پرسش:
از منظر امام‌رضا(ع) چه علل و اسبابی موجبات قطع رحم را در مناسبات خانوادگی و خویشاوندی فراهم می‌آورد؟
پاسخ:
در بخش نخست پاسخ به این سوال ضمن تاکید بر گسترش فرهنگ تنها زیستن به عنوان یکی از معضلات عصر حاضر به چند عامل قطع رحم در کلام امام‌رضا(ع) شامل: 1- مال‌ اندوزی 2- اصالت دادن به مزایای ظاهری (همچون مال، شهرت و مقام) 3- مستی مقام پرداختیم.
اینک در ادامه دنباله مطلب را پی‌می‌گیریم.
۴- حسد
قال علی بن موسی الرضا(ع): لا لحسود لذهًْ.
حضرت رضا(ع) فرمود: حسود را لذت نباشد. (تحف العقول، ص 528)
5- توقعات و انتظارات بیجا
قال علی بن موسی الرضا(علیه‌السلام): یقول الله تعالی: لاقطعن امل کل مومن امل دونی الا یأس، و لالبسنه ثوب مذلد بین الناس و لانحینه من وصلی، و لابعد نه من قربی.
امام رضا(ع) فرمود: خدای تعالی می‌فرماید: البته ریسمان و رشته آرزو و امید هر مومنی را که به غیر من امیدوار شود، پاره کنم و به یأس و  ناامیدی نمایم و در میان مردم جامه ‌خواری و مذلت بر او بپوشانم و او را از نزدیکی و اتصال به خود دور می‌کنم. (بحارالانوار، ج 68، ص 143)
6- دنائت نفس (پستی)
سئل الرضا(ع): عن السفله؟ فقال (علیه‌السلام): من کان له شیء یلهیه عن‌الله. (529)
از امام رضا(ع) پرسیدند: فرومایه کیست؟ فرمود: کسی که چیزی داشته باشد و به وسیله آن سرگرم و از انجام حقوق الهی غافل گردد. (همان، ج 78، ص 335)
حضرت امام خمینی(ره) فرموده است:
دنیای مذموم، آن است که در ما هست و ما را از مبدا کمال دور می‌کند و به نفس و نفسانیت خودمان مبتلا می‌کند. دنیای مذموم همین است که انسان توجه به آن داشته ولو به یک تسبیح و به یک کتاب. چه بسا که دل بستن به کسی به یک تسبیح و به یک کتاب بیشتر باشد تا دل بستن دیگری به یک پارکی و باغی... (صحیفه امام، ج 18، ص14)
قال علی بن موسی الرضا: اسوء الناس معاشا من لم یعش غیره فی معاشه.
امام رضا(ع) فرمود: بدترین مردم از نظر زندگی اقتصادی، کسی است که به دیگران در معاش خود، معاش ندهد و مردم در پرتو زندگی او زندگی نکنند. (تحف‌العقول، ص 334)
7- بی‌پروایی (تن‌پروری و آسایش‌طلبی)
قال علی بن موسی الرضا(ع): فمن لم یصل رحمه لم یتق‌الله عز و جل.
امام رضا(ع) فرمود: هر که صله رحم نکند، حق تقوای الهی را رعایت نکرده است. (عیون اخبار‌الرضا، ج1، ص 258)
8- کفران و ناسپاسی (ادا نکردن حقوق مخصوص خویشاوندی)
قال علی بن موسی الرضا(ع): احسنوا جوار النعم، فانها و حشیه  ما نأت عن قوم فعادت الیهم.
امام رضا(ع) فرمود: با نعمتها نیکو همدمی و همسایگی (خوش‌رفتاری) کنید زیرا آنها وحشیند، از قومی که دور شدند، به آنان برنمی‌گردند. (بحارالانوار، ج 75، ص 341)

ادامه دارد