چرا انتفاضه سوم با انتفاضههای قبلی متفاوت است؟(گزارش خبری)
خیزش جدید مردمی در فلسطین (انتفاضه سوم) هر چند دیر آغاز شد اما آنچنان قاطع و استوار شروع شد که برخی تحلیلگران پیشبینی میکنند «زوال» و «نابودی» رژیم صهیونیستی زودتر از آنچه تصور میکردند اتفاق بیفتد؛ چرا که این انتفاضه بسیار عمیقتر و متفاوتتر از دو انتفاضه پیشین است.
صاحبنظران سیاسی علل گوناگون را در وقوع چنین انتفاضهای عنوان میکنند که مهمترین آن «به دست گرفتن انقلاب توسط خود مردم فلسطین» است نه احزاب و گروههای فلسطینی. در این باره روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز مقالهای به قلم «توماس فریدمن» به چاپ رسانده که نگاهی بر آن روشن میسازد که از دیدگاه غربیها نیز این انتفاضه، با انتفاضههای قبل فرق میکند. البته فریدمن معتقد است دلایل خطرناکتر از انتفاضه هم هست که موجودیت اسرائيل را تهدید میکند. به اعتقاد فریدمن اما واقعیت دیگر این است که فلسطینیها با شرایط انسانی نابهنجاری روبهرو هستند. اکثر آنها بهویژه یهودیان عرب یا آفریقاییتبار در فقر به سر میبرند، از امکانات آموزشی و بهداشتی محرومند و از منازعات طولانی با اسرائیل نیز خسته شدهاند.
این شرایطی است که در انتفاضههای قبلی نیز وجود داشت اما این انتفاضه دارای ویژگیهایی است که آن را از انتفاضههای قبلی متمایز میسازد و آن شرایط داخلی و خارجی خود اسرائيل است. اسرائيل امروزی از سنگ یا بمبهای انتحاری نمیترسد ترس آنها از بایکوت و منزوی شدن از سوی جهانیان بهویژه کشورهای غربی است. فشار افکار عمومی غربی بر اسرائیل آنچنان است که نه تنها سیاست بلکه اقتصادشان را نیز تحت تاثیر قرار داده و اگر وضع به همین منوال پیش برود با ورشکستگی اقتصادی مواجه خواهند شد.
سفر اخیر جان کری وزیر خارجه آمریکا به اسرائيل دقیقا با همین هدف صورت گرفت و کاخ سفید هشدارهایی را برای مقامات تلآویو به ارمغان آورده بود که مهمترین آنها منزوی شدن و بایکوت اقتصادی اسرائیل بود.
کری تهدید کرده بود که اگر اسرائیلیها هر چه سریعتر به مذاکره و سازش با فلسطینیها روی نیاورند و راهحل دو دولت را نپذیرند باید منتظر عواقب بدتری باشند.
«لاییر لاپید» وزیر دارایی اسرائیل نیز هشدار داده بود که اگر وضع به همین منوال پیش برود و اسرائیل متحمل هزینههای جنگ و منازعه با فلسطینیها باشد، اقتصاد رو به ورشکستگی خواهد رفت، چرا که از یک سو باید متحمل هزینههای فراوان باشند و از سوی دیگر با عدم سرمایهگذاری کشورهای غربی در اسرائیل مواجه خواهند شد.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص نیز به این واقعیت اشاره کرده است که هلند و برخی از کشورهای غربی اسرائیل را تهدید کردهاند که در صورت عدم مصالحه با فلسطینیها و تداوم بیثباتی و ناامنی در منطقه از سرمایهگذاری در اسرائيل منصرف خواهند شد و این مسئله یعنی نابودی بانکهای بزرگ اسرائیل؛ بانکهایی که در کرانه باختری هم شعبه دارند.جروزالم پست نیز با انتشار گزارشی اعلام کرده که بزرگترین بانک دانمارک یعنی «دانسکه» تهدید کرده که بانکهای اسرائيل را بایکوت خواهد کرد.
از دلایل دیگر تفاوت انتفاضه سوم با انتفاضههای قبلی این است که محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین دیگر نمیتواند انتفاضه را چند سال به عقب بیندازد چرا که ملت فلسطین خودشان به صحنه آمدهاند و مدیریت انتفاضه را برعهده گرفتهاند.دلیل دیگر این است که شاید ارتش اسرائیل و نظامیان آن از سلاحهای پیشرفتهای برای مقابله با فلسطینیها برخوردار باشند اما از نظر روانی آمادگی چندانی ندارند زیرا درگیر شدن در جنگهای قبلی اسرائیل با فلسطینیها ضررهای جبرانناپذیری به روح و روان آنها وارد کرده است. مسئله دیگر این است که انقلابیون فلسطینی از انقلابهای کشورهای دیگر پیروی میکنند و رهبرانی مانند «نلسون ماندلا» الگوی آنها است و مقاومت را از این رهبران انقلابی الگو گرفتهاند.
عامل دیگری که اسرائیل را با فشار از درون مواجه کرده مسئله مهاجران بهویژه مهاجران آفریقایی است که از وضعیت خود در اسرائیل ناراضی هستند و به دولت اسرائیل فشار میآورند؛ بنابراین اسرائیل چارهای ندارد جز اینکه به مصالحه روی بیاورد. اما اگر این دولت همچنان به سیاستهای خود ادامه دهد، شهرکسازیها را خاتمه ندهد و با فلسطینیها به توافق نرسد، مسلما نمیتواند انتظار داشته باشد که کشورهای اروپایی و آمریکا همچنان به این رژیم وفادار بمانند.