آرش فهیم
جنگ 33 روزه ؛ شکست رژیم اشغالگر قدس و پیروزی حزب الله لبنان به عنوان مهم ترین واقعه  آغاز قرن 21 در سینما نیز بازتاب اندکی یافته است. جنگ تابستان 2006 به عنوان یکی از نبردهای آخرالزمانی و جنگ های صلیبی جدید، بر سرنوشت جامعه بشری تأثیر زیادی گذاشت. ایستادگی جنبش مقاومت اسلامی لبنان در برابر اسرائیل و تحمیل شکستی خفت بار به این رژیم، در عمل موجب بر هم خوردن طرح خاورمیانه جدید شد. جنگی که باعث افزایش محبوبیت جریان مقاومت اسلامی نزد افکار عمومی جهان شد و پس از آن، اسرائیل دیگر جرئت حمله به لبنان را پیدا نکرد.
به طور طبیعی، کشور ایران به عنوان مهم ترین پشتیبان جبهه مقاومت در سرتاسر جهان در زمینه فیلمسازی درباره جنگ 33 روزه هم پیشتاز بوده است. تاکنون در سینمای ایران سه فیلم درباره این جنگ ساخته شده است. علاوه بر آن، ده ها فیلم مستند، کلیپ و نماهنگ هم توسط هنرمندان ایرانی در این زمینه تولید شده است. این گزارش، مروری است بر این آثار:
33روز
جمال شورجه کارگردانی است که با فیلم «33 روز» به انعکاس مستندگونه و داستانی جنگ تابستان سال 2006 پرداخت. چراکه در روایت این فیلم، مرز میان واقعیت و قصه برداشته شده است. شورجه و گروه همکارش با این فیلم کاری کرده‌اند که مخاطب أثر طی مدت حدودا 120 دقیقه گویی به زمان و مکان رویدادهای جنگ 33 روزه سفر می‌کند. بازسازی وقایع آن جنگ نابرابر و نفس‌گیر به مدد جلوه‌های ویژه شسته و رفته و دکوپاژ و قاب بندی ها و میزانسن دقیق و سنجیده فیلم به گونه‌ای صورت گرفته که گاه از یاد می‌بریم که این تصاویر همه فیلم هستند و نه خود واقعیت. شاید قابل باور نباشد که تانک‌های مرکاوا در این فیلم همگی ساخته دست تولیدکنندگان فیلم هستند و نه محصول کارخانه‌های اسرائیلی!
این فیلم علاوه بر ایران در کشور لبنان و پایتخت این کشور شهر بیروت هم به نمایش درآمد که با واکنش‌های مختلفی مواجه شد. از یک سو، استقبال عموم مردم بیروت را به همراه داشت، اما از آن سو گروه‌های وابسته به غرب نیز از نمایش فیلم «33 روز» عصبانی شدند و یکی از سینماهای نمایش دهنده این فیلم را به آتش کشیدند.
ریسمانی نزدیک تر از رگ
فیلم «ریسمانی نزدیک تر از رگ» محصول مشترک سینمای ایران و لبنان درباره جنگ 33 روزه است. داستان این فیلم که مسعود اطیابی آن را کارگردانی کرده زندگی یک خانواده لبنانی در طول ۱۶ سال اشغال جنوب لبنان است و نگاهی به مقاومت مردم در این کشور دارد.
«ریسمانی نزدیک تر از رگ» سال 90 و پس از نمایش در دومین دوره جشنواره فیلم عمار و سی امین جشنواره فیلم فجر جهت اکران به کشور لبنان رفت و با استقبال خوب مردم آن کشور مواجه شد.
این فیلم نخستین ساخته «جمعیت لبنانی هنری رسالات» با مشارکت صداوسیما است که فیلمنامه آن هم توسط عبدالقدوس الامین نوشته شده است.
تولدی دیگر
عباس رافعی هم از معدود فیلمسازان ایرانی است که فیلمی با موضوع مقاومت لبنان در جنگ 33 روزه را در کارنامه خویش و تاریخ سینمای ایران به ثبت رسانده است. این فیلم «تولدی دیگر» نام دارد و در سال 1386 ساخته شد. البته فیلم مذکور هیچ گاه در سینماها اکران نشد. چون درواقع یک تله فیلم بود که توسط شبکه جهانی الکوثر و به زبان عربی ساخته شده بود. این فیلم پس از رونمایی در بیست و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر، در شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما پخش شد.
«تولدی دیگر» روایت زهير ملوان جواني است كه براي كسب درآمد بيشتر از لبنان خارج شده و در يك كشتي كه عازم آفريقاي جنوبي است مشغول به كار است. وي هنگامي كه با خبر مي شود همسرش در جنگ گم شده به لبنان برمي‌گردد و به جستجوي همسر مفقودش مي‌پردازد...
«تولدی دیگر» یک ملودرام است که در قالبی جاده ای و حادثه‌ای بخشی از وقایع جنگ 33 روزه و ایستادگی مردم لبنان در برابر تهاجم رژیم صهیونیستی را نمایش می دهد.
لبنان؛ فیلمی
از سینمای صهیونیستی
شکست حقارت بار رژیم صهیونیستی در برابر حزب الله لبنان، در سینمای اسرائیل هم بازتاب یافته است. فيلم «لبنان» به كارگرداني «ساموئل ماعوز» کارگردان اسرائیلی فيلم چندان شناخته شده اي در ميان سينما دوستان جهان نيست. با اين حال دستگاه عريض و طويل سينماي امپرياليستي كه سرتاسر جهان را در چنبره خود گرفته و هر چند روز يك بار نيز يك جشنواره سينمايي برگزار مي كند، بخشي از فضاي تبليغاتي خود را به اين فيلم صهيونيستي اختصاص داد تا بلكه با جنجال و هياهوي جشنواره اي، عده‌اي از افراد، كنجكاو شده و به تماشاي آن راغب شوند. اين بود كه فيلم «لبنان» در شصت وششمين جشنواره فيلم ونيز ايتاليا در سال 2009 جايزه شيرطلايي را به عنوان بهترين فيلم اين جشنواره گرفت!
فيلم «لبنان» سعي دارد تا چهره خوفناک سربازان و نظاميان صهيونيست را پاك سازي كند؛ اين فيلم روايتي است درباره اولين روز حمله رژيم صهيونيستي به خاك كشور لبنان. تمام لحظات فيلم داخل يك تانك مي گذرد. چند سرباز صهيونيست درون يك تانك هستند و از دريچه آن برخي واقعيت هاي بيرون را نظاره مي كنند. به زعم فيلم، نظاميان صهيونيست به هيچ وجه جنايتكار و اشغالگر نيستند، بلكه آدم‌هايي مثبت و نيك سيرت هستند كه مردم جهان بايد براي آنها دل بسوزانند! در مقابل، هيچ اثري از مردم لبنان در اين فيلم نيست. هر از گاهي موجوداتي همچون اشباح، با چهره و ظاهري عجيب و غريب به عنوان لبناني از مقابل دوربين عبور مي‌كنند. نگاه نژادپرستانه هاليوود، در اين فيلم صهيونيستي هم موج مي زند.
فیلم های مستند جنگ 33 روزه
اما مستندسازان ایرانی در زمینه جنگ 33 روزه فعال تر بوده اند. به طوری که تعداد نسبتا زیادی فیلم مستند در این باره به ثبت رسیده است. نگارنده، در تهیه معرفی این آثار از کمک دبیرخانه جشنواره عمار برخوردار بود که جای تقدیر دارد. این آثار عبارتند از:
مستند 33 روز جنگ: مستند پنج قسمتی «33 روز جنگ» به کارگردانی محمدرضا محمدی نجات به بررسی و تحلیل نظامی این جنگ می پردازد. این مجموعه دربرگیرنده اظهارنظرهای چهره های رسمی از دو طرف جنگ و گفت‌وگوهایی با کارشناسان برجسته نظامی از چندین کشور می باشد.
نسیم حیات: این مستند به کارگردانی وحید فرجی و محمد صراف در شش قسمت حدود 25 دقیقه ای، مقاومت مردم لبنان علیه اشغالگران در طی جنگ 33 روزه رژیم صهیونیستی علیه این مردم را روایت می کند.
ضاحیه: این مستند شش قسمتی به کارگردانی مرتضی شعبانی، شامل قسمت های «زینب، کلاس درس، جوانه های نو، بچه های قانا، روزهای عیترون و ضاحیه» است. در این شش قسمت با مردمی گفت وگو می شود که خانه یا عضوی از خانواده خود را از دست داده اند، اما همچنان مقاوم ایستاده اند و و هرگاه دوربین در روبه‌روی آن‌ها قرار می گیرد می‌گویند «ما از اسرائیل نمی ترسیم...»، «با سیدحسن نصرالله هستیم تا مرگ»،«فدای سر سیدحسن.»
سلام حزب الله: این مستند 24 دقیقه ای، به کارگردانی حسین مهدویان به بررسی ریشه های وقوع جنگ 33 روزه علیه حزب الله می‌پردازد. این مستند همچنین به چگونگی شکل گیری حزب الله لبنان و آنچه از آن زمان تا اولین پیروزی حزب الله لبنان در بیرون راندن رژیم صهیونیستی از جنوب لبنان، می‌پردازد.
مقاومت اسلامی در لبنان: این مستند کوتاه به کارگردانی مرتضی پایه شناس روایتی تاریخی از اولین جرقه‌های شکل گیری حزب الله لبنان در ژوئن 1982 و اعلام موجودیت آن در 1985 است و به شکست فتنه صهیونیستی آمریکایی سال 2005 ختم می شود که موجب افزایش محبوبیت حزب الله در لبنان شد.
فرزندان جبل عامل: این مستند به کارگردانی حسین محمودیان و سید احسان اصغرزاده مروری مختصر بر مقاومت فرزندان جبل عامل، امام موسی صدر، سید عباس موسوی و سید حسن نصر الله است که با با نگاهی تاریخی، سرگذشت شکل گیری مقاومت اسلامی شیعیان در جنوب لبنان به رهبری امام موسی صدر را روایت می کند. همچنین در این مستند تصاویر کمتر دیده شده‌ای از امام موسی صدر و شهید چمران استفاده شده است.
سه سوی میدان جنگ: این مستند به کارگردانی محمدحسین مهدویان از نگاه دو خبرنگار مسیحی و رزمندگان حزب الله به روایت دقیق نبرد در دشت خیام می پردازد. نبردی که تیر خلاص مقاومت رزمندگان حزب الله در جنگ 33 روزه بود.
بازگشت از نهاریا: این مستند به کارگردانی مهدی نقویان و محمدحسین مهدویان داستان آزادی سمیر قنطار و یارانش از چنگ اسرائیلی هاست.
مستند خانه ای در حولا: این مستند به کارگردانی محمدحسین مهدویان روایتگر صحنه ای است که در آن چهار رزمنده مقاومت با گردانی از ارتش اسرائیل تن به تن جنگیدند.
جنگ پنهان: این مستند به کارگردانی وحید فرجی در جستجوی بازخوانی پرونده بمب های خوشه ای جنگ 33 روزه از منظر پزشکی، حقوق بین‌الملل، سیاسی و امنیتی، اجتماعی و انسانی است.
 سواحل اشک و زیتون: یکی از معروف ترین آثار مستند درباره جنگ 33 روزه لبنان است که به کارگردانی رضا برجی ساخته شده.این مستند 76 دقیقه ای روایتی است از 33 روز جنایات وحشیانه ی ارتش رژیم صهیونیستی از آغازین روزهای جنگ تا پایان آن، مقاومت و حضور مردم در بیروت و سایر شهرهای لبنان، آوارگان جنگی و کشتار مردم بیگناه روستای قانا. فیلم با تصاویر شادمانی مردم و شور و شعف آنان از شکست ارتش رژیم صهیونیستی پایان می یابد.
جنگ ۳۳ روزه: این مستند ضمن واکاوی فرهنگ مقاومت، دلایل محبوبیت حزب الله و سیدحسن نصرالله در بین مردم لبنان بررسی و کنکاش می‌شود.
12 تموز: این مستند به کارگردانی سعید ابوطالب به چرایی شکل گیری جنگ 33 روزه رژیم صهیونیستی علیه لبنان و نحوه عمل مقاومت اسلامی در لبنان تا پیروزی می پردازد.
بنت الجبیل: این مجموعه مستند به کارگردانی سعید ابوطالب کاری از گروه حماسه و دفاع شبکه یک سیماست که در شش قسمت و با موضوع تغییرات ساختار سیاسی لبنان بعد از جنگ 33 روزه رژیم صهیونیستی علیه این کشور تهیه شده است.
ــــــــــــــــــــــــــ
* عنوان گزارش، برگرفته از نام کتابی است نوشته مرحوم ابوالحسن علوی طباطبایی و حسن بهزاد، با موضوع تصویر جنگ ویتنام در سینما.