امیر صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش در گفتوگوی تفصیلی با کیهان
امروز راز تاکیدات مجدانه و مصرانه رهبر انقلاب درباره پدافند هوایی برای همه مکشوف شده است
معظمله در 10 سال اخیر بیش از 600 مرتبه به اولویت و اهمیت پدافند هوایی، اشاره و تاکید فرمودهاند
مجتبی باجلان
سرویس سیاسی-
شاید بتوان با قطعیت ادعا کرد نیروهای مسلح اعم از ارتش، سپاه، بسیج، نیروی انتظامی و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بعنوان یکی از ارکان مستحکم جمهوری اسلامی ایران در طول چهل سال گذشته بیشترین سطح تماس و مقابله را با تهدیدات و توطئههای دشمنان داشتهاند که از جمله آنها میتوان تحرکات تجزیهطلبانه، کودتای نظامی، جنگ تحمیلی هشت ساله، ترور و ناامنی، تهدیدات ناشی از جنگهای کشورهای همسایه و حضور بیگانگان در اطراف کشور، فتنههای پیچیده امنیتی داخلی، گسترش تروریسم تکفیری در منطقه غرب آسیا و ... را برشمرد.
پدافند هوایی کشورمان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پیشرفتهای زیادی داشته و با پوشش راداری بیش از ۳۶۰۰ نقطه راداری کشور گستردگی فراگیر دارد و کارآیی خود را در حفظ آسمان ایران اسلامی از پرندههای متخاصم و بهبود تردد هوایی و مراقبتهای اطلاعاتی فرامنطقهای نشان داده است.
پدافند هوایی از جمله موضوعاتی است که دائما مورد تاکید حضرت آیتالله خامنهای فرمانده معظم کل قوا بوده و به دلیل مشترک بودن این حوزه میان ارگانهای نظامی(ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و بسیج) از حساسیت و اهمیت ویژهای برخوردار است. امیر سرتیپ علیرضا صباحیفرد فرمانده ۵۶ ساله نیروی تازه تاسیس پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که در سال ۱۳۶۳ به استخدام نیروی هوایی ارتش درآمد و پس از طی دوره تخصصی عملیات زمین به هوا، تا پایان جنگ تحمیلی در جبههها حضور داشت که در این ایام موفق به انهدام ۵ فروند هواپیمای دشمن و اسارت ۳ خلبان بعثی شد.
فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش تاکنون در مسئولیتیهایی چون فرماندهی یگان پدافندی مناطق عملیاتی نفتخیز گچساران در دوران دفاع مقدس، فرماندهی یگان پدافندی ولایت، فرماندهی یگان پدافندی شهید مطهری، فرماندهی گروه پدافندی واکنش سریع شهید ستاری، فرماندهی منطقه هوایی تهران، جانشینی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) و فرماندهی این قرارگاه را برعهده داشته که در مجموع طول دوره خدمتی خود ۶۹ بار مورد تشویق قرار گرفته است.
امیر صباحیفرد که در خردادماه سال ۱۳۹۷ به فرماندهی قرارگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء منصوب شد، یک سال بعد (خردادماه ۱۳۹۸) به دنبال تشکیل نیروی پدافند هوایی بعنوان نیروی چهارم ارتش جمهوری اسلامی ایران از سوی فرمانده معظم کل قوا به فرماندهی این نیرو منصوب شد. مصاحبه پیش رو حاصل گفتوگوی تفصیلی کیهان با امیر علیرضا صباحیفرد است که در ادامه میآید:
* امیر در ابتدای بحث به طور مختصر اشارهای به فعالیت پدافند هوایی و ارتباط امروز قرارگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء با سایر نیروهای مسلح بفرمایید.
- پدافند هوایی برابر اوامر مصرحه فرماندهی معظم کل قوا (مدظلهالعالی)، وظیفه دفاع از آسمان جمهوری اسلامی ایران را دارد. ایشان در صدها جمله بر این امر تاکید داشتند که پدافند هوایی در خط مقدم دفاع از آبرو، حیثیت و تمامیت نظام جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. پدافند هوایی طی سالیان گذشته و در حال حاضر با تاکید بر مدیریت آسمان کشور تمام تلاش خود را بر حفظ و صیانت از آسمان و همچنین تامین امنیت و ایمنی هوا و فضای کشور به کار بسته است.
با گذشت سالیان پس از جنگ، پدافند هوایی به اهمیت وجود و بکارگیری سامانههای بومی و داخلی به خوبی واقف بوده و بر همین اساس و با بهرهگیری از صنایع داخلی توانسته در حوزه کشف و رصد اهداف هوایی (راداری، سیگنالی) و در حوزه درگیری (توپخانهای، موشکی) گامهای بزرگ و قابل تأملی بردارد و بحمدالله امروز یکی از قدرت های دفاع هوایی در جهان شناخته میشود.
* رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره تاکید ویژهای بر اعتماد و بکارگیری نیروهای جوان در عرصههای مختلف داشتهاند، حضرتعالی نقش جوانان در پیشرفت و کارایی پدافند را با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی چطور ارزیابی میکنید؟
- در نیروهای مسلح پدافند هوایی را به جوانی و طراوت و شادابی میشناسند. این امر در گفتار فرماندهان عالی و همچنین بیانات معظمله بارها تکرار شده است. هنر پدافند هوایی طی چند سال اخیر بکارگیری جوانان در عرصههای مختلف بوده است. از تاسیس دانشگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء(ص)، مرکز آموزش درجهداری که با هدف جذب و تربیت جوانان تاسیس شد تا بهرهبرداری از جوانان دانشگاهی و علمی در کشور و حتی شرکتهای دانش بنیان که همگی توسط جوانان اداره میگردید.
افتخار پدافند هوایی همیشه بوده و تا ابد هم خواهد بود که در اجرای اوامر ولایت فقیه همیشه در خط مقدم بوده و حضور جوانان در عرصههای مختلف بویژه ساخت، تولید، بکارگیری را برای خود یک غنیمت و یک نعمت الهی دانسته است.
امروز چه در تاکتیک و چه در تکنیک و چه در عرصه فناوری و ارتقاء فنی از طرح تا اقدام و تولید در نیروی پدافند هوایی توسط جوانان انجام میگیرد و این نیرو قطعا قابل مقایسه با هیچ سازمانی در این خصوص نیست.
* امیر در صورت امکان اشاره به جایگاه امروز پدافند هوایی کشورمان در بین کشورهای جهان بفرمائید.
- امروز پدافند هوایی یک سازمان متکی به خود است و این امر در امر تاکتیک و تکنیک یک برتری و امتیاز ویژه در جهان دارد. در سامانههای وارداتی ما خیلی نگرانی و دغدغه داشتیم که در شرایط بحران و جنگ چطور باید مقابله انجام شود و آیا دشمن از ضعف و قوت ما تا چه حد آگاه است (بواسطه وارداتی بودن) اما امروز این دغدغهها را ما به دشمنانمان منتقل کردهایم. چون آنها نمیدانند در صورت هرگونه اقدام سوء و بیعقلی محض چه بر سرشان خواهد آمد. این امر باعث شده که چه دشمنان و چه دوستان ما در جهان حساب ویژه برای پدافند هوایی کشور باز کنند.
تولیدات داخلی و بومی به پدافند هوایی این قدرت را داده است که با حضور جوانان سلحشور، با دانش، غیرتمند با خلق تاکتیکهای نوین دفاع هوایی کشور در طراز قدرتهای جهانی مطرح نماید که انشاءالله با حرکت جهادی و مدیریت جهادی ایجاد شده در پدافند هوایی این مقایسه شفافتر شده و بیخردان و معاندان خارجی بیشتر به آن پی خواهند برد.
* در طی سالهای اخیر نقاط پدافندی کشور تا چه میزان افزایش پیدا کرده و در صورت امکان به تفاوت آن با گذشته به لحاظ وسعت و برنامهریزیهای صورت گرفته برای ارتقا آن اشارهای بفرمائید.
- باید توجه داشت دفاع از آسمان، بسیار متفاوت از سایر دفاعها است. دفاع از آسمان یعنی یک دفاع 360 درجهای که هر یک درجه آن میتواند یک مسیر تهدید باشد. بنابراین به همین نسبت گستردگی پدافند هوایی نیز نسبت به سایر سازمانها و نیروهای دفاعی بیشتر و بزرگتر است.
پدافند هوایی از طریق دفاع از آسمان، از مناطق حساس و حیاتی، مناطق مهم، سایر نیروهای مسلح، منابع کشور و ... که در اقصی نقاط این خاک وجود دارند و توسعه یافتهاند دفاع مینماید.
اینکه گفته میشود پدافند هوایی در بیش از 3500 نقطه گسترش یافته یک جمله اغراقآمیز نیست بلکه اولا اهمیت پدافند هوایی است و دوماً لزوم گسترش آن را برای دفاع همهجانبه و با تمام قدرت از آسمان کشور را بیان میکند.
شاید این سوال پیش بیاید که در صورت به خدمت گرفتن فناوریهای نوین میتوان این نقاط را کاهش داد شاید فناوری، حداکثر قابلیت کاهش 30 درصد این گسترشها را داشته باشد زیرا کشور ما ذو عارضه است و اولویت ما در پدافند هوایی مبتنی بر دفاع زمین پایه است. بنابراین قطعا ساختار پدافند بر مبنای نقاط توسعه یافته همچنان به کار خود ادامه خواهد داد.
* بر اساس آمارها، طی سال های اخیر پهپادهای آمریکایی در منطقه بیش از جنگندههای متعارف ارتش این کشور موشک شلیک کردند. این نشاندهنده میزان گسترش استفاده از این پرندههای بدون سرنشین در جنگهای عصر جدید است. از سوی دیگر ایران تنها کشوری است که پهپاد RQ-4 را هدف قرار داده و این «دستاورد» بزرگ بازتاب بسیار وسیعی در سطح جهان داشت، که نشاندهنده دست برتر جمهوری اسلامی در جنگ پهپادهاست. در این خصوص توضیح مختصری بفرمائید.
- دشمنان جمهوری اسلامی ایران از تمام قدرت و توان نیروهای مسلح خودشان جهت ضربه زدن استفاده مینمایند. پهپادها، تاکتیکها و فناوریهای پیشرفته آنها امروز یکی از نقاط قوت برای دارندگان آنها محسوب میگردد. بحمدالله همانطور که از رسانهها مشاهده نمودید در این حوزه هم پدافند هوایی آجا یکی از قدرتهای بزرگ به حساب میآید. بکار گیری پهپادها با قابلیتهای رهگیری، درگیری، شنود سیگنالی و ... که همگی بومی و تولید صنایع داخلی و بویژه جوانان پدافند هوایی است از امتیازات تاکتیکی قدرت دفاع هوایی کشور است.
کشف، رصد، پایش، درگیری و انهدام اهداف هوایی بویژه پهپادها و حتی نشاندن و سالم گرفتن آنها از جمله قابلیتهای نرم و سخت پدافند هوایی است که نمونههای آن در RQ170، هرمس، MQ4 و ... به خوبی ثابت گردید. البته دشمنان ما باید بدانند که دائماً زیر ذرهبین پدافند هوایی هستند و هرلحظه که خیال خام نفوذ به آسمان کشور ما را داشته باشند، چه با سرنشین و چه بدون سرنشین امکان بازگشتی برایشان متصور نخواهد بود.
البته باید تاکید کنم که قدرت جنگ الکترونیک و عملیات سایبری جزء خطوط قرمز ماست و دستاوردهای این حوزه و قابلیتهای پدافند هوایی در مرحله عمل، دشمنان جمهوری اسلامی ایران را غافلگیر خواهد نمود.
در این حوزه فقط بر این مطلب تاکید دارم که همه بدانند RQ170 را با جنگ الکترونیک و عملیات سایبری در مقابل دیدگان شگفتزده جهانیان بر زمین نشاندیم. دستاوردهای جنگ الکتروسایبر پدافند هوایی امروز موجب شده که تاکتیکهای پدافندی را ما به دو دسته سخت و نرم یا با باروت و بدون باروت تقسیم کنیم. خلبانان هواپیماهای دشمن باید بدانند که اگر وارد حریم هوایی ما بشوند به احتمال زیاد ارتباطشان همه از بین رفته و ابزارهایشان قطعاً ناکارآمد خواهد بود.
* پنهانکاری و جنگ الکترونیک یکی از مباحث بسیار مهم در فضای نبردهای امروزی و آینده محسوب میشود و طبیعتا هر کشور و نیروی مسلحی سعی میکند به نوعی سطح مقطع راداری وسایل پرنده خود را کاهش دهد و در عین حال توان اخلال روی رادارها و سیستمهای ارتباطی دشمنان خود را در اختیار داشته باشد. در صورت امکان در خصوص اقدامات پدافند هوایی کشورمان در این زمینه نیز اشارهای بفرمائید.
- امروز جنگ الکترونیک و عملیات سایبری از نقاط قدرت و قوت پدافند هوایی کشور است که میتواند در سطح فرماندهی، خطوط اطلاعات و ارتباطات، لینکهای ماهوارهای و ... دشمن نفوذ و یک بینظمی کامل را بر دشمن تحمیل نماید.
ضمن اینکه در حوزه دفاع الکترونیکی هم با تاکید بر سامانههای بومی و تولید داخل در فرکانسها و قابلیتهای مختلف نگران تداوم عملیات پدافند علیه دشمن نیستیم.
* حضرت آیتالله خامنهای فرمانده معظم کل قوا در دیدار فرماندهان و مسئولان قرارگاه پدافند هوایی ارتش، این قرارگاه را بخشی بسیار حساس از نیروهای مسلح و در خط مقدم مقابله با دشمنان ایران خواندند و بر افزایش آمادگیها و توانمندیهای پدافند هوایی و کارکنان آن تأکید کردند. درباره فرماندهی حضرت آیتالله خامنهای بر نیروهای مسلح و تاکیدات ایشان در حوزه پدافند هوایی توضیح مختصری بفرمائید.
در عصر کنونی ابرقدرتهای زورگو در حوزه نظامی، برای توسل به زور، متکی به قدرت هوافضایی خود میباشند. تجارب حاصل از جنگهای اخیر نیز این واقعیت را نشان میدهد که فاز نخست تهاجم نظامی، با عملیاتهای اطلاعاتی وسیع هواپایه و فضاپایه، حملات پرحجم موشکی، استفاده از انواع هواپیماهای راهبردی و تاکتیکی با سرنشین و بدون سرنشین، همراه بوده است. هر کشوری برای ایجاد قدرت بازدارندگی و دفاع موثر، مستمر و پایدار از آسمان خود، نیازمند نیروی پدافند هوایی مقتدر در خط مقدم دفاعی میباشد. فرماندهی معظم کل قوا مدظلهالعالی با درک عمیق تغییرات محیطی در بخش نظامی، فرمان حکیمانه تشکیل پدافند هوایی را در سال 1387 صادر فرمودند. معظمله در 10 سال اخیر بیش از 600 مرتبه به اولویت و اهمیت پدافند هوایی، حفظ تمرکز و وحدت فرماندهی در پدافند هوایی، ضرورت توجه به پدافند هوایی و همچنین به خط مقدم بودن پدافند هوایی در دفاع از حیثیت، موجودیت و آبروی کشور تاکید و اشاره فرمودند. توجه و عمل به فرمایشات و تدابیر فرماندهی معظم کل قوا، وظیفه همه مسئولین و دلسوزان نظام است و حتما باعث تقویت پدافند هوایی و افزایش قدرت بازدارندگی کشور و مایوسی و ناامیدی دشمن خواهد بود.
* به عنوان سوال آخر اشارهای به سامانه باور 373 و نوع واکنش کشورهای دوست و دشمن به رونمایی از این دستاورد بزرگ بومی کشورمان نیز بفرمائید.
آنچه که طی سالهای اخیر در پدافند هوایی اتفاق افتاد و گل سرسبد آن را میتوان تولید سامانه باور 373 نامید با الهام گرفتن از بیانات نورانی فرماندهی معظم کل قوا(مدظلهالعالی) مبنی بر اینکه ما میتوانیم شکل گرفت. این باور و بسیاری باورهای دیگر در حوزههای مختلف کشف، رهگیری، درگیری و انهدام دشمن نتیجه اعتقاد راسخ کارکنان پدافند هوایی و صنایع وابسته به این حوزه به جمله ما میتوانیم ولایت فقیه بود.
امروز پدافند هوایی صرفاً یک مدافع نیست بلکه دارای یک سبک دفاعی منحصر به خود و مبدع و تولیدکننده تاکتیکهای دفاعی نوین است. قطعاً این موضوع برای دوستان یک خبر خوش و مسرتبخش و برای دشمنان یک شکست و یأس بزرگ محسوب میگردید. واکنش آنها هم بر همین اساس شکل گرفت. دوستان ارتقاء قدرت پدافند هوایی را تبریک گفتند و دشمنان ضمن سعی بر بازتاب ضعیف، با نگرانی و ناراحتی از آن یاد کردند. این سامانه با قدرت تاکتیکی بدیع و توان تکنیکی بومی طبق اذعان کارشناسان نظامی بالانس نظامی منطقه را برهم زده و کشورهای منطقه و جهان را در یک ناراحتی و سکوت تلخ فرو برده است.
باور 373 با رادار، موشک و ... بومی قابلیت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران را به شدت ارتقاء داده و اشتباه و غلط بودن محاسبات دشمن در تهدید نظام اسلامی ایران را به رخ آنها خواهد کشید.