kayhan.ir

کد خبر: ۱۲۸۴۳۸
تاریخ انتشار : ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۹:۵۲
بازخوانی توصیه‌های رهبر معظم انقلاب در سالی که گذشت - بخش پایانی

تدوین نظام آموزشی در خارج از کشور ممنوع

سیدروح الله امین‌آبادی

 دی ماه سال گذشته سند ملی آموزش 2030 ایران رونمایی و باعث نگرانی‌های گسترده‌ای در جامعه علمی و پژوهشی کشور شد.
 وزیر علوم، تحقیقات و فناوری وقت نیز در این زمینه گفت : « کمیسیون علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل (یونسکو) در ایران در چارچوب عمل جهانی آموزش 2030 و مطابق با آخرین مصوبات و دستورات بین‌المللی اقدام به تدوین سند آموزش ملی 2030 ایران کرده است.»
در آن برهه در ستون «یادداشت روز» شماره 12 دی 95 کیهان این سؤال را مطرح کردیم که « چرا چنین سندی در سکوت کامل و بدون نظرخواهی از کارشناسان تدوین شده و در معرض نقد و بررسی عالمانه جامعه علمی - آموزشی کشور قرار نگرفته است؟»
سؤال دوم این بود که « آیا چنین سندی باید در مراجع قانونی صاحب صلاحیت کشور مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی و براساس معیارهای تربیتی و سبک زندگی ایرانی- اسلامی تدوین و به تصویب برسد یا از سوی یونسکو و با همکاری بانک جهانی و براساس معیارهای لیبرالی و سرمایه‌داری دیکته شود؟ »
 سؤال سوم در مورد «وجاهت قانونی و صلاحیت علمی - آموزشی کمیسیون یونسکو» بود که چرا تدوین سند ملی آموزشی کشور به دست آن سپرده شده است؟
سؤال بنیادین دیگر این بود که «چرا قبل از اینکه این سند به تصویب مراجع قانونی از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی برسد، دولت آن را به اجرا گذاشته است.»
از سال 1394 دولت تعهد کرده بود سند 2030 یونسکو و شاخص‌های 18گانه آن را اجرا و مطالبات آموزشی سازمان ملل را وارد کتب درسی و آموزشی کشور کند.
 وزیر علوم گفته بود ایران موظف است گزارش پیشرفت کار را سالانه به مراجع بین‌المللی ارائه دهد. سؤالی که در « کیهان » پرسیدیم این بود که : « چرا دولت بدون مصوبه مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای محترم نگهبان، در پاریس مقر یونسکو متعهد به اجرای آن شده است؟
 مگر براساس اصل یکصد و بیست و پنجم قانون اساسی هرگونه ایجاد تعهد برای کشور در مجامع بین‌المللی نیاز به تصویب مجلس شورای اسلامی ندارد؟
و آیا اگر این تعهد موجب سلطه بیگانه شود براساس اصل 153 ممنوع نمی‌باشد؟
آیا سند 2030 موجب سلطه فرهنگی بر کشور نمی‌شود و با قاعده حقوقی و فقهی نفی سبیل در تضاد نیست؟»
اینجا جمهوری اسلامی ایران است
رهبر معظم انقلاب اسلامی 17 اردیبهشت ماه سال جاری طی سخنانی در دیدار معلمان و فرهنگیان به مسئله سند 2030 پرداخته و با انتقاد شدید از این موضوع گفتند: «این سند و امثال آن، مواردی نیستند که جمهوری اسلامی ایران تسلیم آنها شود، و امضای این سند و اجرای بی‌سروصدای آن قطعاً مجاز نیست و به دستگاه‌های مسئول نیز اعلام شده است.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: «به چه مناسبت یک مجموعه‌ به‌اصطلاح بین‌المللی که تحت نفوذ قدرت‌های بزرگ نیز قرار دارد، به خود حق می‌دهد که برای ملت‌هایی با تاریخ و فرهنگ و تمدن گوناگون، تکلیف معین کند.»
ایشان با تأکید بر اینکه اصل این کار غلط است، خاطرنشان کردند: «اگرچنانچه با اصل کار نمی‌توانید مخالفت کنید، صراحتاً اعلام کنید که جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌ آموزش و پرورش، دارای اسناد بالادستی است و احتیاجی به این سند ندارد.»
رهبر انقلاب اسلامی با گلایه از شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه گفتند: «این شورا باید مراقبت می‌کرد و نباید اجازه می‌داد که کار تا جایی پیش برود که اکنون ما مجبور به جلوگیری از آن شویم.»
حضرت آقا همچنین تأکید کردند: « اینجا جمهوری اسلامی ایران است و در این کشور مبنا اسلام و قرآن است. اینجا جایی نیست که سبک زندگی معیوب و ویرانگر و فاسد غربی بتواند اعمال نفوذ کند. در نظام جمهوری اسلامی پذیرش چنین سندی، معنا ندارد.»
نظام آموزشی نباید بیرون کشور نوشته شود
17 خرداد ماه سال جاری امام خامنه‌ای در دیدار جمعی از دانشجویان مسئله‌ «استقلال» را بسیار مهم، و موضوع سند ۲۰۳۰ را در همین چارچوب قابل ارزیابی دانستند و خاطرنشان کردند: «برخی می‌گویند ما در این خصوص تحفظ داده‌ایم و گفته‌ایم فلان بخش آن را قبول نداریم، درحالیکه حتی اگر هیچ مورد واضحِ خلاف اسلام در آن وجود نداشت، باز هم نظام آموزشی نباید در بیرون از کشور نوشته شود، حال آنکه موارد خلاف اسلام نیز در آن سند وجود دارد و برداشت افرادی که خیال می‌کنند ما در این موضوع گزارش‌های درستی نگرفته‌ایم، برداشت درستی نیست.»
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای تأکید کردند: «اینجا ایران و جمهوری اسلامی است و این ملت، ملت بزرگی است، چرا باید چند نفر در یونسکو یا سازمان ملل، نظام آموزشی ما را بنویسند؟!»
تصمیم درباره عقاید، سنت‌ها
 و فرهنگ دیگر ملت ها
31 خرداد ماه رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌ها درباره ابعاد «سند ۲۰۳۰» سخن گفته و تصریح کردند : « این مسئله بسیار مهم و خطرناکی است که برخی‌ها در پشت ویترین مراکز مختلف سازمان ملل از جمله یونسکو، در حال ایجاد یک منظومه فکری، علمی، فرهنگی و عملی برای همه ملت‌ها هستند تا همه جهانیان، آنگونه که آنها می‌خواهند، فکر و عمل کنند.»
امام خامنه‌ای افزودند: «سند ۲۰۳۰ جزئی از سند بالا دستی سازمان ملل یعنی «سند توسعه پایدار» است که سلطه گران جهانی در حرکتی معیوب و غلط می‌خواهند همه ملت‌ها را در چارچوب آن کنترل کنند اما آنها به چه حقی درباره عقاید، سنت‌ها و فرهنگ دیگر ملت‌ها تصمیم می‌گیرند؟ اینها واقعیاتی است که استادان دانشگاه‌ها باید برای جامعه تبیین کنند.»
رهبر انقلاب اسلامی خاطر نشان کردند: «اینکه برخی می‌گویند این اسناد الزام آور نیست، نوعی سطحی نگری است، چرا که همه اجزای این اسناد در واقع الزام‌آور است و اگر محقق نشود، موجب نوعی عکس‌العملِ آنها خواهد شد.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین یک سؤال اساسی مطرح کردند و آن اینکه «اصولاً چه لزومی دارد این اسناد را بپذیریم و در عمل قبول کنیم که غربی‌ها باید به ما الگو بدهند؟»
سند 2030 چیست؟
سند 2030 یونسکو در سال 2015 میلادی با عنوان پوشش سواد و افزایش کیفیت آموزش، با 17 هدف اصلی و 169 هدف ویژه در سازمان ملل به تصویب رسید و کشورهای عضو ملزم به رعایت آن شدند.
سال گذشته گفته شد که یونسکو تعهد گرفته است که سند 2030 در تمام کشورها اجرا شود. البته در کلام گفته شد که داوطلبانه انجام شده، ولی در عمل کاریزمای رسمی برای آن تعیین شد.
 در مصوبه هیئت وزیران در تاریخ 25 شهریور سال 95 آمده است:‌ «به منظور هماهنگی و ارائه راهکار تحقق اهداف و تعهدات آموزش 2030 همسو با اهداف و تعهدات برنامه اهداف توسعه پایدار، کارگروه ملی آموزش 2030 با مسئولیت وزارت آموزش‌وپرورش بدون گسترش تشکیلات سازمانی و با استفاده از امکانات و ظرفیت‌های موجود در آن وزارتخانه با حضور نمایندگان دستگاه‌های زیر تشکیل می‌شود.»
جریان پشت این تفکر برای فراهم کردن اجرای این «سند نفوذ آموزشی» ابتدا نشستی در تیر93 با حضور مشهورترین چهره‌های اقتصاد سرمایه‌داری داخلی و خارجی در دانشگاه شریف و دومین همایش را تحت عنوان «کنفرانس توسعه عدالت آموزشی» با حضور برخی مسئولان اجرایی کشور برگزار کرد.
کارشناسان پیش از این هشدار داده بودند که علیرغم اینکه در مواردی این سند با فرهنگ ملی و اسلامی‌اشتراکاتی دارد اما نقاط افتراق بسیار بیشتر است و تاثیرات خیلی قابل جبرانی بر جا خواهد گذاشت.
به عقیده کارشناسان در این سند هر نوع تربیت دینی، الهی، خلاف حقوق بشر است، ولی آموزش جنسی تحت عنوان بهداشت برای کودکان را جزو حقوق کودکی می‌دانند که حتی به بلوغ جنسی نرسیده است و عملا آموزش را ذیل یک ایدئولوژی دیگر قرار می‌دهند.
منتقدان اعلام کرده بودند که در این سند با عناوینی مانند محدودیت‌های خودسرانه، معلمان و والدین را زیر سؤال می‌برند و دست والدین را از سر فرزند برمی‌دارند و آموزش مسائل جنسی به کودک را حق او می‌دانند، ولی آموزش تقوای جنسی و حیا به کودک را پایمال کردن حق او به حساب می‌آورند.
در این سند برخی موارد کلی مانند حمایت از تحصیل رایگان و یا افزایش کیفیت آموزش آمده است که این اهداف در سند تحول نظام آموزشی کشور که سندی بومی است هم ذکر شده است. اما در مقابل از برخی مفاهیم دینی و قرآنی آن هم به بهانه‌های واهی مانند ترویج خشونت منع شده است.
این سند مهم بدون هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی قبلی و حتی بدون حضور نهادهای تصمیم‌گیر، سیاست‌گذار و قانون‌گذار از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی و چهره‌های علمی کشور و خبرنگاران رونمایی شد. حتی این سند مطابق قانون باید به اطلاع مجلس می‌رسید که این کار صورت نگرفت.
از دلایل توجیهی این سند استفاده از توانمندی‌های بین‌المللی بیان شده، در حالی که حقیقت امر این است که در پس قول و قرارهای داده شده، باید داده‌های اطلاعاتی آموزشی و پرورشی کشور را در اختیار خارجی‌ها بگذاریم، چنان‌که وزیر علوم تصریح کرده بود سالانه باید این اطلاعات ارسال شود.
در حالی سند موسوم به 2030 به عنوان سند آموزشی یونسکو درباره برابری جنسیتی و حقوق بشر در جهت سیاست کهنه «جهانی سازی» یا به عبارت بهتر «آمریکایی سازی» به کشورهای دیگر تحمیل می‌شود که حاصل و نتیجه روش‌های به اصطلاح «برابری جنسیتی» در کشورهای اروپایی و آمریکایی، نتایج فاجعه بار و تکان دهنده‌ای به بار آورده است. یکی از نتایج فجیع همین به اصطلاح «برابری جنسیتی» مورد ادعای سند 2030 یونسکو، افزایش چشمگیر و گسترده تعرض و تجاوزات جنسی در مراکز آموزشی و دانشگاهی غرب بوده است.
انتقادهای گسترده به کاپیتولاسیون فرهنگی!
به دنبال روشن شدن ابعاد 2030 در جامعه مراجع عظام تقلید، شخصیت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی و... به موضوع ورود کرده و به شدت نسبت به این مسئله واکنش نشان داده و آن را یک کاپیتولاسیون آموزشی و فرهنگی خواندند.
آیت‌الله نوری همدانی در درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم از سند 2030 یونسکو نیز انتقاد کرده و گفت : «در این سند مسائل نامناسبی وجود دارد که از طرف دولتی‌ها نیز بدون آشکارسازی به امضاء رسیده است؛ وقتی این مدل از سندها با فرهنگ، دین، قرآن و... ما منافات دارد، نباید به امضاء برسد.»
وی ادامه داد : «حوزه علمیه قم نمی‌تواند در برابر چنین سندها و برنامه‌هایی ساکت باشد؛ ما نباید سر خود را پایین انداخته و فقط درس بخوانیم؛ بلکه باید بیدار و هوشیار بوده و حوزه در موقع لازم، نظرات خود را اعلام نماید.»
آیت‌الله مکارم شیرازی نیز طی سخنانی در یک برنامه تلویزیونی تصریح کرد: «بسیاری از موارد این سند با مذهب و نظام ما سازگار نیست. شوخی‌بردار هم نیست. سندی است به تمام معنا سکولار، مادی‌گری و منافی مذهب. پیداست چنین سندی با تشکیلات نظام جمهوری ما نمی‌تواند هماهنگ باشد. مسئولین محترم می‌گویند بله ما شرط گذاشتیم هر کجا بر خلاف فرهنگ و نظام و مذهب ما باشد ما اعتنا نکنیم. درست است، همچنین شرطی گذاشته‌اند. اما آنها هم روی همین شرط، شرط گذاشته‌اند. می‌گویند شرط شما تا آنجا قبول است که با روح سند مخالفت نداشته باشد. این شرطی که شما گذاشته‌اید مخالف روح سند است.»
این مرجع تقلید در ادامه گفت : «در کتاب‌های درسی هم می‌بینیم به تدریج در حال عملی شدن است. اخباری هم می‌رسد که در بعضی از مدارس چه برنامه‌هایی بوده؟ ما می‌گوییم همه این‌ها درست، اما شما چرا یواشکی این‌ها را اجرا کردید؟ چرا مسئولین بالادستی را خبر نکردید؟ از چنین مسئله‌ای که برای ۱۵ سال نقشه می‌کشد، همه باید با خبر می‌شدند و در مجلس مطرح شود، در شورای عالی انقلاب فرهنگی که متولی این گونه مسائل است باید مطرح شود. من امیدوارم عزیزان تامل بیشتری کنند و تعصب به خرج ندهند. هیچ عیبی ندارد انسان شجاع باشد و بگوید این را پذیرفتم بعد مطالعه کردم و متوجه شدم درست نیست و پس گرفتم.»
دیگر شخصیت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی کشور نیز در اظهار نظرهای مختلفی که ذکر آنها در حوصله این نوشتار نیست سند 2030 را یک کاپیتولاسیون و برجام فرهنگی خوانده و خواستار ابطال آن شدند.