هادی رستمی‌مراد
زمانی که نتانیاهو نخست‌وزیر افراطی و تندرو رژیم صهیونیستی در بهمن ماه 1391 در سودای به قدرت رسیدن در پست نخست‌وزیری در حال رایزنی و مشورت با احزاب و جناح‌های سیاسی همفکر با وی بود، گمان روزی را نمی بردکه در صحنه سیاسی این رژیم به چهره‌ای منفور از سوی مخالفین سیاسی تبدیل شود. روند تصاعدی این امر تا به امروز به گونه‌ای رشد یافته است که حتی متحدان غربی و آمریکایی نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی؛ رغبت چندانی به ادامه حیات سیاسی وی ندارند. درخصوص بررسی چرایی این امر باید دو متغیر را در این رابطه مدنظر قرار داد.
چالش‌های داخلی در رژیم صهیونیستی
مهمترین عامل مهم قابل بیان، گسترش دامنه اختلافات بین مقامات صهیونیستی در عرصه‌های مختلف است. یکی از مهمترین این مسائل موضوع مذاکرات سازش است. در حالی که احزاب چپ به دنبال گشایشی در باب مذاکرات با طرف فلسطینی هستند، جناح افراطی حاکم بر این رژیم با هرگونه مصالحه و دادن امتیاز به طرف فلسطینی مخالف است. عمق این اختلافات به حدی گسترش یافته است که مقامات صهیونیستی از بیان این موضوع در سطح رسانه‌های این رژیم نیز واهمه‌ای ندارند. در این باره می‌توان به برخی موارد اشاره داشت. ایهود اولمرت نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی در اظهارنظری گفت: بنیامین نتانیاهو صلح را محقق نخواهد کرد. ما امروز در لحظه‌ای سرنوشت‌ساز وتعیین‌کننده قرار داریم که در آن می‌توان به صلحی دست یافت که ضامن امنیت اسرائیل و یهودی بودن آن باشد و کشور فلسطین نیز در کنار آن تشکیل شود.
موضوع دیگری که موجب نگرانی دولتمردان صهیونیستی شده است، گسترش بحران اقتصادی در این رژیم است کاهش ارزش پول، افزایش بیکاری، گسترش اعتراضات اجتماعی، بیکاری کارگران، شکل‌گیری اعتصابات از جمله دلایلی است که نارضایتی اجتماعی را در این رژیم تشدید کرده است.
ظرف دو سال گذشته، سرزمین‌های اشغالی شاهد تظاهرات‌های گسترده‌ای علیه سیاست‌های اقتصادی رژیم صهیونیستی بوده است و بزرگ‌ترین تظاهرات تاریخ این رژیم سال گذشته علیه سیاست این رژیم رقم خورد.
اگر در کنار مشکلات اقتصادی، معضلات اجتماعی نیز در نظر گرفته شود، عمق فاجعه بیشتر نمایان خواهد شد؛ مواردی نظیر گسترش فساد مالی در بین دولتمردان، تبعیض گسترده بین شهروندان این رژیم از آن جمله‌اند.
موضوع دیگری که گریبانگیر نتانیاهو است، فشار احزاب مذهبی و تندرو درباره مذاکرات سازش است. از آنجا که در زمان انتخابات پارلمانی این رژیم، حزب نتانیاهو نتوانست اکثریت پارلمان را برای تشکیل دولت به دست آورد؛ لاجرم با احزاب راست و مذهبی دست به ائتلاف زد، امری که قدرت مانور وی را برای تصمیم‌گیری در موضوعات مختلف به شدت کاهش داده است. بنابراین هرگونه اقدام وی برای دادن امتیاز به طرف فلسطینی منجر به خروج این احزاب از ائتلاف و فروپاشی دولت را به همراه خواهد داشت. در این رابطه حزب راست گرای بیت یهودی به رهبری «نفتالی بنت» وزیر اقتصاد و تجارت رژیم صهیونیستی تهدید کرد اگر بر سر مرزهای 67 توافقی با تشکیلات خودگردان انجام شود از کابینه ائتلافی نتانیاهو خارج خواهد شد.
چالش‌های بین‌المللی
رویکرد اتخاذ شده از سوی نتانیاهو، موجب تعمیق و گسترش چالش‌های متعدد برای این رژیم در عرصه بین‌المللی شده است. مهم‌ترین چالش در این عرصه گسترش اختلافات بین مقامات صهیونیستی و آمریکایی در موضوعات مختلف است. امری که در سال‌های اخیر بی‌سابقه بوده است.
از جمله چالش‌های غرب با رژیم صهیونیستی باید به موضوع شهرک‌سازی اشاره داشت. اصرار نتانیاهو بر گسترش شهرک‌سازی تنش بین روابط این رژیم با کشورهای غربی را به دنبال داشته است. نتانیاهو معتقد است که هرگونه توافق‌نامه بین اسرائیل و فلسطین باید دربر دارنده مصالح اسرائیل از جمله ادامه شهرک‌سازی و حفظ امنیت شهرک‌ها، حفظ امنیت اسرائیل و همچنین خلع سلاح تشکیلات خودگردان باشد. احضار سفرای رژیم صهیونیستی در چند کشور اروپایی و اقدام متقابل اسرائیل را باید در همین راستا مورد ارزیابی قرار داد.
از طرفی تلاش‌های جان‌کری وزیر خارجه آمریکا نیز با مخالفت جدی دولتمردان اسرائیلی مواجه گشته است. در این رابطه موشه یعلون وزیر دفاع اسرائیل ضمن مخالفت با طرح جان‌کری، وی را متهم به وسواس مبهم در روند مذاکرات سازش کرده است.
از سوی دیگر اقدامات مغایر با قوانین بین‌المللی از سوی رژیم صهیونیستی دامنه گسترده‌ای از مخالفت‌ها را در کشورهای مختلف به همراه داشته است. تحریم دانشگاهی، اقدامات قضایی برای تعقیب مقامات صهیونیستی، تحریم خرید کالاهای تولیدی رژیم صهیونیستی از جمله اقداماتی است که حتی از طرف کشورهای دوست و متحد این رژیم درحال پیگیری است.
درهمین رابطه رئیس سابق سازمان امنیت داخلی رژیم صهیونیستی (شین‌بت) که به کشور دانمارک سفر نموده بود به دنبال شکایت هواداران فلسطین از ترس بازداشت به دست پلیس دانمارک با عجله به سفرش خاتمه داد و این کشور را ترک کرد.
مجموع عوامل مذکور، گویای گسترش نفرت از سیاست‌های افراطی نخست‌وزیر اسرائیل از یک‌سو و در انزوای سیاسی قرار گرفتن این رژیم در عرصه بین‌المللی از سوی دیگر است. نکته جالب توجه این‌که مسئولین صهیونیستی نیز به این امر اقرار و اعتراف دارند.
در مجموع می‌توان گفت، نارضایتی‌های داخلی در رژیم صهیونیستی و ناامیدی متحدان این رژیم از سیاست‌های افراطی نتانیاهو، موجب سست شدن پایه‌های دولت این رژیم گردیده است. باتوجه به افزایش شکاف‌های داخلی در این رژیم، امکان فروپاشی دولت نتانیاهو در آینده متصور است و باید منتظر بود که عمر دولت نتانیاهو همانند عمر دولتمردان سابق این رژیم؛ عمری کوتاه و گذرا داشته باشد و باتوجه به رویگردانی متحدان خارجی و همچنین افکار عمومی داخل اسرائیل از نتانیاهو و حزب لیکود، این احتمال که حزب کار بتواند قدرت را در آینده سیاسی این رژیم به دست آورد؛ دور از تصور است.
نکته مهمی که ورای تغییر دولت‌ها در این رژیم وجود دارد این است که مجموعه عوامل موجود از جمله بی‌ثباتی سیاسی، شکاف‌های اجتماعی، فساد گسترده مقامات صهیونیستی به همراه افزایش نفرت و انزوای روزافزون این رژیم در بین افکار عمومی دنیا؛ زمینه‌های اضمحلال و فروپاشی این رژیم پوشالی را به همراه خواهد داشت.