گزارش خواندنی نیویورک تایمز از پشت پرده استعفای حریری
نخست‌وزیر لبنان فکر می‌کرد قرار است با بن‌سلمان به پیک‌نیک برود!
یک روزنامه آمریکایی با اشاره به جزئیات شنیده نشده از ماجرای کناره‌گیری «سعد حریری» در عربستان نوشته، «نخست وزیر لبنان فکر می‌کرد که قرار است با «محمدبن سلمان» به صحراگردی برود اما نامه استعفاء را به دستش دادند!
«نیویورک تایمز» نوشته: سعد حریری نخست‌وزیر لبنان، ساعت هشت و 30 دقیقه صبح به اداره سلطنتی سعودی (در ریاض) فراخوانده شد، ساعتی که طبق استانداردهای پادشاهی (سعودی) خیلی زود بود.»
به گزارش فارس، نیویورک تایمز در ادامه افزود، حریری، متحد دیرینه سعودی‌ها آن روز صبح لباس جین و تیشرت پوشید و فکر می‌کرد که قرار است با ولیعهد در صحرا چادر بزند، اما تلفن‌های همراهش را از او گرفتند و مورد اهانت نیروهای امنیتی سعودی قرار گرفت. پس از آن، نهایت بی‌احترامی و بی‌آبرویی به او وارد شد. به حریری متن از قبل نوشته شده درباره سخنرانی استعفایش داده و او مجبور شد در شبکه تلویزیونی سعودی آن را بخواند.
به نظر می‌رسید، دلیل واقعی احضار به پایتخت سعودی، استعفا دادن تحت فشار و علنا مقصر خواندن ایران بود انگار اینکه او یک کارمند (سعودی) است و نه رهبر یک کشور مستقل.
حریری قبل از اینکه به شبکه تلویزیونی عربستان سعودی برود، حتی اجازه رفتن به خانه‌اش در ریاض را هم نداشت و مجبور شد از نیروهای امنیتی بخواهد برایش کت و شلوار بیاورند. این روزنامه نوشت، «در این ماجرای عجیب و غریب، حریری تبدیل به یک سرباز برای ضربه‌زدن به ایران شد.»
نیویورک تایمز با اشاره به اینکه «بن‌سلمان دست به هرکاری زد اما نتیجه عکس گرفت»، افزود؛ «این شاهزاده جنگ یمن را راه انداخت، ولی در باتلاق آن، گیر افتاد، قطر را محاصره کرد، اما دوحه به ایران نزدیکتر شد و در عربستان نیز دست به اقدام عجیبی زد، ولی اکنون حریری با محبوبیتی تازه، بر سرکار است و حزب‌الله نیز قوی‌تر از قبل است»
این روزنامه به نقل از دو مقام ارشد لبنانی اضافه کرد که «بن سلمان قصد داشت اردوگاه پناهندگان و آوارگان فلسطینی را بی‌ثبات کند و علیه حزب‌الله نیز یک گروه شبه نظامی به وجود آورد. ولی این توطئه‌ها نیز عملی نشدند.»
به گفته برخی مقامات غربی و عربی، حریری اواخر اکتبر (اوایل آبان) از ریاض دیدن کرد و فکر می‌کرد سعودی‌ها را به این فهم رسانده که او برای اجتناب از بن‌بست سیاسی در لبنان، نیاز به سازش با حزب‌الله دارد.او پس از بازگشت به بیروت و به منظور تسکین دادن به سعودی‌ها، از طریق واسطه‌ها از حسن نصر‌الله رهبر حزب‌الله خواست که لحن سخنرانی‌های تند خود علیه جنگ ویرانگر عربستان سعودی و شخص شاهزاده محمد (بن‌سلمان) را کم کند.
نیویورک تایمز افزود: «13 نوامبر (23 آبان) بود که آقای حریری با «علی‌اکبر ولایتی» مقام ارشد ایرانی در بیروت دیدار و همکاری ایران و لبنان را تحسین کرد. شاید این موضوع، آخرین ضربه به سعودی‌ها بود.»یک مقام لبنانی گفت که با گذشت چند ساعت ( از دیدار با ولایتی)، حریری پیامی از پادشاه عربستان سعودی با این محتوا دریافت کرد: همین الان بیا (به عربستان سعودی). طبق گفته «جانی منایر» تحلیلگر لبنانی، نخست وزیر دعوت شد که یک روز را در صحرا با شاهزاده بگذارند.
7 ساعت انتظار
اما وقتی وارد ریاض شد، مقامات سعودی حریری را به خانه‌اش بردند و به او گفتند منتظر شاهزاده بماند. او از ساعت شش عصر تا یک بامداد منتظر ماند، ولی کسی نیامد.صبح روز بعد، او برای دیدار با شاهزاده احضار شد. هیچ کاروان متعارف پادشاهی در کار نبود در نتیجه حریری خودروی شخصی خودش را استفاده کرد و به‌جای اینکه با شاهزاده دیدار کند، مورد بد رفتاری مقامات سعودی قرار گرفت.
مقامات لبنانی ساعت‌های طولانی حد فاصل ورود او تا اعلام استعفایش در ریاض را «جعبه سیاه» توصیف کرده‌اند. آنها می‌گویند که مایل به فشار بر حریری به منظور شرح جزئیات نبودند. یکی از این مقامات گفته وقتی این سوال مطرح شد، حریری به پایین میز نگاه کرد وگفت که اوضاع بدتر از آن چیزی بوده که شما فکر می‌کردید.عربستان سعودی نقاط فشار زیادی برای استفاده علیه حریری داشت. می‌توانست تهدید به اخراج 250 هزار کارگران لبنانی از عربستان سعودی کند و به اقتصاد لبنان آسیب بزند و از آنجایی که خود او دو تابعیتی(شهروند لبنانی- سعودی) هم هست و معاملات تجاری گسترده‌ای در این کشور داشته است، می‌توانستند خود او را هم مستقیما تهدید کنند. یک دیپلمات عربی گفت که حریری (توسط سعودی‌ها) به اتهام‌های فساد هم تهدید شد.به گفته یک مقام، نخست‌وزیر لبنان سخنرانی استعفایش را ساعت 14 و 30 دقیقه از اتاقی مجاور دفتر شاهزاده(محمدبن سلمان) خواند. چند ساعت بعد، مقامات سعودی دستگیری‌هایشان در موضوع مقابله با فساد را شروع کردند و دو تن از شرکای سابق حریری را بازداشت کردند.
به گفته دیپلمات‌های غربی و مقامات لبنانی، سعودی‌ها انتظار داشتند که استعفای حریری در لبنان با حمایت فراگیر مردمی از وی را به دنبال داشته باشد، اما در عوض، لبنان با تردید و شک فراگیر واکنش نشان داد. هیچ کسی به خیابان‌ها نیامد و میشل عون رئیس‌جمهور لبنان که متحد حزب‌الله است، استعفای حریری را نپذیرفت و پذیرش آن را منوط به تحویل این استعفا توسط شخص او کرد.حریری پس از ساعت‌ها ناپدید شدن، اولین تماس تلفنی‌اش را با آقای عون انجام داد و رئیس‌جمهور متوجه شد که نخست‌وزیر آزادانه قادر به صحبت نبود. به دنبال این موضوع بود که مقامات لبنانی شروع به طرح این معما کردند: ما دلیلی داریم مبنی بر اینکه نخست‌وزیر ما بازداشت شده است.به گفته مقامات، حریری به تدریج در یک مهمانخانه متعلق به خودش، تحت نظر نیروهای گارد سعودی قرار گرفت و از دیدار او با همسر و فرزندانش ممانعت شد. طی چند روز آینده، چند تن از سفرای غربی با او ملاقات کردند. در این ملاقات‌ها دو گارد سعودی در اتاق حضور داشتند و وقتی دیپلمات‌ها پرسیدند امکان خروج نیروهای گارد وجود دارد یا نه، حریری جواب منفی داد. ژنرال «عباس ابراهیم» رئیس اطلاعات داخلی لبنان به سفرای(خارجی) که باور نمی‌کردند رهبر کشوری توسط مقامات خارجی مجبور به استعفا شود، این‌طور گفت که «ساده است. من می‌توانم دو سرباز بیاورم و شما را به تلویزیون ببرم تا شما بگویید از کشورتان متنفرید.»
در ارتباط با ابعاد دیگر ماجرا، یک مقام ارشد لبنانی گفت، یک متحد لبنانی سعودی‌ها از گروه‌های جهادی در یکی از اردوگاه‌های فلسطینی خواسته بود که یک گروه شبه نظامی «مقاومت سنی» برای مقابله با حزب‌الله تشکیل دهند.
در ادامه ماجرا نیز، متحدان رژیم آل سعود وارد عمل شدند تا ماجرا به نحوی پایان یابد؛ یک دیپلماسی فشرده توسط فرانسه، آمریکا، مصر و برخی دیگر از کشورها ایجاد شد و نتیجه آن توافق برای خروج حریری از عربستان سعودی بود.
ریشه خشم سعودی‌ها
در یمن است
به گفته مقامات لبنانی و دیپلمات‌های عربی و غربی، ولیعهد سعودی، حریری را با یک ماموریت به لبنان برگرداند: «فشار بر حزب‌الله برای خروج جنگجویانش از یمن.»
به گفته دیپلمات‌های غربی و عربی، این درخواست محمدبن سلمان نشان داد که شاهزاده در موضوع یمن اطلاعات درستی ندارد. کشوری که گهگاه آن را «ویتنام ریاض» می‌خوانند.
آزادی شماری
از بازداشت‌شدگان
روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» هم طی گزارشی نوشته، دولت ریاض 24 نفر از افراد سرشناس (شاهزادگان) که به بهانه مبارزه با فساد، دستگیر شده بودند، را آزاد کرده است. این روزنامه آزادی افراد فوق را نشانه مصالحه آنها با حکومت دانست.
«ابراهیم العساف» وزیر دارایی سابق عربستان، جزو آزاد شدگان است. گفته می‌شود این افراد در ازای دادن بخشی از ثروت خود به بن‌سلمان آزاد شده‌اند.