نه تورم و حتی تورم نقطه به نقطه هم که مطرح است، از سال ۱۹۸۰ به این سو به هیچوجه در هیچ کتاب اقتصادی چیزی به این نام نداریم.
این اقتصاددان با بیان اینکه تورم نقطه به نقطه از اواخر دولت قبل مطرح شد، بیان کرد: این یک نوع بازی سیاسی با عدد و رقم اقتصادی است، به عنوان مثال میگویند تورم این ماه نسبت به ماه قبل ۵ درصد بوده و مردم تصور میکنند که تورم ایران ۵ درصدی است، در حالی که چنین چیزی نیست.
وی تاکید کرد: به هیچوجه نه در صندوق بینالمللی پول نه در بانک جهانی و نه هیچ کتاب اقتصادی تورم نقطه به نقطه نداریم. بنابراین دولت یک نوع بازی سیاسی با اعداد و رقم اقتصادی شروع کرده برای آنکه موفقیت خودش را در امر مبارزه با تورم نشان دهد.
استاد دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه تورم بهمن چیزی حدود 16/5 درصد بوده است، بیان کرد: تورم نقطه به نقطه و صفر درصدی نداریم، آن چیزی که مطرح شده نوسانات نرخ تورم نسبت به ماه قبل است. این مسئله نیز در هیچ کتاب اقتصادی نیامده است، چون نداریم بنابراین جعلی و غیرواقعی است. وی ادامه داد: توقع اساتید دانشگاه از رسانههای جمعی این است که به این گفتههای دولت بها داده نشود و روی آمارهای علمی اقتصادی یعنی تورم مطرح سالانه بروند.
حکیمیپور یادآور شد: دانشجوی سال اول اقتصاد میداند یا تورم نشات گرفته از عرضه و تقاضاست که بیشتر به نوسانات نرخ ارز برمیگردد. یعنی هر چه واردات بیشتر باشد قیمت تمام شده کالا و خدمات افزایش مییابد و تورم عرضه داریم. زمانی تورم عکس قضیه است، یعنی تورم تقاضاست و عرضه کم است. مانند زمان جنگ که دولت مجبور به جیرهبندی یا توزیع کوپن میشود..
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: آن چیزی که باعث بیاعتمادی جامعه به آمار و ارقام شده، اعلام آمار تورم از سوی دولت مبنی بر کاهش ۲۴ درصدی تورم است. تورم در روزهای آخر دولت قبل به بالای ۴۰ درصد رسیده بود و دولت فعلی اعلام میکند تورم فعلی روی ۱۶ درصد است.
وی اظهار کرد: دو مرکز آمار اقتصادی را اعلام میکنند؛ بانک مرکزی و مرکز آمار ایران. بانک مرکزی سازمانی است که متولی اجرای سیاستهای پولی کشور است. مرکز آمار ایران نیز به سازمان مدیریت وابسته است. معمولا در همه کشورهای جهان سازمانی آمار را ارائه میدهد که وابستگی به دولت ندارد، مانند موسسه گالوب که به هیچوجه به دولت وابسته نیست و آمار تقریبا بهینه شدهای را منتشر میکند.
حکیمیپور در عین حال گفت: متاسفانه آمار منتشر شده توسط مرکز آمار و بانک مرکزی با هم متناقض است. به اعتقاد اقتصاددانان بسیاری از آمار سیاسی است مانند آمار تورم صفر درصدی در بهمن. بهعنوان مثال وقتی صندوق بینالمللی پول اعلام میکند که ارزش پول ملی ایران ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده ولی از آن طرف بانک مرکزی اعلام میکنند نرخ رشد اقتصادی ایران در سال گذشته ۲ درصد و امسال ۴ درصد است در حالی که سال ۹۱ هشتدهم درصد بوده است. این سوال برای اقتصاددانان مطرح میشود که چگونه ارزش پول ایران ۳۰ درصد کاهش یافته اما رشد اقتصادی هم داشتهایم! چگونه است که گفته میشود میزان بیکاری افزایش یافته اما اعلام میشود که رشد اشتغال هم داشتهایم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه بین مردم بروید و بگویید دولت گفته تورم صفر درصد است ببینید آنها چه عکسالعملی دارند، افزود: اینگونه آمارها باعث انتقاد جامعه علمی و پوزخند مردم میشود. این پوزخندها نیز یعنی عدم اعتماد مردم به خطمشیگذاران و تیم اقتصادی دولت. حکیمیپور تصریح کرد: وقتی با رسانهها مصاحبه میکنم ناامیدم، زیرا سوال اینجاست که رهیافت این همه مصاحبهها چیست. در همه کشورها از مصاحبهها بهرههایی را میگیرند و به عنوان خط مشی اقتصادی جهت مطالعه به دولت ارائه میدهند. ولی متاسفانه در دولت فعلی چنین رهیافتی را نمیبینیم و اقتصاددانان را به بیسوادی و کجاندیشی متهم میکنند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر اشتباه اساسی دولت فعلی در یکسال اخیر این است که فقط یک آلترناتیو دارند یعنی اقتصاد ایران زمانی سروسامان میگیرد که مشکل سیاست خارجی (تحریمها) را حل کنیم.
وی تاکید کرد: دولت در خصوص فرمایشات رهبر معظم انقلاب در خصوص اقتصاد مقاومتی چه اقدامی انجام داده است. هیچ کاری انجام نشده البته به صورت سمبلیک سمینارهایی برگزار شده و فقط حرف و شعار بوده است. احساس میکنم خطمشیگذاران اقتصادی دولت از بافت هماهنگ برخوردار نیست. وزیر اقتصاد تقریبا ۱۴ ماه به دولت قبلی انتقاد کرد که اینقدر تورم و رکود داشتهایم.
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه هیچ راهکار اقتصادی ارائه نشده است، تاکید کرد: وزیر اقتصاد میگوید سود تسهیلات را پایین بیاوریم اما رئیس کل بانک مرکزی میگوید دستوری نمیشود. این یعنی وجود یک نوع عدم تجانس. دولت هنوز یارانه خودش را به تولید و صنعت نداده است (۱۲۰۰ میلیارد تومان) ولی توقع داریم تولید شکوفا شود.
حکیمیپور گفت: بورس برای این سقوط کرد که سود ۲۲ درصدی پرداخت میشود و در اینصورت دیگر کسی نمیآید در صنعت و تولید سرمایهگذاری کند.
وی افزود: احساس میکنم خطمشیگذاران اقتصاد کشور دیدگاه یکجانبهنگر نیست. در صنعت دیدگاههای متفاوتی وجود دارد، علاوه بر اینکه در خصوص نگرانیهای رهبر معظم انقلاب در خصوص واردات و قاچاق هیچ کاری نشده است.
وی با بیان اینکه قاچاق ضربه هولناکی به تولید داخلی وارد میکند، تصریح کرد: واردات قاچاق سالانه ۲۰ میلیارد دلار معادل یکسوم بودجه عمرانی کشور است. از این جهت دولت باید بهطور شفاف در این زمینه کار کند. همچنین بیش از یکسال است که برای قطع یارانه اقشار ثروتمند فشار میآید اما وزیر اقتصاد میگوید نمیتوانیم کاری در این زمینه انجام دهیم.
وی اظهار کرد: کارشناسان اقتصادی پیشنهاد دادهاند که یارانه افرادی که خلاف مالیاتی دارند قطع شود اگر این کار انجام شود ۴۰ هزار میلیارد تومان به جیب دولت میرود و همین مبلغ را به تولید بدهند.
استاد دانشگاه تهران در ادامه به تفاوت آمار بانک مرکزی و مرکز آمار ایران در خصوص ضریب جینی اشاره کرد و افزود: ضریب جینی نشاندهنده توزیع عادلانه درآمدها در جامعه است، این عدد بین صفر تا یک است هر چه این عدد به سمت صفر گرایش داشته باشد نشان از توزیع عادلانه درآمدهاست. بانک مرکزی ضریب جینی را ۳۶ صدم درصد و مرکز آمار آن را ۳۹ صدم درصد اعلام کرده است. اگر آمار بهینهشدهای را نداشته باشیم تصمیمگیریهای اقتصادی با ریسک بسیار بالایی انجام میشود. بنابراین به دولت توصیه میکنم ابتدا واحد منسجم آماری ایجاد شود که آمار اقتصادی بهینه را ارائه دهد.