دو نوع نگاه به جهان هستي و آفرينش وجود دارد. عده‌اي معتقدند که اين جهان و انسان‌ها و کرات و کهکشان‌ها، همه به صورت کاملا اتفاقي و تصادفي به وجود آمده است، اما برخي ديگر از جمله انبياء، معتقدند که اين جهان براساس يک تدبير حکيمانه آفريده شده است و در مسیر خاصي نيز جهت داده شده است.
اگر پذيرفتيم که اين دنيا بر اساس تدبير است، جاي اين سؤال باقي مي‌ماند که اين چه تدبيري است که انسان‌ها دائم در حال تحول هستند؟ از طرفي نوع زندگي انسان‌ها دائم در حال تغيير بوده است و لذا سال‌ها در جنگل‌ها و غارها زندگي مي‌کردند و کم‌کم به شکل امروزي در‌آمده‌اند و از طرف ديگر، در رفتار آنها نيز تحولات زيادي يافت مي‌شود و گاه در يک لحظه تغيير مسير مي‌دهند.
همان کساني که به پيامبر(ص)، ايمان آورده و نماز مي‌خواندند و روزه مي‌گرفتند، در مدت کوتاهي به‌گونه‌اي تغيير مسير دادند که نوه رسول‌خدا(ص) را به فجيع‌ترين وضع کشتند؛ در انقلاب اسلامي نيز افرادي بودند که زحمت‌ها کشيده و شکنجه‌ها را تحمل کردند و خدماتي براي انقلاب داشتند، اما به ناگاه عقب‌گرد کردند. لذا اگر خدا تدبير کرده است، اين تحولات براي چيست؟
مختاربودن انسان؛ نشانه قدرت خدا
 هيچ فيلسوفي نتوانسته پاسخ مناسب و کاملي به سؤال فوق بدهد، نهايت سخن فلاسفه اين است که در مجموع؛ عالم داراي خوبي‌ها و بدي‌هايي است، اما خوبي‌ها بيش از بدي‌هاست که ارزش وجود داشتن جهان را توجيه مي‌کند؛ اما دين جواب ديگري دارد.
اختيار ويژگي انسان است، مختار بودن انسان، کمال قدرت خدا را نشان مي‌دهد؛ چرا که خداوند موجودي را آفريده که بر خلاف فرشتگان و حيوانات، مي‌تواند خودش با انتخاب راه صعود يا نزول، مسير سعادت يا شقاوت را طي کند.
خداوند مرگ و زندگي را براي انسان‌ها آفريده و زمينه را براي انتخاب فراهم کرده تا نيکوکار و بدکار مشخص شوند، قرآن، اسم اين سنت را آزمايش و امتحان نهاده است؛ لذا اين دنيا محل امتحان است، بلکه محل امتحانات دائمي است.
انقلاب اسلامي يکي از آزمايش‌هاي اجتماعي است، در عصر تاريک ستمشاهي، يکي از نوادگان پيامبر(ص) که راه جدش را به خوبي آموخته بود، فرياد برآورد و همگان را آگاه کرد که اين مسيري که مي‌پيمائيم اشتباه است؛ افرادي که از سخن وي آگاه شدند نيز او را همراهي کرده و حتي حاضر به تحمل شکنجه ها، زندان رفتن‌ها و حتي جان دادن شدند؛ مادراني هم فرزندان خود را با دست خود براي شهادت پروراندند تا تحولي به نام انقلاب اسلامي رقم بخورد.
وجود امتحانات سبب کمال و پيشرفت انسان‌ها مي‌شود، در گرو همين امتحانات است که يک نوجوان 13 ساله، کاري مي‌کند که امام(ره)، او را رهبر خود مي‌خواند؛ لذا اين امتحانات سبب مي‌شود تا استعدادها به فعليت برسد.
در تاريخ ايران، حادثه‌اي به عظمت قيام امام‌(ره) و انقلاب اسلامي نمي‌شناسم، حادثه‌اي که نه فقط براي مردم ايران، بلکه براي همه کشورهاي منطقه و حتي تمام عالم مؤثر بود و هنوز نمي‌توانيم ارزيابي کنيم که امام(ره) چه کرد و يا به تعبير بهتر، خدا به دست امام(ره) چه تحولي را پديد آورد.
همه ما، لحظه به لحظه در معرض امتحانات الهي هستيم، بايد ببينيم وظيفه ما در هر لحظه چيست و فرض کنيم اگر خدمت امام زمان(عج) مي‌رسيديم، امام زمان(عج) از ما چه توقعي داشت.
بالاترين نعمت خداوند به جامعه ايران
هرکس به عذابي مبتلا شود، به خاطر دنباله‌روي ازهوي و هوس بوده و هر کس به سعادتي رسد، مرهون اطاعت الهي بوده است، لذا نبايد به خاطر خوشي دوستان، هم‌حزبي‌ها، آشنايان و حتي پدر و مادر، از انجام وظيفه و اطاعت خداوند، غافل شويم؛ چرا که روزي مي‌آيد که حتي پدر و مادر نيز فرزند خود را رها کرده و به فکر خويشند.
هر نعمتي که از خداوند دريافت مي‌کنيم، در مقابل آن، وظيفه‌اي نيز داريم، امروز بالاترين نعمتي که خداوند به جامعه ايراني داده است، رهبري فرزانه است؛ که مي‌توانيد کانديداهاي رياست جمهوري آمريکا را با رهبري انقلاب مقايسه کنيد؛ امروز کانديداهاي بزرگترين کشور دنيا از لحاظ ثروت و علم و صنعت، سخناني را بيان مي‌کنند که خود آمريکايي‌ها نيز از آن خجالت مي‌کشند، اما رهبري ايران، که از حيث دورانديشي، خيرخواهي، حسن تدبير و صبر کم نظير است، نه تنها خود بسيار ساده زندگي مي‌کند، بلکه از همان روز اولي که بر سرکار مي‌آيد، فرزندان خود را از ورود به امور اقتصادي منع مي‌کند تا جايگاه رهبري پاک بماند و فردا روزي نگويند که بستگان رهبري 8 هزار ميليارد اختلاس کرده‌اند!
بیانات آيت‌الله مصباح يزدي (دام ظله) در جمع جامعه پزشكي سپاه الغدير استان يزد ؛ قم‌؛ دی ماه 95
زلال بصیرت روزهای  پنج‌شنبه منتشر می‌شود.