جرعه های معرفت - شرح حدیث معصومین(ع) در کلام رهبر انقلاب
حدود عمل مسلمانان در قبال هم
عن امیرالمومنین(ع) عن رسول‌الله(ص) انه قال: ان الله تعالی جعل الاسلام دینه و جعل کلمهًْ الاخلاص حصنا له، فمن استقبل قبلتنا و شهد شهادتنا و احل ذبیحتنا فهو المسلم، له مالنا و علیه ما علینا.(1)
«امیرالمومنین(ع) از قول پیامبر اکرم (ص) نقل می‌کند که فرمود: خدا اسلام را دین خود قرار داد و کلمه اخلاص را حصار محکم خود قرار داد؛ پس هر که به سوی قبله ما رو کند و شهادت ما را به زبان جاری کند و ذبح شده ما را حلال بداند، مسلمان است و هرچه به نفع او است به نفع ما است و هرچه به ضرر او است به ضرر ما است.»
***
- ان الله تعالی جعل الاسلام دینه؛ امیرالمومنین(ع) از قول پیامبر(ص) می‌فرماید: خدا [اسلام را دین خود قرار داد. در اینجا اسلام، غیر از آن معنای لغوی اسلام است که به معنای تسلیم است. اسلام یعنی همین مجموعه معارف و مقرراتی که در این دین شریف- در دین خاتم- وارد شده است.
- وجعل کلمهًْ الاخلاص حصنا له؛ و کلمه اخلاص- یعنی «لا اله الا الله»- را حصار خود قرار داد؛ یعنی این را مثل یک قلعه‌ای، مثل یک حصاری قرار داد که هرکس وارد آن شد، در امان الهی است، مورد رعایت الهی است. حالا در آن حدیث معروف«سلسله الذهب»،(2) این امان، امان نهایی و اخروی و دائمی است و در اینجا ناظر به مسئله زندگی بشر، جامعه بشر و ارتباطات بشری است.«حصنا له» یعنی این را وسیله آرامش و امان و حفظ قرار داد برای هرکس که وارد این چارچوب و حصار بشود.
- فمن استقبل قبلتنا و شهد شهادتنا و احل ذبیحتنا فهو المسلم؛ نتیجه این می‌شود که او مسلمان است؛ یعنی بقیه اختلافاتی که در ذیل اینها قرار می‌گیرد انسان را از حصار اسلام- حصار اسلام به معنای تحقق اراده الهی در زندگی بشر از لحاظ ارتباطات- خارج نمی‌کند؛ بقیه اختلافات داخل خودشان است؛ همه در این حصار جمعند.
عرض کردیم مضمون این ]حدیث[ با مضمون حدیث سلسله الذهب فرق دارد؛ آنجا «امن من عذابی» است که ناظر به زندگی اخروی و زندگی نهایی و عاقبت امر هر انسانی است؛ آن یک چیز دیگر است. آنجا «لا اله الا الله» را بحقیقته بایستی فراگرفت و به آن گروید و قبول کرد که آن وقت امن از عذاب الهی در آن هست؛]اما[ در اینجا نه؛ اینجا مسئله، مسئله زندگی است، ارتباطات جامعه و افراد با یکدیگر؛ یعنی امروز
]اینکه[ امت اسلامی قبله واحدی دارند، شهادت واحد دارند، ذبیحه همدیگر را حلال می‌دانند، ملاک برای ورود در حصار اسلام و حصن اسلام و مسلم بودن است.
- له ما لنا و علیه ما علینا؛ ]آن وقت[ هرچه به نفع او است، به نفع ما است؛ هرچه به ضرر او است، به ضرر ما است؛
]یعنی[ دشمنان هم که به او حمله بکنند- مثل رژیم صهیونیستی یا آمریکا که به مسلمان‌ها حمله می‌کنند- در واقع به ما حمله کرده‌اند؛ چرا؟ چون آن کسانی که مورد حمله‌اند، در این امور با ما شریکند]پذیرش قبله، شهادت واحد و پذیرش ذبیحه[.
* شرح حدیث در ابتدای درس خارج، 1384/1/22، به نقل از کتاب: نسیم سحر
_______________
1- نوادر راوندی، ص 140
2. امالی صدوق، مجلس چهل و یکم، ص 235؛ حدیث منقول از امام رضا(ع) از پدرانش از رسول‌الله(ص) و ایشان از جبرئیل و او از طرف خدای عزوجل که فرمود:«کلمهًْ لا اله الا الله» حصنی فمن دخل حصنی امن من عذابی» (کلمه لا اله الا الله، دژ من است، هرکس وارد دژ من شود، از عذابم در امان است)