نهضت سوادآموزی مولود انقلاب اسلامی- بخش پایانی
ریشه‌کنی بی‌سوادی با تداوم هوشمندانه سوادآموزی
فریده شریفی
یکی از خدمات مهمی که جمهوری اسلامی در بعد از پیروزی انقلاب ارایه کرد اقدام مهم سواددار شدن مردم تحت پوشش نهضت سوادآموزی بود.
این نهضت در زمان خود توانست خیل عظیمی از افراد بی‌سواد را در مسیر سواد و علم‌آموزی قرار دهد و چه افرادی که از همین مسیر حتی مراحل تحصیلات عالی را طی کردند و جایگاه ارزشمند علمی و اجتماعی برای خود دست و پا کردند.
با این حال سواد به عنوان یکی از نعمت‌های مهمی که در دوران ستم‌شاهی مغفول واقع شده بود و حکومت منحوس پهلوی آن را از مردم دریغ می‌کرد، در پس از انقلاب اسلامی به یکی از مهم‌ترین رکن‌های سازندگی و آبادانی ایران اسلامی قرار گرفت و پیر و جوان در مسیر سوادآموزی حرکت کردند و خروجی بسیار مثبت و اثرگذاری از نهضت سوادآموزی در جامعه انقلابی ایران شکل گرفت.
آمارهای جدید در حوزه سوادآموزی
نخستین گام برای رشد کشور، آموزش سواد و یاد گرفتن آن است در قرآن کریم آمده است «آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند برابر هستند؟» این آموزه آسمانی نشان می‌دهد که در دین اسلام چه جایگاهی برای اندیشمندان و دانش‌جویندگان تعبیه شده است به نحوی که از مردم خواسته شده تا دانش بجویند و آن را فراگیرند، چرا که اگر انسان را خوشبخت نسازد، بدبخت نمی‌کند اگر انسان را سربلند نکند، سرشکسته نمی‌سازد، اگر انسان را توانگر نکند بینوا و ندار نمی‌سازد، اگر به انسان سود نبخشد زیان هم نمی‌رساند به همین دلیل دانش برای دارنده‌اش شفاعت می‌کند و خداوند هیچ‌گاه او را رسوا نمی‌سازد.
«علی باقرزاده» رئیس سازمان نهضت سوادآموزی درباره مهم‌ترین هدف این سازمان می‌گوید: «اقناع جامعه بی‌سواد کشور و تشویق آنها به سوادآموزی مهم‌ترین هدف سازمان است و برای تحقق این هدف تاکنون بیش از 33 تفاهم‌نامه همکاری با مؤسسات و دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی و همچنین با 570 مرکز غیردولتی در امر سوادآموزی قرارداد به امضا رسیده است.»
وی با اشاره به اینکه تعداد 217 مرکز آموزش یادگیری محلی در کشور ایجاد شده است اضافه می‌کند: «امروزه تمام تلاش بر این است که سوادآموزی با همراهی مهارت آموزی به بی‌سوادان ارایه شود که در مراکز محلی ما این اتفاق رخ می‌دهد.»
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی تصریح می‌کند: «از تعداد تعیین شده که تحت پوشش آموزش سواد قرار می‌گیرند، 25 هزار نفر بی‌سوادان زیر 19 سال، 20 هزار نفر اتباع خارجی، 3000 نفر مددجویان تحت حمایت و زندانیان، 45 هزار نفر عشایر به ویژه در استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، کردستان، لرستان هرمزگان و خراسان شمالی هستند.
وی همچنین می‌گوید: «وزارت آموزش و پرورش سواددار کردن مردم در سه گروه سنی بازمانده از تحصیل را پیگیری می‌کند و میزان با سوادی را به 94/7 درصد رسانده است.»
باقرزاده میزان با سوادی در رده سنی نوجوان 10 تا 19 ساله را 98/3 درصد در گروه سنی جوانان 10 تا 29 ساله را 97/1 درصد و در گروه سنی 10 تا 49 سال را 94/7 درصد عنوان می‌کند.
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی همچنین تعداد بی‌سوادان در کشور را در حدود هشت میلیون و 800 هزار نفر عنوان می‌کند و می‌گوید: «میزان با سوادی طی سال‌های 1391 تا 1395 سه برابر 15 سال گذشته رشد کرده است.»
وی خاطرنشان می‌کند: «بالاترین میانگین سال‌های تحصیلی با بالابودن میزان درآمد و بالابودن امید به زندگی رابطه مستقیم دارد و بی‌انگیزگی و هدف نداشتن مهم‌ترین عامل بی‌علاقه بودن افراد به سوادآموزی است چرا که این مشکل سبب می‌شود افراد به سوی اشتغال، تحرک و پویایی متمایل نشوند و خود را در مشکلات مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... گرفتار ببیند.»
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی به انگیزه زنان برای شرکت در کلاس‌های نهضت سوادآموزی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «آمادگی زنان برای حضور در کلاس‌ها بیشتر از مردان است و از دو میلیون و 690 هزار بی‌سواد در گروه سنی 10 تا 49 سال در کشور، یک میلیون و 680 هزار نفر آنها از میان زنان است.»ریشه بی‌سوادی باید کنده شود.
در مسئله سواد آموزی و گسترش علم و دانش بیش از اینکه نگاه‌ها بر روستاها و شهرستان‌ها باشد نگاه‌ها بر پایتخت کشورها است چرا که این شهرها مرکز تجمع صنایع، ادارات، دانشگاه‌ها سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌های مهم و حساس است و گردانندگان و متولیان این نهادها و سازمان‌ها باید از نهایت دقت، هوشیاری، علم و دانش برخوردار باشند تا امور اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور به بهترین نحو اداره شود و کمی و کاستی وجود نداشته باشد. بنابراین همه کسانی که به توسعه و پیشرفت کشور اهمیت می‌دهند باید موضوع سوادآموزی را در صدر برنامه‌های خود قرار دهند و ریشه بی‌سوادی و کم‌سوادی را از جامعه برکنند.
«محمدحسین مقیمی» استاندار تهران از حضور 90 هزار نفر بی‌سواد در تهران و 162 هزار نفر بی‌سواد در شهرستان‌های این استان خبر می‌دهد و می‌گوید: «این افراد در گروه سنی 10 تا 49 سال قرار دارند.»
وی اضافه می‌کند: «معجزه پیامبر گرامی اسلام(ص) قرآن بوده است و این کتاب آسمانی برای خواندن و عمل به دستورات آن نازل شده است.»
استاندار تهران با اشاره به طرح جدی مسئله سوادآموزی از سوی امام راحل (ره) و سخنان مقام معظم‌رهبری در مورد اهمیت علم و دانش تصریح می‌کند:«اگر بخواهیم این دستورات محقق شود نباید درجامعه بی‌سواد داشته باشیم.»
به گفته استاندار تهران تعداد بی‌سوادان در تهران که رقم 90 هزار را شامل می‌شود عدد خوبی نیست و تعداد بی‌سوادان در این شهر باید بسیار کمتر از این رقم باشد.
وی تاکید می‌کند، به عنوان رئیس شورای آموزش و پرورش استان، فرمانداران، مدیران کل و روسای آموزش و پرورش در استان وظیفه داریم فعالیت خود در ریشه‌کن کردن بی‌سوادی را چندین برابر افزایش دهیم.
رفع مشکلات آموزشیاران
بنابر اعلام رسمی سازمان جهانی یونسکو نرخ جمعیت با سواد در کشورهایی نظیر اوکراین، ازبکستان، تاجیکستان، گرجستان، ترکمنستان، به 100 درصد رسیده است، این در حالی است که براساس گزارش یونسکو بنابر آمارهای جهانی میزان با سوادی در ایران 87 درصد است که با آمارهای کشور هم‌خوانی دارد و 13 درصد از جمعیت کشورمان در وضعیت بی‌سوادی قرار دارند.
بنابر اعلام مسئولان سوادآموزی کشور، در ایران در حدود 9 میلیون نفر بی‌سواد در سنین مختلف وجود دارد که 3/5 میلیون نفر آنها بی‌سواد مطلق به شمار می‌آیند بنابراین می‌توان گفت که به‌رغم تلاش مسئولین سوادآموزی در امر آموختن علم و دانش به بی‌سوادان کشور هنوز در وضعیت مطلوبی قرار نداریم
باید چه کار کرد و چه راه حلی
در نظر گرفت؟
«محمدحسین مقیمی» استاندار تهران در این‌باره می‌گوید: «همه کسانی که به پیشرفت کشور اهمیت می‌دهند باید موضوع سوادآموزی را سرلوحه تلاش‌ها و اقدامات خود قرار دهند و در این میان فرمانداران مسئولیت‌های سنگینی در شهرستان‌های خود به عهده دارند و باید در جهت حل مشکلات علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، رفاهی، عمرانی و سایر مشکلات اقدام کنند و در این راه از بسیج همه امکانات در شهرستان‌ها استفاده کنند و آنچه مردم از مسئولان در شهرستان‌ها طلب می‌کنند باید محقق شود.
استاندار تهران همچنین بر تقسیم کار میان همه دستگاه‌ها در شهر و شهرستان‌های تهران در جهت رفع بی‌سوادی تاکید می‌کند و می‌گوید: «در این طرح باید همه وارد شوند و با یکدیگر همکاری داشته باشند. به طور مثال در شهر تهران که 90 هزار بی‌سواد وجود دارد مناطق 22گانه شهرداری باید امکانات مختلف را به‌کار گیرند تا در جهت رفع بی‌سوادی اقدام شود.»
در شرایطی که آموزش‌دهندگان نهضت سوادآموزی در کشور با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند کاهش درصد بی‌سوادی در کشورمان نیاز به برنامه‌ریزی عملیاتی نتیجه‌گرا و اراده و عزم جدی دارد.
کارشناسان آموزشی معتقدند که در جامعه‌ای با درصد سواد و تحصیلات بالاتر می‌توان انتظار امنیت بیشتر و همدلی و همراهی داشت و در چنین شرایطی چرخ‌های اقتصادی نیز با رونق بیشتری به چرخش درخواهند آمد و کشور توسعه و رشد بیشتری پیدا خواهد کرد اما بالعکس بدون آگاهی عمومی دسترسی به اهداف توسعه و رفاه همگانی سخت و پرهزینه خواهد بود. بنابراین برای مقابله با بی‌سوادی در درجه نخست باید به مشکلاتی که در راه سوادآموزی وجود دارد رسیدگی شود و برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان دولتی طرح‌های مناسبی برای این منظور تهیه و
اجرا نمایند.
اهمیت سوادآموزی
در اندیشه امام خمینی(ره)
حضرت امام خمینی(ره) علم‌آموزی را عبادت و از حوائج ضروری و اولیه زندگی افراد می‌شمارند. امام خمینی(ره) با اقتدا به سیره نبوی و سنت علوی مردم را به قیام عمومی برای ریشه‌کن کردن مشکل بی‌سوادی فرا می‌خوانند و در هفتم دی 1358 فرمان تاسیس نهضت سوادآموزی را صادر می‌کنند.
ایشان در سخنرانی خود به مناسبت تاسیس نهضت سوادآموزی تصریح می‌کنند: «از جمله حوائج اولیه برای هر ملت که در ردیف بهداشت و مسکن و مهم‌تر از آنهاست آموزش برای همگان است. مع‌الاسف کشور ما وارث ملتی است که از این نعمت بزرگ در رژیم سابق محروم و اکثر افراد کشور ما از نوشتن و خواندن برخوردار نیستند چه برسد به آموزش عالی.»
در متن پیام حضرت امام خمینی(ره) دو هدف ارزشمند قرار دارد که می‌تواند علت تاکید ایشان بر سوادآموزی باشد: نخست، اهداف کوتاه مدت که شامل آموزش همگانی خواندن و نوشتن به عنوان فریضه‌ای الهی و رفع محرومیت‌زدایی از قشر بی‌سواد جامعه است و دوم اهداف بلندمدت که ارتقای آگاهی و دانش بزرگسالان نوسواد در زمینه‌های گوناگون و تبدیل فرهنگ وابسته کشور به فرهنگی مستقل است و به استقلال فرهنگی و علمی کشور می‌انجامد. ایشان در بخش دیگری از پیامشان به مناسبت تاسیس نهضت سوادآموزی می‌فرمایند: «مایه بسی خجالت است که در کشوری که مهد علم و ادب بوده و در سایه اسلام زندگی می‌کند از نوشتن و خواندن محروم باشد.»
سوادآموزی به توفیق فرمان امام خمینی(ره) از یک حرکت محدود فرهنگی به نهضتی فراگیر تبدیل شد و از آن پس در شمار مقدس‌ترین آرمان‌های انقلاب اسلامی درآمد. بدون شک تشکیل نهضت سوادآموزی، اقتضای روح و مرام انقلاب اسلامی بود و اگر چنین نبود، جای هزار شگفتی و تاسف بود به همین دلیل وظیفه مسئولان و مربیان این است که با تلاشی گسترده و همگانی ایرانی باسواد و بافرهنگ ساخته و ریشه جهل و بی‌سوادی را از کشور برکنند.
یکی از خدمات مهمی که جمهوری اسلامی در بعد از پیروزی انقلاب ارایه کرد اقدام مهم سواددار شدن مردم تحت پوشش نهضت سوادآموزی بود.
این نهضت در زمان خود توانست خیل عظیمی از افراد بی‌سواد را در مسیر سواد و علم‌آموزی قرار دهد و چه افرادی که از همین مسیر حتی مراحل تحصیلات عالی را طی کردند و جایگاه ارزشمند علمی و اجتماعی برای خود دست و پا کردند.
با این حال سواد به عنوان یکی از نعمت‌های مهمی که در دوران ستم‌شاهی مغفول واقع شده بود و حکومت منحوس پهلوی آن را از مردم دریغ می‌کرد، در پس از انقلاب اسلامی به یکی از مهم‌ترین رکن‌های سازندگی و آبادانی ایران اسلامی قرار گرفت و پیر و جوان در مسیر سوادآموزی حرکت کردند و خروجی بسیار مثبت و اثرگذاری از نهضت سوادآموزی در جامعه انقلابی ایران شکل گرفت.
آمارهای جدید در حوزه سوادآموزی
نخستین گام برای رشد کشور، آموزش سواد و یاد گرفتن آن است در قرآن کریم آمده است «آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند برابر هستند؟» این آموزه آسمانی نشان می‌دهد که در دین اسلام چه جایگاهی برای اندیشمندان و دانش‌جویندگان تعبیه شده است به نحوی که از مردم خواسته شده تا دانش بجویند و آن را فراگیرند، چرا که اگر انسان را خوشبخت نسازد، بدبخت نمی‌کند اگر انسان را سربلند نکند، سرشکسته نمی‌سازد، اگر انسان را توانگر نکند بینوا و ندار نمی‌سازد، اگر به انسان سود نبخشد زیان هم نمی‌رساند به همین دلیل دانش برای دارنده‌اش شفاعت می‌کند و خداوند هیچ‌گاه او را رسوا نمی‌سازد.
«علی باقرزاده» رئیس سازمان نهضت سوادآموزی درباره مهم‌ترین هدف این سازمان می‌گوید: «اقناع جامعه بی‌سواد کشور و تشویق آنها به سوادآموزی مهم‌ترین هدف سازمان است و برای تحقق این هدف تاکنون بیش از 33 تفاهم‌نامه همکاری با مؤسسات و دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی و همچنین با 570 مرکز غیردولتی در امر سوادآموزی قرارداد به امضا رسیده است.»
وی با اشاره به اینکه تعداد 217 مرکز آموزش یادگیری محلی در کشور ایجاد شده است اضافه می‌کند: «امروزه تمام تلاش بر این است که سوادآموزی با همراهی مهارت آموزی به بی‌سوادان ارایه شود که در مراکز محلی ما این اتفاق رخ می‌دهد.»
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی تصریح می‌کند: «از تعداد تعیین شده که تحت پوشش آموزش سواد قرار می‌گیرند، 25 هزار نفر بی‌سوادان زیر 19 سال، 20 هزار نفر اتباع خارجی، 3000 نفر مددجویان تحت حمایت و زندانیان، 45 هزار نفر عشایر به ویژه در استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، کردستان، لرستان هرمزگان و خراسان شمالی هستند.
وی همچنین می‌گوید: «وزارت آموزش و پرورش سواددار کردن مردم در سه گروه سنی بازمانده از تحصیل را پیگیری می‌کند و میزان با سوادی را به 94/7 درصد رسانده است.»
باقرزاده میزان با سوادی در رده سنی نوجوان 10 تا 19 ساله را 98/3 درصد در گروه سنی جوانان 10 تا 29 ساله را 97/1 درصد و در گروه سنی 10 تا 49 سال را 94/7 درصد عنوان می‌کند.
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی همچنین تعداد بی‌سوادان در کشور را در حدود هشت میلیون و 800 هزار نفر عنوان می‌کند و می‌گوید: «میزان با سوادی طی سال‌های 1391 تا 1395 سه برابر 15 سال گذشته رشد کرده است.»
وی خاطرنشان می‌کند: «بالاترین میانگین سال‌های تحصیلی با بالابودن میزان درآمد و بالابودن امید به زندگی رابطه مستقیم دارد و بی‌انگیزگی و هدف نداشتن مهم‌ترین عامل بی‌علاقه بودن افراد به سوادآموزی است چرا که این مشکل سبب می‌شود افراد به سوی اشتغال، تحرک و پویایی متمایل نشوند و خود را در مشکلات مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... گرفتار ببیند.»
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی به انگیزه زنان برای شرکت در کلاس‌های نهضت سوادآموزی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «آمادگی زنان برای حضور در کلاس‌ها بیشتر از مردان است و از دو میلیون و 690 هزار بی‌سواد در گروه سنی 10 تا 49 سال در کشور، یک میلیون و 680 هزار نفر آنها از میان زنان است.»ریشه بی‌سوادی باید کنده شود.
در مسئله سواد آموزی و گسترش علم و دانش بیش از اینکه نگاه‌ها بر روستاها و شهرستان‌ها باشد نگاه‌ها بر پایتخت کشورها است چرا که این شهرها مرکز تجمع صنایع، ادارات، دانشگاه‌ها سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌های مهم و حساس است و گردانندگان و متولیان این نهادها و سازمان‌ها باید از نهایت دقت، هوشیاری، علم و دانش برخوردار باشند تا امور اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور به بهترین نحو اداره شود و کمی و کاستی وجود نداشته باشد. بنابراین همه کسانی که به توسعه و پیشرفت کشور اهمیت می‌دهند باید موضوع سوادآموزی را در صدر برنامه‌های خود قرار دهند و ریشه بی‌سوادی و کم‌سوادی را از جامعه برکنند.
«محمدحسین مقیمی» استاندار تهران از حضور 90 هزار نفر بی‌سواد در تهران و 162 هزار نفر بی‌سواد در شهرستان‌های این استان خبر می‌دهد و می‌گوید: «این افراد در گروه سنی 10 تا 49 سال قرار دارند.»
وی اضافه می‌کند: «معجزه پیامبر گرامی اسلام(ص) قرآن بوده است و این کتاب آسمانی برای خواندن و عمل به دستورات آن نازل شده است.»
استاندار تهران با اشاره به طرح جدی مسئله سوادآموزی از سوی امام راحل (ره) و سخنان مقام معظم‌رهبری در مورد اهمیت علم و دانش تصریح می‌کند:«اگر بخواهیم این دستورات محقق شود نباید درجامعه بی‌سواد داشته باشیم.»
به گفته استاندار تهران تعداد بی‌سوادان در تهران که رقم 90 هزار را شامل می‌شود عدد خوبی نیست و تعداد بی‌سوادان در این شهر باید بسیار کمتر از این رقم باشد.
وی تاکید می‌کند، به عنوان رئیس شورای آموزش و پرورش استان، فرمانداران، مدیران کل و روسای آموزش و پرورش در استان وظیفه داریم فعالیت خود در ریشه‌کن کردن بی‌سوادی را چندین برابر افزایش دهیم.
رفع مشکلات آموزشیاران
بنابر اعلام رسمی سازمان جهانی یونسکو نرخ جمعیت با سواد در کشورهایی نظیر اوکراین، ازبکستان، تاجیکستان، گرجستان، ترکمنستان، به 100 درصد رسیده است، این در حالی است که براساس گزارش یونسکو بنابر آمارهای جهانی میزان با سوادی در ایران 87 درصد است که با آمارهای کشور هم‌خوانی دارد و 13 درصد از جمعیت کشورمان در وضعیت بی‌سوادی قرار دارند.
بنابر اعلام مسئولان سوادآموزی کشور، در ایران در حدود 9 میلیون نفر بی‌سواد در سنین مختلف وجود دارد که 3/5 میلیون نفر آنها بی‌سواد مطلق به شمار می‌آیند بنابراین می‌توان گفت که به‌رغم تلاش مسئولین سوادآموزی در امر آموختن علم و دانش به بی‌سوادان کشور هنوز در وضعیت مطلوبی قرار نداریم
باید چه کار کرد و چه راه حلی
در نظر گرفت؟
«محمدحسین مقیمی» استاندار تهران در این‌باره می‌گوید: «همه کسانی که به پیشرفت کشور اهمیت می‌دهند باید موضوع سوادآموزی را سرلوحه تلاش‌ها و اقدامات خود قرار دهند و در این میان فرمانداران مسئولیت‌های سنگینی در شهرستان‌های خود به عهده دارند و باید در جهت حل مشکلات علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، رفاهی، عمرانی و سایر مشکلات اقدام کنند و در این راه از بسیج همه امکانات در شهرستان‌ها استفاده کنند و آنچه مردم از مسئولان در شهرستان‌ها طلب می‌کنند باید محقق شود.
استاندار تهران همچنین بر تقسیم کار میان همه دستگاه‌ها در شهر و شهرستان‌های تهران در جهت رفع بی‌سوادی تاکید می‌کند و می‌گوید: «در این طرح باید همه وارد شوند و با یکدیگر همکاری داشته باشند. به طور مثال در شهر تهران که 90 هزار بی‌سواد وجود دارد مناطق 22گانه شهرداری باید امکانات مختلف را به‌کار گیرند تا در جهت رفع بی‌سوادی اقدام شود.»
در شرایطی که آموزش‌دهندگان نهضت سوادآموزی در کشور با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند کاهش درصد بی‌سوادی در کشورمان نیاز به برنامه‌ریزی عملیاتی نتیجه‌گرا و اراده و عزم جدی دارد.
کارشناسان آموزشی معتقدند که در جامعه‌ای با درصد سواد و تحصیلات بالاتر می‌توان انتظار امنیت بیشتر و همدلی و همراهی داشت و در چنین شرایطی چرخ‌های اقتصادی نیز با رونق بیشتری به چرخش درخواهند آمد و کشور توسعه و رشد بیشتری پیدا خواهد کرد اما بالعکس بدون آگاهی عمومی دسترسی به اهداف توسعه و رفاه همگانی سخت و پرهزینه خواهد بود. بنابراین برای مقابله با بی‌سوادی در درجه نخست باید به مشکلاتی که در راه سوادآموزی وجود دارد رسیدگی شود و برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان دولتی طرح‌های مناسبی برای این منظور تهیه و
اجرا نمایند.
اهمیت سوادآموزی
در اندیشه امام خمینی(ره)
حضرت امام خمینی(ره) علم‌آموزی را عبادت و از حوائج ضروری و اولیه زندگی افراد می‌شمارند. امام خمینی(ره) با اقتدا به سیره نبوی و سنت علوی مردم را به قیام عمومی برای ریشه‌کن کردن مشکل بی‌سوادی فرا می‌خوانند و در هفتم دی 1358 فرمان تاسیس نهضت سوادآموزی را صادر می‌کنند.
ایشان در سخنرانی خود به مناسبت تاسیس نهضت سوادآموزی تصریح می‌کنند: «از جمله حوائج اولیه برای هر ملت که در ردیف بهداشت و مسکن و مهم‌تر از آنهاست آموزش برای همگان است. مع‌الاسف کشور ما وارث ملتی است که از این نعمت بزرگ در رژیم سابق محروم و اکثر افراد کشور ما از نوشتن و خواندن برخوردار نیستند چه برسد به آموزش عالی.»
در متن پیام حضرت امام خمینی(ره) دو هدف ارزشمند قرار دارد که می‌تواند علت تاکید ایشان بر سوادآموزی باشد: نخست، اهداف کوتاه مدت که شامل آموزش همگانی خواندن و نوشتن به عنوان فریضه‌ای الهی و رفع محرومیت‌زدایی از قشر بی‌سواد جامعه است و دوم اهداف بلندمدت که ارتقای آگاهی و دانش بزرگسالان نوسواد در زمینه‌های گوناگون و تبدیل فرهنگ وابسته کشور به فرهنگی مستقل است و به استقلال فرهنگی و علمی کشور می‌انجامد. ایشان در بخش دیگری از پیامشان به مناسبت تاسیس نهضت سوادآموزی می‌فرمایند: «مایه بسی خجالت است که در کشوری که مهد علم و ادب بوده و در سایه اسلام زندگی می‌کند از نوشتن و خواندن محروم باشد.»
سوادآموزی به توفیق فرمان امام خمینی(ره) از یک حرکت محدود فرهنگی به نهضتی فراگیر تبدیل شد و از آن پس در شمار مقدس‌ترین آرمان‌های انقلاب اسلامی درآمد. بدون شک تشکیل نهضت سوادآموزی، اقتضای روح و مرام انقلاب اسلامی بود و اگر چنین نبود، جای هزار شگفتی و تاسف بود به همین دلیل وظیفه مسئولان و مربیان این است که با تلاشی گسترده و همگانی ایرانی باسواد و بافرهنگ ساخته و ریشه جهل و بی‌سوادی را از کشور برکنند.