تشدید فشارهای جهانی به روسیه برای توقف همهپرسی در کریمه
همزمان با نزدیک شدن به زمان برگزاری همهپرسی الحاق کریمه، فشارها، تهدیدها و رایزنیهای غرب علیه روسیه هم افزایش یافته است.
فردا قرار است همهپرسی الحاق شبهجزیره «کریمه» به خاک روسیه برگزار شود؛ همهپرسی که غرب برگزاری آن را خط قرمز خود اعلام و تاکید کرده، در صورت متوقف نشدن آن، روسیه را به «شدت» تنبیه خواهد کرد.
«جانکری» وزیر خارجه آمریکا که روز پنجشنبه به خاطر مباحث مربوط به بودجه وزارت خارجه این کشور برای سال 2015 در مجلس نمایندگان حاضر شده بود، برای چندمین بار طی هفتههای گذشته تهدید کرد، هم آمریکا و هم اروپا آماده اتخاذ «اقدامات تنبیهی شدید» علیه روسیه هستند، مگر اینکه این کشور دست از «تحرکات» خود در شبهجزیره کریمه بردارد. سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز همزمان اعلام کرد «حضور 20 هزار نظامی مسلح روسیه در کریمه پیش از برگزاری همهپرسی در این جمهوری خود مختار، میتواند باعث جدایی آن از اوکراین و الحاق به روسیه شود.» وی در ادامه ضمن «غیرقانونی» اعلام کردن برگزاری این همهپرسی «مسکو» را به «تجاوز به خاک اوکراین» محکوم کرد. از سوی دیگر، «جی کارنی»، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید نیز روز پنجشنبه تهدید کرد «اگر روسیه به حاکمیت اوکراین احترام نگذارد، باید هزینههای آن را بپردازد.» وی اطمینان داد، روسیه از سوی غرب تحریم خواهد شد.
آمریکاییها همچنین قطعنامهای را تهیه و به شورای امنیت سازمان ملل تقدیم کردهاند واشنگتن در این قطعنامه از کشورهای عضو خواسته نتایج همهپرسی را که به اعتقاد بسیاری از رسانهها و کارشناسان، به الحاق کریمه به روسیه منتهی خواهد شد، به رسمیت نشناسند. مسکو اما اعلام کرده این قطعنامه را وتو خواهد کرد. در واکنش به این تهدیدها، روسها اعلام کردند، همه پرسی در روز مقرر برگزار خواهد شد. مسکو همچنین از سازمان امنیت و همکاری اروپا خواست با اعزام ناظر، بر این همهپرسی نظارت کند.
پس از این موضعگیریها، نوبت به تحرکات طرفین درگیری رسید تا بدین ترتیب هر یک، جدیت خود در راهی که برگزیده را نشان دهد. خبرگزاری رویترز نوشت، روز پنجشنبه شماری از جنگندههای اف16 آمریکا در پایگاه هوایی «لاسک» لهستان مستقر شدند. سفارتخانه آمریکا در ورشو ضمن تایید این خبر تصریح کرد، استقرار این جنگندهها نشان از تعهد آمریکا به مسئولیتهای دفاعی خود در قبال متحدانش دارد!
دولت نارنجی اوکراین اما از کاخ سفید خواست، به ارتش این کشور کمک نظامی کند. ایالات متحده اعلام کرده در حال بررسی این درخواست است. کیف از آمریکا سلاحهای کشنده، غیرکشنده، مهمات و همکاریهای اطلاعاتی خواسته است اما واشنگتن فعلاً با هدف کاستن از تنشها با روسیه، این درخواست را رد کرده است.
رئيس جمهور موقت اوکراین نیز اعلام کرده،«روسیه قصد حمله به خاک کشورش را دارد.» بنابراین ارتش اوکراین در حال آمادهباش کامل جنگی قرار گرفته است. وی در عین حال از «جامعه» جهانی کمک خواست.
در طرف دیگر، خبرهایی از تحرکات تازه نظامیان روسی به گوش میرسد. به گزارش «رویترز»، روسیه رزمایش تازه خود را با حضور 8500 نظامی و یگانهای توپخانهای و موشکی آغاز کرده است. آنطور که این خبرگزاری انگلیسی نوشته، وزارت دفاع روسیه با صدور بیانیهای ضمن تایید این خبر اعلام کرد. رزمایش فوق در منطقه جنوبی روسیه و نزدیک مرزهای اوکراین برگزار میشود.
در عین حال، ساعاتی پس از اعلام خبر استقرار جنگندههای آمریکایی در خاک لهستان، روسیه نیز شش فروند جنگنده سوخو، در بلاروس مستقر کرد.
به گزارش خبرگزاری «ریانووستی»، این جنگندهها از نوع «سوخو27» بوده و در منطقه «بابرویسک» بلاروس مستقر شدهاند. طی روزهای گذشته روسها سه فروند هواپیمای ترابری نظامی دیگر خود را در منطقه «ماگیلوسک» بلاروس مستقر کرده بودند. رئیس جمهور «بلاروس» روز چهارشنبه گذشته از روسیه خواسته بود دستکم 15 فروند جنگنده در این کشور مستقر کند.
روسیه طبق یک توافقنامه همکاری دفاعی با بلاروس از سال 2013 میتواند اسکادران جنگندههای سوخو-27 در این کشور مستقر کند.
همزمان با افزایش تنشها و نگرانیها از وقوع جنگ، روز گذشته وزرای خارجه روسیه و آمریکا در لندن دیدار کردند.
برخی رسانهها و کارشناسان اعلام میکنند، به دلیل بالا بودن خطر و هزینههای جنگ هیچ یک از طرفین به رغم رجزخوانیهایی که میکنند، تمایلی به جنگ ندارند. این کارشناسان به برخی موضعگیریهای مقامات آمریکا و روسیه استناد میکنند. به عنوان مثال «ویتالی چورکین» نماینده دائم روسیه در سازمان ملل تصریح کرد، مسکو قصد جنگ با اوکراین را ندارد و اصلاً تمایلی به وخامت اوضاع در این کشور از خود نشان نداده و نخواهد داد. وی این اظهارات را روز پنجشنبه و در جریان برگزاری نشست شورای امنیت که به خاطر بحران اوکراین برگزار شده بوده بر زبان راند.
«آنگلا مرکل»، صدر اعظم آلمان نیز استفاده از گزینه نظامی برای حل بحران اوکراین را «مردود» دانسته اما برکارآمد بودن گزینه تحریم تأکید کرده است.
«آرسنی یاتسنیوک» نخستوزیرموقت اوکراین نیز در جلسه پنجشنبه شورای امنیت اعلام کرد، متقاعد شده که روسها خواهان جنگ نیستند. وی در عین حال ابراز امیدواری کرد مسکو با آنها بر سر بحران کریمه مذاکره کنند. روسها اعلام کردهاند دولت رنگی اوکراین را به رسمیت نمیشناسند.
شبکه تلویزیونی المیادین هم طی تحلیلی پیشبینی کرد، روسیه و آمریکا به زودی به توافق خواهند رسید.
به گزارش ایسنا شبکه خبری المیادین اعلام کرد نشانههایی از توافق میان روسیه، آمریکا و اروپا درباره بحران اوکراین وجود دارد. این شبکه اعلام کرد: براساس این توافق، منافع سه طرف به یک اندازه حفظ شده و شبه جزیره کریمه بدون آنکه بعدها به روسیه بپیوندد، از اختیارات گستردهای برخوردار خواهد بود که این اختیارات منافع روسیه را نیز تأمین خواهد کرد.
درگیری در «دونتسک»
دو روز گذشته برخی مناطق شهر «دونتسک» اوکراین نیز به شدت ناآرام بود. براساس گزارشهای رسیده شمار زیادی از هواداران «ویکتور یانوکوویچ»، رئیس جمهور سابق اوکراین در این شهر با هواداران دولت جدید و رنگی این کشور درگیر شدند. شدت این درگیریها به حدی بود که باعث مجروح شدن دستکم 50 نفر از طرفین شده است. در این ناآرامیها سه نفر نیز کشته شدند. برخی گزارشها حاکی است، در جریان ناآرامیهای اخیر که به کودتای رنگی علیه «یانوکوویچ» منجر شد، افراطیها و نژادپرستان موفق شدهاند مقادیر زیادی سلاح به سرقت ببرند، به گزارش واحد مرکزی خبر،یک منبع در وزارت کشور اوکراین دیروز (جمعه) اعلام کرد، اواخر فوریه مقادیر زیادی سلاح گرم از انبارهای نیروهای امنیتی منطقه «لووف» غرب اوکراین از سوی گروههای تندرو به سرقت رفته است. وی سلاحهای سرقت رفته را 5000 قبضه کلاشینکف، حدود 3000 قبضه ماکاروف، 123 قبضه مسلسل، 500 نارنجک جنگی و مقدار قابل توجهی مهمات عنوان کرد!
سایر رویدادها
* دبیر کل پیمان امنیت دسته جمعی از افزایش «شدید» فعالیتهای جاسوسی ناتو در مرزهای بلاروس خبر داد. وی همچنین تأکید کرد نمیتواند در برابر افزایش توانمندیهای هوایی نیروهای ناتو در مرزهای بلاروس بیتفاوت باشد.
* واشنگتن پست و یورونیوز، دو رسانه مطرح آمریکا و اروپا اعلام کردند، بررسیهای آنها نشان میدهد، اکثریت ساکنان کریمه متمایل به روسیه هستند و در صورت برگزاری همهپرسی، به الحاق کشورشان رأی خواهند داد. «امید به داشتن زندگی بهتر» دلیل تمایل مردم به روسیه عنوان شده است.
* رئیس کمیته همهپرسی شبه جزیره کریمه اعلام کرد، احتمالاً یک روز پس از برگزاری همهپرسی یعنی روز دوشنبه 26 اسفند، نتایج همهپرسی اعلام میشود.